Pierwsze dziesięciolecie: 1945-1954 WSTĘP Po zakończeniu działań wojennych na terenie powiatu drawskiego (luty i marzec 1945), stopniowo przejmowano władzę od radzieckich komendantur wojennych organizując polską administrację. Powiat nazywał się wtedy obwodem i wchodził w skład Okręgu Zachodnio-Pomorskiego. Władzę w obwodzie sprawował obwodowy pełnomocnik rządu, później zwany starostą. To on powoływał z grona osiadłych Polaków burmistrzów i wójtów oraz mianował ich zastępców, którzy organizowali zarządy gminne (biurem zarządu kierował sekretarz), a także powoływali sołtysów (początkowo byli nimi często Niemcy). W maju 1946 r. nazwę okręg zmieniono na województwo, a nazwę obwód na powiat. Powiat drawski należał do województwa szczecińskiego do połowy 1950 r. kiedy włączono go do nowoutworzonego województwa koszalińskiego. W skład powiatu drawskiego wchodziły trzy miasta (Drawsko, Kalisz Pomorski i Złocieniec) oraz dziewięć gmin wiejskich (Drawsko, Kalisz Pomorski, Ostrowice, Poźrzadło, Rydzewo, Stara Studnica, Świerczyna, Wierzchowo i Złocieniec). Poszczególne gminy dzieliły się na gromady (sołectwa). Na przełomie roku 1946/47 zakończono organizowanie gminnych rad narodowych, które utworzyli oddelegowani przedstawiciele partii politycznych lub organizacji społecznych. Rady te wybierały ze swojego grona pięcioosobowe prezydium: przewodniczącego, zastępcę i trzech członków. Prezydium wstępnie rozpatrywało sprawy procedowane potem na sesjach rady i współdziałało z zarządem gminy w realizacji uchwał. Bo organem wykonawczym samorządu terytorialnego był nadal zarząd gminy (wójt, zastępca i troje członków) ale teraz powoływany i kontrolowany przez radnych oraz prezydium rady. 16 grudnia 1946 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej oraz Ministra Ziem Odzyskanych zmieniające nazwę Kalisz Nowy na Kalisz Pomorski, ale przez kilka miesięcy obie te nazwy stosowano jeszcze wymiennie. Na mocy ustawy z 20 marca 1950 r. zlikwidowano zarządy gmin, a ich rolę przejęły prezydia rad narodowych stanowiąc organ zarządzający i wykonawczy. Prezydium składające się z przewodniczącego, zastępcy, sekretarza i kilku członków wybierano spośród radnych. Sprawowało ono na swoim terenie wszystkie funkcje władzy państwowej kierując działalnością gospodarczą, społeczną i kulturalną oraz nadzorując pracę przedsiębiorstw, zakładów i instytucji. Jednostką nadrzędną było prezydium powiatowej rady narodowej gdzie składano sprawozdania. W roku 1954 nastąpiła reforma podziału administracyjnego wsi. W miejsce gmin wiejskich utworzono mniej liczne gromady, a gminne rady narodowe zostały zastąpione przez gromadzkie rady narodowe. Poniższe kalendarium zawiera wyłącznie wydarzenia, które mają potwierdzenie w zachowanych dokumentach pochodzących głównie z Archiwum Państwowego w Szczecinku oraz archiwum autora. Przy wielu datach brakuje wpisów gdyż brakuje udokumentowanych faktów. Wraz z uzyskiwaniem dostępu do kolejnych, pisanych źródeł kalendarium będzie uzupełniane. Niemniej już teraz wiernie oddaje atmosferę tamtych, trudnych czasów, o których nie wolno zapomnieć. Bogumił Kurylczyk  Władze Miasta oraz Gminy Kalisz Nowy/Kalisz Pomorski (wg. daty pierwszego dokumentu, w którym odnotowano daną osobę na tym stanowisku) 1945 Wawrzyniec Dąbrowski burmistrz Kalisza Nowego (17.07.) Stanisław Purzycki wójt Gminy Kalisz Nowy (23.08.) Antoni Łazarski wójt Gminy Konotop (23.09.) Stanisław Czerwiński wójt Gminy Kalisz Nowy (05.11.) Antoni Łazarski burmistrz Gminy Kalisz Nowy (01.12.) 1946 Antoni Łazarski burmistrz Gminy Kalisz Nowy (09.01.) Antoni Łazarski burmistrz Kalisza Nowego (07.10.) Sylwester Fronczak przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej (07.10.) Wawrzyniec Dąbrowski wiceprzewodniczący Miejskiej Rady Narodowej (07.10.) Władysław Jachimek przewodniczący Gminnej Rady Narodowej (07.10.) Bronisław Borkowski wiceprzewodniczący Gminnej Rady Narodowej (07.10.) Ludwik Murzynowski wójt Gminy Kalisz Nowy (07.10.) Stanisław Jęsiek sekretarz Zarządu Gminy Kalisz Nowy (07.10.) Bronisław Wilant wiceburmistrz Kalisza Nowego (30.11.) 1947 Antoni Łazarski burmistrz Kalisza Nowego (31.01.) Stanisław Chwiłkowski przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (29.05.) Mikołaj Stanisławski przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (15.07.) 1948 Bronisław Wilant sekretarz Zarządu Gminy Kalisz Pomorski (10.01.) Antoni Łazarski burmistrz Kalisza Pomorskiego (23.07.) Mikołaj Stanisławski przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (23.07.) Wawrzyniec Dąbrowski wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (23.07.) Jan Szwed sekretarz MRN w Kaliszu Pomorskim (23.07.) Stanisław Jęsiek sekretarz Zarządu Miejskiego (23.07.) Józef Dudek wójt Gminy Kalisz Pomorski (15.08.) 1949 Bogumił Szczepański wójt Gminy Kalisz Pomorski (18.03.) Zbigniew Podwojski przewodniczący GRN w Kaliszu Pomorskim (19.03.) Antoni Łazarski burmistrz Kalisza Pomorskiego (05.04.) Wacław Kardaszewski wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (14.05.) Władysław Miszkiel przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (08.07.) Józef Dudek wiceburmistrz Kalisza Pomorskiego (04.08.) Henryk Czerczak przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (30.12.) Feliks Szczodrowski wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (30.12.) Feliks Bejnarowicz wiceburmistrz Kalisza Pomorskiego (30.12.) Stanisław Jęsiek sekretarz Zarządu Miejskiego (30.12.) 1950 Tadeusz Skawiński przewodniczący GRN w Kaliszu Pomorskim (9.02.) Tadeusz Skawiński przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (24.06.) Feliks Kołsut wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (24.06.) Stanisław Jęsiek sekretarz Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim (24.06.) Stanisława Bonawenturczak przewodnicząca GRN w Kaliszu Pomorskim (25.06.) Władysław Chojnacki wiceprzewodniczący Prezydium GRN w Kaliszu Pomorskim (25.06.) Adolf Wesołowski sekretarz Prezydium GRN w Kaliszu Pomorskim (25.06.) Bronisław Bryja przewodniczący GRN w Kaliszu Pomorskim (3.09.) 1951 Feliks Bejnarowicz przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (13.04.) Bolesław Szwed sekretarz Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim (05.05.) Tadeusz Chwaliński przewodniczący Prezydium GRN w Kaliszu Pomorskim (7.09.)
1952 Władysław Rosiak przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (21.01.) Jan Staworzyński przewodniczący Prezydium GRN w Kaliszu Pomorskim (24.04.) Tadeusz Chwaliński przewodniczący Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim (26.04.) Józef Dąbrowski wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (26.04.) Edmund Kwiatkowski wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (05.07.) 1953 Olgierd Pieciukiewicz wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (23.03.) Dionizy Tuziak sekretarz Prezydium GRN w Kaliszu Pomorskim (3.01.) Jan Staworzyński przewodniczący Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim (31.08.) 1954 Jan Staworzyński przewodniczący Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim (05.02.) Witold Jankowski wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim (22.12.) Marian Zwan sekretarz Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim (22.12.) 1945 Styczeń 11 – Drawski oddział partii Hitlera NSDAP wystawił z tą datą na firmowym papierze opinię dla Henrietty Borkowskiej. Stwierdzono, iż przebywając w obozie przesiedleńczym w Kallies „radziła sobie dobrze” dlatego nie ma politycznych zastrzeżeń co do jej zatrudnienia jako nauczycielki. Dodajmy, że wtedy w kaliskiej Czerwonej Szkole, zamienionej od dwóch miesięcy na szpital, lekcji nie prowadzono, a starsi uczniowie zajmowali się rozprowadzaniem po kwaterach coraz liczniej napływających do miasta uciekinierów przed ofensywą wojsk rosyjskich i polskich. Luty 6 - Generał Siegmund von Schleinitz, dowódca broniącej Kallies 402 Dywizji Zapasowej (Ersatz-Division), nakazał by burmistrz Willy Pagel przygotował ewakuację mieszkańców miasta. 7 – Gen. von Schleinitz przenosi swój sztab z majątku w Nowej Studnicy do majątku w Pomierzynie, zajmując tam pałac właściciela miejscowych dóbr, Arthura Böninga. 8 – Przeprowadzono ewakuację mieszkańców Kallies, skąd wyruszyło w kierunku Drawska Pomorskiego ponad sto furmanek wiozących dobytek, małe dzieci oraz osoby niesprawne. Inni musieli maszerować, a panował wówczas silny mróz (-20 stopni C) oraz śnieżne zamiecie. 9 – Wojska rosyjskie zajęły Mienken (Dominikowo) oraz Balster (Biały Zdrój). 10 – O godz. 13. pierwsze pociski rosyjskich dział spadły na miasto zaatakowane od strony Białego Zdroju (ul. Toruńskiej) przez 75. gwardyjską dywizję piechoty Armii Czerwonej (dowódca: gen. W. Gorisznij). Wieczorem do walki wkroczyła, nacierająca niespodziewanie dla Niemców od strony Suchowa, rosyjska 12. dywizja piechoty gwardii dowodzona przez gen. Dymitrija Malkowa. 11 – O świcie walki ustały gdyż wojska niemieckie wycofały się w kierunku Cybowa i Drawska. Generał Dymitrij Malkow odnotował w zachowanym meldunku, że wczesnym rankiem 11 lutego rosyjskie oddziały opanowały miasto. 12 – Kiedy wojsk niemieckich w zdobytym Kallies (Kaliszu Pomorskim) już nie było, Rosjanie robili to co zwykle w zdobytych na Pomorzu miejscowościach: rabowali, palili, burzyli. Czasu mieli dużo, gdyż front walk zatrzymał się tu na prawie trzy tygodnie, do 1 marca 1945 roku. Ogrzewany kościół pełnił funkcję koszar, szkoła – szpitala, pałac – siedziby sztabu. Ratusz i gmach sądu zajęli na kwatery oficerowie. Jak ustalił ostatni kaliski pastor Günter Köhler na podstawie relacji świadków, w roku 1945 zginęło podczas walk, podczas późniejszych mordów i gwałtów, w trakcie ewakuacji lub dalszej ucieczki albo popełniając samobójstwo – aż 210 cywilnych mieszkańców Kallies (kobiet, dzieci i starców). Z tego 96 zgonów nastąpiło w naszym mieście (większość jeszcze w lutym 1945), 24 w okolicach Drawska Pomorskiego i Świdwina oraz 90 w trakcie dalszej ucieczki za Odrę. Marzec 1 – Rozpoczęcie ofensywy marcowej, natarcie wojsk rosyjskich z Kallies w kierunku na Dramburg (Drawsko Pomorskie). Maj 10 – Do Drawska przybyła z Piły 28-osobowa grupa operacyjna z Pełnomocnikiem Rządu RP na obwód drawski – Wacławem Grzybowiczem na czele. Powiat (obwód) podzielono na trzy rejony: Drawsko, Falkenburg i Kallies powołując tam po dwa zarządy – miejskie oraz gminne. W całym obwodzie jest 19.188 osób, w tym 1.899 Polaków, 17.117 Niemców, 172 Rosjan. Czerwiec 12 – W Drawsku utworzono Komitet Osiedleńczy, a jego filia zlokalizowana w Kaliszu Nowym może przyjąć jednorazowo do 300 osób. W całym obwodzie doliczono się 17.885 mieszkańców (w tym: 2.686 Polaków, 15.054 Niemców i 145 osób innej narodowości). 15 – Jak napisał w sprawozdaniu Pełnomocnik Rządu RP na Obwód Drawsko (Wacław Grzybowicz), „Podział administracyjny z czasów okupacji w postaci 3 gmin miejskich i 3 gmin wiejskich obowiązuje nadal. Stanowiska burmistrzów miast, wójtów gmin wiejskich i sołtysów są obsadzone komisarycznie do czasu wyboru nowych w drodze głosowania. Stosunek ludności do władz i jej zarządzeń jest jak najbardziej lojalny – natomiast mało serdeczny i wyczekujący w stosunku do Armii Czerwonej”. Miasto Kalisz Nowy, jak nazwano je początkowo (do 1947 roku), liczy 1.818 mieszkańców (w tym: 166 Polaków i 1.652 Niemców). Pełni tu służbę 36 milicjantów. W zniszczonym w 80% mieście jest gazownia, młyn, dwa duże tartaki oraz kilkanaście zakładów rzemieślniczych. Gmina Kalisz Nowy (w jej skład wchodziły wsie: Biały Zdrój, Cybowo, Dębsko, Giżyno, Pępłówek, Pomierzyn, Poźrzadło Wielkie, Prostynia, Stara Korytnica, Stara Studnica i Suchowo) liczy 1.902 mieszkańców (w tym: 111 Polaków, 1.719 Niemców i 72 Rosjan). Pełni tu służbę 21 milicjantów. Zabudowania gospodarskie są zniszczone w 23%, uszkodzone w 39% i dobre w 38%. 30 – Uruchomiono częściowo elektrownię wodną na Drawie w Alt Springe (Starym Potoku, a obecnie Borowie) oraz naprawiono liczącą 32 km długości linię wysokiego napięcia zasilającą Drawsko. Trwa naprawa linii do Kalisza Nowego. Lipiec 5 – Dezyzją Wacława Grzybowicza w Kaliszu Nowym z powodu „zbyt małej ilości ludności” zawieszono Zarząd Miejski, a dotychczasowe miasto „chwilowo” włączono jako osadę do gminy wiejskiej Kalisz Nowy i przemianowano burmistrza na sołtysa. Kalisz Nowy liczy 943 mieszkańców (190 Polaków, 790 Niemców, 12 innych narodowości). Oprócz młyna w dobrym stanie, trzech tartaków pozbawionych maszyn przez Rosjan i zdewastowanej, nieczynnej gazowni, w mieście jest 11 zakładów rzemieślniczych, z czego 5 do obsadzenia. 10 – Jak obwodowy Pełnomocnik Rządu RP zameldował pełnomocnikowi okręgowemu w Szczecinie, na terenie Drawska zakwaterowano dywizję Armii Czerwonej, której żołnierze dopuszczają się kradzieży, a milicja nie jest w stanie temu przeciwdziałać. Mieszkańcy nie opuszczają swoich lokali pilnując dobytku przez co wszelkie prace w mieście stanęły. 12 – Komendant posterunku milicji (B. Magaliński) przypomina na piśmie Magistratowi Kalisza Nowego o konieczności opuszczenia pomieszczeń zajmowanych w budynku Milicji Obywatelskiej (kamienica z lewej strony wypalonego wtedy Ratusza), gdyż są one niezbędne dla MO „na własne potrzeby”. 17 – W imieniu Magistratu Miasta Kalisz Nowy, podpisany nie jako sołtys, lecz nadal jako burmistrz Wawrzyniec Dąbrowski, informuje Pełnomocnika Rządu RP w Drawsku, że Magistrat proponuje przeniesienie swojego biura do budynku gdzie mieści się niemiecki Czerwony Krzyż (kamienica baptystów obok kina, które było kiedyś ich kaplicą). 20 - W skład gminy wiejskiej Kalisz Nowy wchodzą: osada Kalisz Nowy, Biały Zdrój, Bród (Prostynia), Dębsko, Dobrzanków (Cybowo), Stara Wola (Stara Korytnica), Suchowo i Wacławów (Jasnopole). Gminę zamieszkuje 1.326 osób (729 Polaków, 597 Niemców, 9 Białorusinów). Zanotowano tu 34 członków milicji obywatelskiej. Sierpień 3 – Stan personalny Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Drawsku wynosi 39 osób, a stan aresztowanych wynosi 33 osoby. 4 – Na stacji PKP w Kaliszu Nowym (dworzec nazwano początkowo Kalisz Krajeński) zatrudniono 63 kolejarzy, a zawiadowcą jest Julian Zarzycki. Urząd Pocztowy, którym kieruje Jan Okieńczyc, zatrudnia 4 osoby. 7 - Grupa kaliskich osadników rozpętała „aferę cukrową” składając petycję do Pełnomocnika Rządu RP w Drawsku. Jej początek brzmiał następująco: „Mając na uwadze jasną i radosną przyszłość, współpracę i twórczość oraz współżycie między sobą jako jednej rodziny, wszyscy Polacy mieszkańcy miasta Kalisza Nowego zwracamy się z prośbą o uwzględnienie naszych zarzutów i próśb”. Chodziło o sprawy aprowizacji. Mianowicie mieszkańcy otrzymują od gminy tylko raz na tydzień mięso. Tymczasem „dla obywatela Wójta i jego popleczników jest mięso na każdy obiad, a nawet i dwa razy dziennie”. Natomiast cukier „w ilości 200 kg został wymieniony za konie miejskie i z chwilą tą o cukrze wszelki słuch zaginął”. 21 – Pełnomocnik Rządu RP (Wacław Grzybowicz) deleguje Tadeusza Janowskiego do przeprowadzenia inspekcji na terenie Kalisza Nowego i złożenia mu sprawozdania do 25 sierpnia. 22 - Komendant kaliskiego posterunku milicji – B. Magaliński wystawił opinię o czterech osobach podpisanych pod petycją do Pełnomocnika. O Mieczysławie Głowackim i J. Grabowskim napisano, że „nie cieszą się dobrą opinią” i są znani jako „przestępcy w przywłaszczaniu cudzej własności i fabrykanci samogonki”. Z kolei Władysława Izydorka oraz Bronisława Wojciechowskiego określono jako osoby również „nie cieszące się dobrą opinią” gdyż „nie przyczyniły się one niczem, któreby szło na korzyść ogółu i Państwa Polskiego”. Przy tej okazji stało się wiadome, ponieważ podano adresy zamieszkania tych osób, iż obecna ulica Wolności nosiła tę samą nazwę, natomiast obecna ulica Religi (wcześniej Świerczewskiego) była ulicą Stalina. 23 – Referent do spraw aprowizacji Zarządu Miejskiego Mieczysław Stysiak oświadczył na piśmie, że Stanisław Purzycki wójt Gminy Kalisz Nowy zakupił dwa worki cukru za dwa własne konie. Jeden worek zostawił dla siebie, a drugi polecił referentowi aprowizacji rozdzielić mieszkańcom według sporządzonej listy. W inwentaryzacji elektrowni wodnej w Borowie (Starym Potoku) stwierdzono, że do jej pełnego uruchomienia potrzeba zamontować wywiezione przez Sowietów transformatory i tablice rozdzielcze oraz naprawić kolejne słupy i linie wysokiego napięcia. Wrzesień 1 – W gminie Kalisz Nowy jeszcze nie zakończono akcji żniwnej, bo jak melduje obwodowy pełnomocnik rządu RP, „to teren bardzo słabo zaludniony i odczuwa dotkliwy brak siły pociągowej”. 17 – W Kaliszu Nowym Polacy zajęli już łącznie 67 lokali i gospodarstw rolnych. 23 – Kontrola przeprowadzona w Kaliszu Nowym przez inspektora przysłanego z Drawska pokazała, że „afera cukrowej” była fikcją. Przy okazji ujawniono jednak faktyczną aferę w kaliskim oddziale Państwowego Urzędu Repatriacyjnego. Odkryto tam bowiem „suszące się tytoniowe liście oraz stojące kieliszki do wódki”, a jego kierownik Stefan Bryndzki „często bywa w stanie nietrzeźwym i urządza pijatyki z osiedleńcami, co podważa autorytet PUR”. Ponadto zgłasza zapotrzebowanie na większą ilość żywności niż to wynika z liczby osadników korzystających ze stołówki prowadzonej przez robotnice niemieckie. 25 – Od 1 do 25 września do gminy Kalisz Nowy przybyło i zamieszkało w niej 110 rodzin (413 osób) osadników. Październik 3 – Czanowo (Sienica), Giżyno, Julianów (Ślizno), Pępłówek, Pomielino (Pomierzyn), Poźrzadło, Stary Potok (Borowo), Studnica (Stara Studnica) należą do gminy Konotop. Przy czym Pępłówek, Poźrzadło, Starą Studnicę, Stary Potok i majątek w Pomierzynie zajmuje wojsko rosyjskie. Natomiast majątek w Giżynie i Ślizno zajmuje wojsko polskie. Tę gminę zamieszkuje 1.058 osób (300 Polaków, 756 Niemców, 2 Litwinów). Członków milicji obywatelskiej jest 22. W leżących tu, licznych jeziorach brakuje ryb „ze względu na rabunkową gospodarkę wojsk sprzymierzonych (wrzucanie granatów do wody itp.)”. Jak dalej podaje wójt gminy „Niemcy są otaczani specjalną opieką przez Rosjan. Są wypadki, że Niemcy otwarcie mówią, że Pomorze Zachodnie należy do nich. Niemcy są dobrze żywieni przez Rosjan natomiast dla Polaków nie ma nic”. Stosunek ludności do Armii Czerwonej jest wrogi „ze względu na powtarzające się grabieże i rabunki. Ludzie siedzą na gołych gospodarstwach gdyż sowieci wszystko wywieźli na swój użytek. Nawet kartofli zabraniają ludności polskiej wybierać”. 19 - Pełnomocnik rządu na Drawsko nakazał Zarządowi Gminy Kalisz Nowy „wprowadzenie proboszcza rzymskokatolickiego w posiadanie własności kościelnej”. Obejmowała ona w mieście: kościół, plebanię, dom parafialny, grunty orne (ok. 400 ha); natomiast w gminie kościoły w: Alt Kornitz (Stara Wola, obecnie Stara Korytnica), Alt Studnitz (Studnica, obecnie Stara Studnica), Balster (Biały Zdrój), Denzig (Dębsko), Giesen (Giżyno), Gros Spiegel (Poźrzadło, obecnie Poźrzadło Wielkie), Gutsdorf (Dobrzanków, obecnie Cybowo), Jakobsdorf (Czarnowo, obecnie Sienica), Pammin (Pamięcino, obecnie Pomierzyn), Wildforth (Bród, obecnie Prostynia) oraz Zuchow (Suchowo). 21 - Odbyła się uroczystość poświęcenia kościoła parafialnego pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Polski. Aktu poświęcenia dokonał proboszcz choszczeński ks. Karol Chmielewski. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele władz, wojska i wierni. Listopad 1 – Nieznani sprawcy weszli nocą przez dach do stajni w gospodarstwie przy ul. Koszalińskiej należącym do Jana Kulbackiego. Próba wyprowadzenia konia nie powiodła się gdyż zostali spłoszeni i uciekli w kierunku Giżyna. Na Dużej Stacji uruchomiono mleczarnię. 2 – Funkcjonariusz MO Gromadke z posterunku w Starej Studnicy zastrzelił funkcjonariusza MO Witka z posterunku w Kaliszu Nowym, jadącego na motocyklu. Do morderstwa doszło na szosie między Kaliszem Nowym a Starą Studnicą. Zabójca został ujęty i odstawiony do Drawska. 4 – Odbyło się w Kaliszu Nowym zebranie organizacyjne Związku Samopomocy Chłopskiej mające na celu otwarcie własnej spółdzielni. 5 – Wójtem Gminy Kalisz Nowy jest Stanisław Czerwiński. Jak podał w raporcie, na terenie gminy mieszka 937 Polaków i 526 Niemców. Najwięcej jest rolników (515), rzemieślników odnotowano 95, w tym 72 to kolejarze. 7 – Jak informuje oddział PUR (Państwowego Urzędu Repatriacyjnego) w Drawsku, „miasto Kalisz Nowy zniszczone w 80% straciło znaczenie miasta”. Może tu jeszcze zamieszkać co najwyżej 300 osób. 15 – Z informacji Pełnomocnika Rządu RP na Obwód Drawski wynika, że w obwodzie tym są 2 miasta (Drawsko i Złociniec) oraz 6 gmin wiejskich, w tym gmina Kalisz Nowy (w skład której wchodzi osiedle Kalisz Nowy), licząca 1.100 mieszkańców. Do zarządu gminy wiejskiej i miejskiej Kalisz Nowy należy 211.5 ha lasów mieszanych (50% sosny reszta świerk i buk) leżących w pięciu lokalizacjach: Rosyjskie Góry (Russenberge) – 75 ka, Leśna Góra (Knickenberge) – 50 ha, Puszcza Młyńska (Mühlenheide) – 70 ha, leśna parcela na Dużej Stacji (Kietz) – 5 ha i leśna parcela w Dębsku (Denzig) – 6,5 ha. 22 – Jak wykazano w protokole zdawczo-odbiorczym z obu kaliskich tartaków (firmy Wittchow i firmy Schröder) „wszystkie maszyny i urządzenia zostały zdemontowane i wywiezione przez Sowietów”. Tartaki te przejęły Lasy Państwowe. Jednocześnie podano, że dwie stacje benzynowe na Rynku (zwanym wtedy Placem Kościuszki) są zniszczone, podobnie jak kolejne dwie przy ul. Toruńskiej. Gruntownego remontu wymaga kaliska gazownia (przestrzelany zbiornik gazu, zdemolowane piece i aparatura). Natomiast zdatna do uruchomienia jest wytwórnia cegły wapiennej. 30 – W obwodzie drawskim mieszka 23.248 osób (11.169 Polaków i 12.799 Niemców). Działają trzy partie polityczne. Stronnictwo Ludowe (SL) liczy 600 członków, Polska Partia Socjalistyczna (PPS) ma 229 członków, a Polska Partia Robotnicza – 130 członków. Funkcjonuje jedna parafia z siedzibą w Drawsku, a teren obsługuje 6 księży. W obwodzie mającym 43 tys. ha ziemi ornej jest 12 traktorów i 1.746 koni z czego 1.052 zdatne do pracy. Gorzelnia w Kaliszu Nowym przeszła pod zarząd Państwowego Monopolu Spirytusowego. Uruchomiono połączenie telefoniczne z Drawska do Kalisza Nowego. Grudzień 1 – W Kaliszu Nowym funkcjonują dwie piekarnie (Bronisława Nowackiego i Franciszka Wardęgi), rzeźnia Józefa Śledzińskiego, cztery sklepy spożywcze, które prowadzą: Sylwester Fronczak, Mieczysław Kopoński, Marian Stańczak i Helena Sztabnik oraz jeden sklep papierniczy Alfonsa Pełki. Sprawozdanie Zarządu Gminy Kalisz Nowy, wysłane do Pełnomocnika Rządu RP w Drawsku, podpisał burmistrz Antoni Łazarski. 5 – Młyn w Kaliszu Nowym wciąż zajmuje wojsko polskie i pod jego zarządem przemiela tylko 3 tony ziarna na dobę przy zdolności produkcyjnej 8 ton na dobę, lecz nie chce świadczyć usług dla ludności cywilnej. 10 – Poświęcenie kościoła filialnego pw. św. Izydora w Białym Zdroju. 12 – Ks. Jan Borodzicz został administratorem parafii w Kaliszu Nowym. Objął kościół i plebanię w dobrym stanie, nieco zniszczony budynek organistówki oraz rozdzieloną pomiędzy osadników ziemię orną należącą wcześniej do parafii. 21 - W sprawozdaniu kierownika referatu karnego Starostwa w Drawsku Józefa Łozińskiego, który prowadził rozprawy karne w Kaliszu Nowym na sesji wyjazdowej od 12 do 20 grudnia napisano, że „zauważyć się daje brak zainteresowania potrzebami Państwa, zobojętnienie, rezygnację tak pośród ludności cywilnej jak i urzędników. Obciążających orzeczeń wydano 17, w tym 6 orzeczeń grzywny po 2.000 zł z zamianą na areszt 2 miesięczny, a to z uwagi na zupełne lekceważenie wszelkich poleceń wydanych przez Władze”. 1946 Styczeń 9 – Pełnomocnik rządu RP poinformował, że miasto Nowy Kalisz liczy 647 mieszkańców i jest zniszczone w 80%, natomiast w gminie Nowy Kalisz, zniszczonej w 30%, zamieszkuje 319 osób. W mieście są czynne dwa warsztaty ślusarskie, kuźnia, stolarnia, zakład malarski, szewski, rymarski, fryzjerski oraz wytwórnia czapek. 24 – Antoni Łazarski, burmistrz Kalisza Nowego poinformował pełnomocnika rządu RP na obwód Drawsko, że „na terenie miasta ani gminy Kalisz Nowy Polaków wyznania ewangelicko-augsburskiego nie ma”. Luty 1 – Przejeżdżający przez Kalisz Nowy oddział Poczty Polowej 41 720 przekazał za pokwitowaniem Zarządowi Miejskiemu zepsuty samochód ciężarowy marki Polski Fiat, typ 122 B. Po wyremontowaniu pojazdu przez miejscowy warsztat mechaniczny przy ulicy Toruńskiej 46, którego kierownikiem jest Józef Radoch, samochód został zarekwirowany przez komendanta posterunku Jakuba Smołę. I wkrótce poważnie przez milicjantów uszkodzony. Marzec 12 - Członkowie Polskiej Partii Robotniczej w Kaliszu Nowym zorganizowali wiec przedwyborczy dla mieszkańców. Przemówienie wygłosił przybyły z Drawska sekretarz komitetu powiatowego PPR Stefan Aniołkowski. Jak stwierdził, Powstanie Warszawskie inspirowane przez Mikołajczyka „było nierozsądne”, a podobnie „nierozsądny” krok wykonał gen. Anders wyprowadzając polskie wojska do Afryki. Na koniec zakrzyknął: „niech żyje jedność narodowa, Ziemia Pomorska i Polska demokratyczna!” W protokole z wiecu zapisano, że „okrzyk ten został jednogłośnie pochwycony”. Kwiecień 12 - Odbyło się zebranie „komórki partyjnej PPR Milicji Obywatelskiej w Kaliszu Nowym”. Uczestniczący w nim przedstawiciel instancji powiatowej (KP PPR) tow. Stefan Aniołkowski pouczył, że „każdy milicjant powinien być demokratą”. Natomiast „bardzo często ci, którzy mordują z ukrycia naszych braci demokratów mają legitymacje PSL-owskie”. Na sekretarza komórki partyjnej PPR wybrano Władysław Michalaka, a na jego zastępcę Stanisława Rudnickiego. 15 – W Kaliszu Nowym działało czterech przedsiębiorców: Józef Maternowski (bar na dworcu), Bronisław Nowacki (piekarnia), Jan Samełko (piekarnia) i Michał Śledziński (restauracja). Handel prowadzono w siedmiu sklepach spożywczych (Sylwester Fronczak, Mieczysław Kapoński, Feliks Sieradzki, Marian Stańczak, Helena Sztabnik, Franciszek Wardęga, Wojciechowski) oraz dwóch z artykułami piśmiennymi (Józef Łuczak, Alfons Pełka). Maj 3 – Poświęcenie kościoła filialnego (jako kaplicy cmentarnej) p.w. MB Królowej Polskiej w Giżynie. Czerwiec 8 - powołano dekanat Choszczno, który objął parafię w Kaliszu Nowym, jak się wówczas nazywał Kalisz Pomorski. 14 – Mieszczący się w Kaliszu Nowym Zarząd Państwowych Nieruchomości Rolnych, obejmujący teren trzech gmin (Kalisz Nowy, Poźrzadło Wielkie, Studnica), administruje także 250 ha ziemi ornej leżącej na terenie miasta. Lipiec 26 – Zarząd Miejski przetransportował uszkodzony przez funkcjonariuszy MO samochód ciężarowy Polski Fiat do ponownej naprawy w warsztacie przy ulicy Toruńskiej 46. 29 – W sporządzonym przez starostwo wykazie „majątków przeznaczonych na spółdzielcze akcje parcelacyjne” ujęto m.in.: Bralin (122 ha), Dębsko A (1.606 ha), Dębsko B (1.436 ha po opuszczeniu przez Rosjan), Giżyno (750 ha), Jasnopole (722 ha), Kalisz Nowy (809 ha już częściowo zagospodarowane), Pomierzyn A (668 ha po opuszczeniu przez Rosjan), Pomierzyn B (120,5 ha), Poźrzadło (550 ha), Stara Korytnica (140 ha), Stara Studnica (742 ha), Suchowo (4.191 ha). Wrzesień 2 – Naprawiony samochód ciężarowy Polski Fiat, należący do Zarządu Miejskiego, ponownie zarekwirował komendant posterunku MO Jakub Smoła. Jak zeznał kierownik warsztatu Józef Radoch, będący w stanie nietrzeźwym komendant przystawił mu do głowy rewolwer i kazał się zawieźć do komendy powiatowej milicji w Drawsku. Stamtąd kazano J. Radochowi jechać z powrotem do Kalisza Nowego ale nie pod Magistrat, lecz pod posterunek MO gdzie oświadczono mu, iż „pojazd został aresztowany”, a jednocześnie odmówiono wydania na tę decyzję pokwitowania. Październik 7 – W obecności 12 radnych (4 nieobecnych, w tym 3 usprawiedliwionych) pierwsze posiedzenie Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Nowym zagaił burmistrz Antoni Łazarski, a następnie przekazał prowadzenie obrad przewodniczącemu Powiatowej Rady Narodowej Józefowi Skierskiemu, który „omówił znaczenie i cel pracy Rady Narodowej”. Kolejny mówca Stefan Aniołkowski (przewodniczący Powiatowej Komisji Organizacyjno-Prawnej) przedstawił dorobek Krajowej Rady Narodowej. Po odebraniu od radnych ślubowania przystąpiono do wyboru przewodniczącego MRN z pięciu zgłoszonych kandydatów. Głosowano kolejno na każdego w sposób jawny. Najlepszy wynik uzyskał Sylwester Fronczak (11 za) i on został przewodniczącym MRN. Drugi wynik uzyskał Jan Sujkowski (7 za), dalej Wawrzyniec Dąbrowski (1 za) natomiast Bolesława Borowskiego i Romana Raczyńskiego nie poparł nikt. Do wyborów wiceprzewodniczącego MRN stanęło czterech kandydatów. Tu najlepszy wynik uzyskał Wawrzyniec Dąbrowski obejmując funkcję wiceprzewodniczącego MRN (9 za), drugi był Stanisław Jęsiek (8 za), dalej Józef Szczupak (6 za), a Bolesława Borowskiego ponownie nie poparł nikt. Następnie wybrano trzech członków Prezydium MRN. Tu najwięcej głosów zebrał Jan Sujkowski (11 za) oraz Józef Butyniec (10). Trzeciego członka Prezydium wyłoniono w drugiej turze głosowania gdyż w pierwszej Stanisław Jęsiek i Władysława Sikorska otrzymali po 8 głosów. W turze drugiej wygrał Stanisław Jęsiek (9 za, W. Sikorska 7 za) i to on wszedł do Prezydium MRN. Ponadto wybrano trójosobową Komisję Kontroli Społecznej, do której weszli: Bronisław Nowacki (przewodniczący, Stanisław Chwiłkowski (członek), Stanisław Jęsiek (członek). Drogą aklamacji wyłoniono też Członka Powiatowej Rady Narodowej, wskazując zgodnie na przewodniczącego MRN Sylwestra Fronczaka. Oto lista pierwszych kaliskich radnych: Bolesław Borowski, Józef Butyniec, Stanisław Chwiłkowski, Wawrzyniec Dąbrowski, Regina Frenclówna, Sylwester Fronczak, Józef Gregorowicz, Stanisław Jęsiek, Mieczysław Miszkiel (nieobecny na pierwszej sesji, nieusprawiedliwiony), Bronisław Nowacki, Roman Raczyński (nieobecny na pierwszej sesji, usprawiedliwiony), Władysława Sikorska, Jan Sujkowski, Józef Szczupak, Józef Walczak (nieobecny na pierwszej sesji, usprawiedliwiony), Adolf Wesołowski (nieobecny na pierwszej sesji, usprawiedliwiony). - W świetlicy Milicji Obywatelskiej przy ul. Dworcowej odbyło się pierwsze posiedzenie Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim (już użyto tej nazwy zamiast dotychczasowej Kalisz Nowy) i trwało od godz. 15. do 16.10, co odnotował sporządzający protokół sekretarz GRN Stanisław Jęsiek. W ciągu godzinnych obrad wybrano władze spośród 12 obecnych radnych (Bronisław Borkowski, Józef Drwiła, Władysław Jachimek, Franciszek Kluczkowski, Jerzy Kulpa, Józef Lewandowski, Józef Lubański, Franciszek Mamzer, Zygmunt Miętek, Franciszek Paprot, Jan Połubka, Stanisław Rakowski). Nieobecnych było czterech radnych, w tym jeden usprawiedliwiony (Bronisław Paś) i trzech nieusprawiedliwionych (Stanisław Bielawski, Władysław Cieszyński, Marian Zwan). Na przewodniczącego GRN wybrano Władysława Jachimka (członk PPR) ze Starej Woli (Starej Korytnicy), który otrzymał 10 głosów. Jego trzech konkurentów miało głosów niewiele mniej: Jerzy Kulpa 9, Bronisław Borkowski 8, Franciszek Paprot 7. Na funkcję wiceprzewodniczącego GRN wybrano Bronisława Borkowskiego (członka SL) z Białego Zdroju. Ponadto do prezydium GRN weszli: Jerzy Kulpa (ZWM) ze Starej Woli, Józef Lubański (PPR) ze Starej Woli i Franciszek Paprot (SL) z Białego Zdroju. Franciszkowi Paprotowi powierzono funkcję przewodniczącego Komitetu Kontroli Społecznej, a jej członkami zostali: Jan Bielawski i Józef Lewandowski. W sesji uczestniczył wójt Ludwik Murzynowski. 12 – Drugą z kolei sesję MRN w Kaliszu Nowym (liczącej 16 radnych), prowadził jej przewodniczący Sylwester Fronczak. Ustalono aby burmistrz miasta (Antoni Łazarski) składał na każdej sesji „sprawozdanie z wykonywania swych urzędowych czynności”. W odpowiedzi na pytania radnych o powód opóźnień w wystawieniu przez Zarząd Miejski nakazów podatkowych dla mieszkańców, sekretarz ZM Narcyz Falkiewicz wyjaśnił, iż „brak odpowiedniego personelu działa hamująco na wykonie tychże prac”. Przewodniczący MRN w Kaliszu Nowym Sylwester Fronczak przesłał do Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku „odpis protokołu posiedzenia organizacyjnego MRN odbytego 7 października”. 19 – Członkowie Prezydium MRN oraz Komisji Kontroli Społecznej przeprowadzili kontrolę „kasy i rachunkowości Zarządu Miejskiego”. 20 – W protokole odnotowano, że posiedzenie GRN odbyło się w Zarządzie Gminy Kalisz Nowy przy udziale wójta Ludwika Murzynowskiego, a radnych jest już nie 16, a 15 (bez Mariana Zwana), w tym 3 nieobecnych. Dokonano zmian w budżecie administracyjnym i powołano Bronisława Pazia z Białego Zdroju na członka Komisji Kontroli Lotnej pilnującego stanu zasiewów. Radny Zygmunt Miętek, nauczyciel, zapytał o fundusze gminne na funkcjonowanie szkolnictwa. Sekretarz GRN Stanisław Jęsiek wyjaśnił, że dotychczas nie otrzymano na ten cel żadnych subwencji, a obiecane 12 tys. zł z Powiatowego Biura Odbudowy wpłynie dopiero po wykonaniu remontu trzech szkół: w Białym Zdroju, Dębsku i Starej Woli. Zarząd Gminy opłacił więc ten remont z własnych pieniędzy kosztem wstrzymania wypłat dla swoich pracowników. 23 – Poświęcenie kościoła filialnego p.w. Zmartwychwstania Pańskiego w Suchowie. 25 – Doraźna trzyosobowa komisja MRN (pod przewodnictwem radnego Bolesława Borowskiego) wykonała spis inwentaryzacyjny mienia Zarządu Miejskiego. Listopad 11 – Miasto Kalisz Nowy liczy 1.549 mieszkańców (w tym: 1.378 Polaków i 171 Niemców). Gmina Kalisz Nowy liczy 579 mieszkańców (w tym: 535 Polaków, 42 Niemców i 2 osoby innej narodowości). 12 - Minister Administracji Publicznej oraz Minister Ziem Odzyskanych wydali wspólne rozporządzenie w sprawie nazewnictwa miejscowości leżących na ziemiach odzyskanych. Na mocy tego rozporzadzenia, które weszło w życie 16 grudnia, niemiecka nazwa Kallies została zmieniona na nazwę Kalisz Pomorski, zastępując polską nazwę dotychczasową Kalisz Nowy. 23 – Odbyło się pierwsze posiedzenie Prezydium MRN pod przewodnictwem Sylwestra Fronczaka. Trzej członkowie Prezydium: Józef Butyniec, Stanisław Jęsiek i Jan Sujkowski byli obecni, natomiast brakowało wiceprzewodniczącego MRN Wawrzyńca Dąbrowskiego. Ustalono, że wobec przejęcia przez Zarząd Miejski gospodarstwa ogrodniczego od Armii Radzieckiej (obecne ogródki działkowe pomiędzy ulicą Strzelecką, a rzeką Drawicą) „należy ten obiekt uruchomić i prowadzić”. 25 – Pod usprawiedliwioną nieobecność przewodniczącego Gromadzkiej Rady Narodowej Władysława Jachimka posiedzenie prowadził jego zastępca Bronisław Borkowski. Na brakującego 16. radnego wybrano Franciszka Szymańskiego. Ponadto polecono szkołom powołanie rad szkół, a sołtysom gromad dopilnowanie zbiórki złomu. W wolnych wnioskach nikt nie zabrał głosu, więc po godzinnych obradach posiedzenie zamknięto. 30 – MRN rozpatrzyła podczas trzeciej sesji podanie proboszcza Borodzicza ustalając, iż Zarząd Miejski nie wyremontuje budynków należących do parafii. Natomiast przychylono się do wniosku o wydzielenie na cmentarzu miejsca na pochówki wyłącznie Polaków. Ponadto powołano komitet opieki nad grobami bohaterów, który ma „się zająć ekshumacją rozrzuconych po mieście zwłok i pochowaniem ich na cmentarzu wydzielonym przez MRN”. Zaakceptowano wniosek Zarządu Miejskiego by sprzedać 3 konie i 1 źrebaka będące na jego utrzymaniu, a z racji choroby bezużyteczne. Na wniosek burmistrza Antoniego Łazarskiego powołano jego zastępcę, którym został Bronisław Wilant, urzędnik stanu cywilnego. Natomiast kierownik szkoły Jan Sujkowski poprosił o pomoc w uzyskaniu 300 m² szkła okiennego aby uzupełnić powybijane szyby. Rada powołała sześć swoich komisji problemowych. Na ich czele stali radni (wymienieni jako pierwsi), a członkami były także osoby spoza rady. Komisja oświatowa: Jan Sujkowski, Józef Gregorowicz, Adolf Wesołowski. Komisja budowlana: Mieczysław Miszkiel, Bolesław Borowski, Józef Szczupak. Komisja mieszkaniowa: Bronisław Nowacki, Antoni Kozłowski, Bolesław Michalski, Antoni Pujsza, Jakub Smoła. Komisja finansowo-budżetowa: Stanisław Jęsiek, Wawrzyniec Dąbrowski, Władysław Michalak. Komisja osiedleńcza: Roman Raczyński, Józef Butyniec, Władysława Sikorska, Leonard Taukin, Józef Walczak. Komisja opieki społecznej: Władysława Sikorska, Krystyna Falkiewicz, Regina Frenclówna, Eugeniusz Kulesza, Władysława Petrykowska. Ponadto powołano nowy „dozór kościelny” z proboszczem Janem Borodziczem na czele i sześcioma członkami: Wawrzyńcem Dąbrowskim, Sylwestrem Fronczakiem, Władysławem Michalakiem, Mieczysławem Miszkielem, Janiną Smołą i Adolfem Wesołowskim. Ustalono, iż zgodnie z zarządzeniem Prezydium Powiatowej RN zostanie wykonana i zainstalowana „skrzynka zażaleń”. Ma być zaopatrzona w dwa różne zamki, do których klucze będą mieli dwaj radni: Stanisław Jęsiek i Józef Butyniec. W wolnych wnioskach „jeden z radnych wystąpił o zabezpieczenie rozbieranych szop drewnianych na opał przez mieszkańców miasta. Postanowiono wszelkimi możliwymi środkami tępić tego rodzaju dewastacje”. Grudzień 3 – Dopiero w tym dniu przewodniczący MRN Sylwester Fronczak przesłał do Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku „odpis protokołu nr 2 z posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Nowym odbytego dnia 12.X.1946 r.” 5 – Zarząd Miejski Kalisza Nowego wystąpił do Starosty w Drawsku Pomorskim o wydanie zezwolenia na sprzedaż w drodze licytacji dwóch posiadanych koni i źrebaka. Bo jak podano w piśmie, trzeci koń „padł na skutek przewlekłej choroby bliżej nierozpoznanej”. 11 – Zarząd Kalisza Nowego poinformował Starostwo Powiatowe, że na terenie gminy osiedliło się 9 rodzin (łącznie 35 osób) osadników – zdemobilizowanych żołnierzy przybyłych zza Buga, w tym w samym mieście – 5 rodzin (22 osoby). 16 - Weszło w życie rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej oraz Ministra Ziem Odzyskanych zmieniające nazwę Kalisz Nowy na Kalisz Pomorski. Mimo to jeszcze przez kilka miesięcy stosowano obie nazwy wymiennie. 23 - Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku zatwierdziło powołanie przez Miejską Radę Narodową w Kaliszu Nowym Bronisława Wilanta na wiceburmistrza miasta. Władze powiatowe udzieliły pisemnej zgody na sprzedaż koni. W dokumencie zobowiązano władze Kalisza Nowego do złożenia sprawozdania z przeprowadzonej licytacji oraz poinformowania o zakupie mechanicznego środka lokomocji. 26 - Pod przewodnictwem Edwarda Malarza, nowo wybranego I sekretarza komitetu miejskiego PPR w Kaliszu Nowym, jego członkowie (Antoni Łazarski, Władysław Michalak, Mieczysław Miszkiel, Roman Raczyński, Jakub Smoła i Adolf Wesołowski) odwołali poprzedniego I sekretarza tow. Wesołowskiego. Zarzucono mu: „lenistwo, próżniactwo, pijaństwo i słuchanie podszeptów reakcyjnych prowadzące do wrogiej propagandy”. Na rozliczenie się ze wszystkich zaległości dano mu czas do 1 stycznia 1947 roku. 1947 Styczeń 1 - W styczniu pojawia się po raz pierwszy nazwa Kalisz Pomorski zamiast Kalisz Nowy. 2 – Na posiedzeniu Prezydium MRN wyznaczono termin przetargu na „sprzedaż majątku ruchomego” na dzień 4 stycznia o godz. 13. Ustalono też ceny wywoławcze: klacz na 25.000 zł, źrebak na 15.000 zł, 2 bryczki na 2.000 zł oraz 1 uprząż kompletna i jedna niekompletna – 3.000 zł. 4 - Jak wynika z protokołu sporządzonego w dniu licytacji, chętnych na zakup klaczy ze źrebakiem nie zabrakło. Znaleźli się nawet nabywcy kulawego wałacha oraz uprzęży kompletnej i niekompletnej. Natomiast nikt nie chciał kupić zniszczonej bryczki i wozu. Łącznie z licytacji do kasy Zarządu Miejskiego wpłynęło 68.550 zł. 11 - Rada Miejska ustaliła cennik opłat za kursy furmanek z Kalisza Pomorskiego do Drawska. I tak za kurs w dwie strony, bez wliczonego postojowego, jednokonna podwoda kosztowała 600 zł, a dwukonna zł 900. Za 1 km przejazdu podwody jednokonnej osobowej po Kaliszu Pomorskim, należało zapłacić 10 zł, a dwukonnej – 15 zł. Natomiast transport towarów wyliczano według stawki: 100 kg razy 1 km to 25 zł. Za postój płacono dopiero jeśli przeciągał się ponad dwie godziny. Dla porównania: woźny Magistratu zarabiał wtedy miesięcznie 1.000 zł. Zatwierdzono budżet Zarządu Miejskiego na rok 1947. Wynosi on 1.238.855 zł po stronie „wydatków zwyczajnych” i tyle samo po stronie „dochodów zwyczajnych”. Polecono burmistrzowi dokonanie podziału miasta na 3 dzielnice i mianowanie dzielnicowych. Na skargi, iż w styczniu „nie ma chleba na przydziały kartkowe”, a jest na „wolnym rynku” odpowiedział piekarz i radny Bronisław Nowacki. Stwierdził, że „nie otrzymał mąki na wypiek chleba sprzedawanego na kartki” i jak mu zakomunikowano „najprawdopodobniej tej mąki nie otrzyma”. Podanie woźnej Szkoły Powszechnej Marii Lasek o podwyżkę wynagrodzenia załatwiono w ten sposób, że „dano jej pomoc do pracy w osobie jej własnej córki podwyższając wynagrodzenie miesięczne o 500 zł i przydzielając kartkę żywnościową dla córki”. - Podczas sesji GRN powołano Komitet Oświaty Rolniczej. Jego przewodniczącym został Władysław Cieszyński (Dębsko), sekretarzem Stanisław Rakowski (Dębsko), skarbnikiem Walenty Zwan (Dębsko), a członkami: Józef Lubański (Stara Wola), Józef Lewandowski (Biały Zdrój), Zygmunt Miętek (Biały Zdrój), Bronisław Paś (Biały Zdrój), Józef Dudek (agronom z Kalisza Pomorskiego). Za obiekt „najbardziej nadający się na szkołę rolniczą” uznano „majątek ziemski w gromadzie Dębsko”. Utworzono komisję oświatową GRN z przewodniczącym Władysławem Jachimkiem na czele. Sekretarzem został Jerzy Kulpa (Stara Wola), a członkami: Bronisław Borkowski, Zygmunt Miętek, Franciszek Paprot (wszyscy z Białego Zdroju). W podjętej uchwale nr 1 postanowiono, że budżet Zarządu Gminy na rok 1947 wynosić będzie w wydatkach i dochodach 784.008 zł. 13 – Na wniosek radnego Mieczysława Miszkiela Komisja Kontroli Społecznej MRN miała sprawdzić rozdział żywności przydzielonej dla członków ORMO. Do kontroli jednak nie doszło gdyż jak oświadczył przewodniczący tej komisji Bronisław Nowacki, członek komisji Stanisław Chwiłkowski „zakomunikował mu, że według zeznań komendanta ORMO żywność ta znajduje się w Spółdzielni Spożywców w Kaliszu Pomorskim i nie została rozprowadzona”. 15 - Pracownicy węzła kolejowego na Dużej Stacji zwanej wówczas Kalisz Kraiński, utworzyli Kolejowe Koło Polskiej Partii Socjalistycznej liczące 18 członków. Zebranie organizacyjne prowadził Mikołaj Stanisławski „pełnomocnik do spraw wyborczych na obwód VI”. Na przewodniczącego Kolejowego Koła PPS wybrano jednogłośnie komendanta miejscowego posterunku SOK (Służby Ochrony Kolei) ppor. Jerzego Piasecznego, na sekretarza Edwarda Rajkowskiego, a na skarbnika Wojciecha Ptaka. 16 - Przewodniczący Miejskiego Komitetu PPS Stanisław Jęsiek prowadził zebranie przygotowujące wiec przedwyborczy, który odbędzie się 17 stycznia w sali MO. Ustalono, że dla wykonania odpowiednich dekoracji Mikołaj Stanisławski dostarczy dwie choinki, a inni towarzysze portrety Bieruta i Osóbki-Morawskiego, polskie flagi i godło, plakaty oraz materiały propagandowe. Natomiast Teodor Kocjan, Józef Krupa, Hieronim Kurylczyk i Antoni Maras „rozprowadzą kartki wyborcze”. 17 - Jak zapisano w zachowanym protokole, „bardzo liczna rzesza mieszkańców miasta Kalisza Pomorskiego oraz zaproszeni goście z komitetów powiatowych partii politycznych” (PPR, PPS i SL) uczestniczyli w wiecu przedwyborczym, który rozpoczął się o godz. 14. od zagajenia sekretarza KM PPS Stanisława Jęsieka. Powołał on „komitet wiecowy” z jego przewodniczącym Janem Sujkowskim (SL) na czele. W czterech wystąpieniach(tow. Skopnickiego z KP PPS, Józefa Skierskiego przewodniczącego PRN, Jana Staworzyńskiego przedstawiciela WP oraz Stefana Aniołkowskiego z KP PPR) nawoływano zgromadzonych do głosowania na „blok demokratyczny i jego listę nr 3”. 19 - W dniu pierwszych po II wojnie wyborów do Sejmu (sfałszowanych przez władze komunistyczne by sformalizować władzę sowiecką w Polsce) członkowie PPS z Kalisza Pomorskiego „poszli manifestacyjnie do urny wyborczej”, spotykając się przy niej o godzinie 9.30. 20 – Na sesji GRN (pod nieusprawiedliwioną nieobecność przewodniczącego Władysława Jachimka) podjęto uchwałę o przejęciu na własność gminy młyna wodnego w Starej Woli. Decyzję uzasadniono tym, że „gmina nie jest samowystarczalna i ewentualny dochód z przemiału pokrył by w pewnej mierze budżet”. 23 – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku poinformowało Starostwo Powiatowe w Drawsku o uchwale Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim podjętej na sesji 30 listopada 1946 r. o powołaniu wiceburmistrza Bronisława Wilanta, zatrudnionego wcześniej w Zarządzie Miejskim. 31 - „Wobec odnalezienia brakującej bryczki Prezydium MRN postanowiło ją sprzedać w dniu 7 lutego w drodze przetargu”. Postanowiono również zażądać od burmistrza Antoniego Łazarskiego wyjaśnień „w sprawie krowy Zarządu Miejskiego będącej na utrzymaniu na niewiadomych warunkach u obywatela Dukowskiego”. Luty 2 - 28 członków PPS przybyło w niedzielę na poranne zebranie Komitetu Miejskiego PPS w Kaliszu Pomorskim. Mimo znacznego wzrostu liczby członków postanowiono nie zmieniać składu prezydium z przewodniczącym Stanisławem Jęsiekiem i sekretarzem Marianem Wolskim na czele. Ustalono, że 9 lutego PPS zorganizuje w świetlicy MO zabawę dla mieszkańców miasta z bufetem i orkiestrą, a bilet wstępu wyniesie 30 zł od osoby. 6 – GRN Kalisz Pomorski zwróciła się do Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku o spowodowanie rozłożenia na raty spłat wymaganych przez Obwodowy Urząd Likwidacyjny za przejęte przez mieszkańców poniemieckie meble. Wniosek motywowano tym, że „tegoroczne zbiory w naszej gminie zostały w 60 proc. zniszczone przez myszy i dziki”. 10 – Na sesji MRN burmistrz Kalisza Pomorskiego Antoni Łazarski, będący jednocześnie komendantem miejskim ORMO zakomunikował, że z przydzielonego dla członków tej organizacji na listopad i grudzień 1946 r. 30 kg smalcu i 18 kg sera, otrzymał jedynie ser. Ponadto burmistrz udowodnił, że krowa wpisana mylnie w skład inwentarza Zarządu Miejskiego stanowi jego własność prywatną. Radni postanowili wystąpić do władz wyższych o „przyznanie pod zarząd Magistratu młyna wodno-elektrycznego użytkowanego obecnie przez państwo”. Natomiast projekt uruchomienia piekarni jako przedsiębiorstwa Zarządu Miejskiego „został większością głosów odrzucony ze względów nieopłacalności”. Na sesji był nieobecny radny Adolf Wesołowski „z powodu wyprowadzenia się z miasta Kalisza Pomorskiego”. Na jego miejsce dokooptowano do Miejskiej Rady Narodowej Stanisława Gwiazdowskiego. Radny Stanisław Jęsiek złożył wniosek o zwiększenie w Radzie reprezentacji Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). Zaproponował dokooptowanie do MRN dwóch członków PPS: Mikołaja Stanisławskiego i Mariana Wolskiego, co uchwalono o ile zezwoli na to Powiatowa Komisja Organizacyjno-Prawna w Drawsku. Prezydium Powiatowej Rady Narodowej nie wyraziło początkowo na to zgody uznając, że skład MRN w Kaliszu Pomorskim „taki jaki został stworzony jest kompletny i przeprowadzenie reorganizacji nie jest potrzebne”. 12 - Na zebraniu KM PPS rozliczono koszty zorganizowanej 9 lutego zabawy. Wydatki ogółem w wysokości 31.212 zł okazały się o 327 zł wyższe niż uzyskane przychody. Dlatego zobowiązano członków PPS, którzy nie byli na zabawie do sfinansowania tego niedoboru poprzez spłatę po 50 zł. Z sumy 4.170 zł uzyskanej ze sprzedaży biletów (po 30 zł) można wyliczyć, iż bawiło się 139 osób. 20 – Wsie Gminy Kalisz Pomorski zamieszkują 544 osoby, w tym: 118 repatriantów zza Buga, 1 repatriant z Syberii, 7 repatriantów z zachodu, 418 przesiedleńców z Centralnej Polski i 44 Niemców. Rodzin ubogich jest 40. 21 - Na wspólnym posiedzeniu spotkały się komitety kolejarskie PPS i PPR by uzgodnić wspólnych kandydatów do zarządu koła Związku Zawodowego Kolejarzy w Wałczu, które obejmowało stację w Kaliszu Pomorskim. Jednocześnie uchwalono, by w Kaliszu Pomorskim utworzyć ekspozyturę koła ZZK. Natomiast na zwołanym także tego dnia zebraniu członków koła partyjnego PPR przy PKP wybrano na sekretarza koła Michała Łysaka. Koło partyjne PPR Dzielnicy I, liczące 31 członków wybrało swojego sekretarza. W głosowaniu tajnym 16 uczestników zebrania, które prowadził burmistrz Antoni Łazarski, największym zaufaniem obdarzyło Antoniego Hauzę (rolnika z Kalisza Pomorskiego, lat 32) oddając na niego 11 głosów. Jego zastępcą został ślusarz Bolesław Miłoszewski. Obradowało także koło partyjne PPR Dzielnicy II, liczące 20 członków (na zebranie przyszło 13). Tu na sekretarza wybrano Józefa Śledzińskiego (właściciela rzeźni, lat 34), a na jego zastępcę Tadeusza Beszczyńskiego (szewca, lat 28). Odbyło się również zebranie koła PPR Dzielnicy III, w którym uczestniczyło 19 członków na stan liczebny 28 towarzyszy. Na sekretarza koła wybrano Czesława Suleckiego (rolnik, lat 38), a na jego zastępcę Stanisława Gesa. 22 – Prezydium MRN przydzieliło dom przy ul. Grunwaldzkiej 9 na prywatne mieszkanie i gabinet dla doktora Edmunda Toczkowskiego. W odpowiedzi na oficjalne pismo komitetu miejskiego PPS w sprawie zbyt małej reprezentacji tej partii w Radzie Miasta, postanowiono dokooptować do jej grona dwóch wskazanych członków PPS: Mikołaja Stanisławskiego i Mariana Wolskiego. Oznacza to, że Prezydium Powiatowej Rady Narodowej cofnęło początkowe zastrzeżenia. - Na zebranie koła partyjnego PPR w kaliskim Tartaku, liczącego 24 członków, przybyło 19 towarzyszy. W tajnych wyborach sekretarza koła z pośród sześciorga zgłoszonych kandydatów najwięcej głosów (17) otrzymała Regina Frenzel. Jej zastępcą został Bolesław Walczak (15 głosów). Liczące 4 członków koło PPR „Wybudowanie” wybrało na sekretarza Bronisława Pszkita, a na zastępcę sekretarza Wacława Bogusza. Wszyscy, w liczbie czterech, członkowie koła PPR w Zarządzie Miejskim stawili się na zebraniu, na którym obdarzono jednogłośnie burmistrza Antoniego Łazarskiego (lat 36) mandatem delegata na konferencję powiatową PPR. Jednocześnie większością głosów ponownie wybrano sekretarzem koła Józefa Białeckiego. Jego zastępcą został Bronisław Wilant. 23 - Na zebranie liczącego 71 członków Miejskiego Komitetu PPS w Kaliszu Pomorskim przybyło jedynie 30 towarzyszy. Mimo to wybrano delegatów do MRN (Mikołaj Stanisławski i Marian Wolski) oraz do GRN (Antoni Maras i Z. Podwojski). 25 – Prezydium MRN zebrało się na polecenie przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej Józefa Skierskiego. Chodziło o podjęcie decyzji o zbiórce żywności wśród mieszkańców Kalisza Pomorskiego na rzecz dzieci przebywających w bursie szkolnej w Drawsku. Przeprowadzenie tej zbiórki zlecono według sporządzonych list. Postanowiono też zapewnić wyposażenie mieszkania i gabinetu dra Edmunda Toczkowskiego w poniemieckie meble. 28 – Według danych Zarządu Miejskiego, Kalisz Pomorski liczył 1.585 mieszkańców, w tym 235 repatriantów zza Buga, 34 z Syberii oraz 74 z Zachodu. Przesiedleńców z Centralnej Polski było 1.071, autochtonów 4 i 167 Niemców. Marzec 1 - Na I sekretarza komitetu miejskiego PPR w Kaliszu Pomorskim wybrano Mieczysława Miszkiela lat 37. Do partii tej należało wówczas „na papierze” aż 135 mieszkańców. Była to jednak liczba fikcyjna gdyż po weryfikacji zapisanych do PPR towarzyszy przez jej I sekretarza okazało się, że faktycznie członków jest o połowę mniej, bo 65. 10 – MRN poleciła na sesji Zarządowi Miejskiemu przyjęcie stałego kierownika ogrodu miejskiego by prowadzić go jako dochodowe przedsiębiorstwo miejskie. Zlecono Komisji Oświatowej by „przygotowała bursę dla 8-klasowej szkoły powszechnej projektowanej w roku szkolnym przyszłym”. Postanowiono wystąpić z wnioskiem o „obniżenie taryfy za zużytą energię elektryczną i opłacania jej stosownie do zużycia bez dodatkowych opłat od posiadanych hektarów” oraz o „przedłużenie czasu dawania energii elektrycznej”. Radny Jan Sujkowski zapytał o przyczynę zwolnienia nauczycielki Władysławy Petrykowskiej z członka Komisji Opieki Społecznej. „Wyjaśniono, że obywatelka Petrykowska jako jednostka kłótliwa i krzykliwa utrudniała jedynie pracę całej komisji, która jest czynnikiem humanitarno-społecznym i z tych przyczyn musiano zmienić skład osobowy”. 12 – W mieście Kalisz Pomorski było 1.382 wiernych wyznania rzymsko-katolickiego, 172 ewangelickiego i 7 innego. W gminie Kalisz Pomorski, obejmującej Biały Zdrój, Bród (Prostynię), Dębsko, Dobrzanków (Cybowo) i Starą Wolę (Starą Korytnicę) doliczono się 554 wiernych wyznania rzymsko-katolickiego, 42 ewangelickiego i 2 innego. W Gminie Poźrzadło, obejmującej Julianów (Ślizno), Konotop, Pamięcino (Pomierzyn), Poźrzadło, Stary Potok (Borowo), Suchowo i Wacławów (Jasnopole) wykazano 614 wiernych wyznania rzymsko-katolickiego i 170 ewangelickiego. Natomiast w gminie Studnica obejmującej Czanowo (Sienicę), Giżyno, Pępłowo (Pępłówek) i Studnicę (Starą Studnicę) było 610 wiernych wyznania rzymsko-katolickiego i 204 ewangelickiego. - Zarząd Gminy w Kaliszu Pomorskim posiada 5 etatów zatrudniając: sekretarza gminy, zastępcę sekretarza, rachmistrza, referenta ewidencji ludności i spraw wojskowych, woźnego. Do 16-osobowej GRN dokooptowano dwóch członków PPS: Antoniego Marasa i Zbigniewa Podwojskiego, więc jest teraz 18 radnych. 17 – Z pisma przewodniego Komisji Kontroli Społecznej przy MRN w Kaliszu Pomorskim dotyczącego przesyłanego do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej protokołu kontroli przeprowadzonej 13 marca w stołówce kolejowej dowiadujemy się, iż dworzec na Dużej Stacji jeszcze wówczas nosił nazwę Kalisz Kraiński. 21 - Miejski Komitet PPS przesłał do Powiatowego Komitetu PPS w Drawsku deklaracje trzech mieszkańców Kalisza Pomorskiego (Ignacego Banacha, Feliksa Bejnarowicza i Mieczysława Kopońskiego), którzy zdecydowali się wstąpić do Polskiej Partii Socjalistycznej. 31 – Przewodniczący Prezydium PRN Władysław Skierski odesłał przewodniczącemu MRN w Kaliszu Pomorskim protokół nadesłany przez Komisję Kontroli Społecznej MRN z lustracji kolejowej stołówki. „Uznano, że KKS przy MRN lekceważy swoje stanowisko i podrywa autorytet Rady Narodowej. Zaznacza się, że z chwilą gdy nadejdzie powtórnie podobny protokół przewodniczący KKS będzie pociągnięty do odpowiedzialności”. Kwiecień 25 – W sesji MRN uczestniczyło już nie 16, a 18 radnych, bo mimo początkowego braku zgody władz powiatowych ostatecznie ona zapadła i dwaj członkowie PPS: Mikołaj Stanisławski i Marian Wolski złożyli ślubowanie radnych. Uchwalono statut organizacyjny Zarządu Miejskiego przewidując utworzenie następujących stanowisk urzędniczych: sekretarz, pomocnik sekretarza (referent organizacyjny), referent ogólnogospodarczy, referent finansowy, referent społeczny, maszynistka. Na wszystkich stanowiskach wymagano wykształcenia gimnazjalnego. Burmistrzowi przydzielono bezpłatne mieszkanie oraz opał (3 m³ drewna miesięcznie), a pracownikom Zarządu Miejskiego zezwolono na bezpłatne zamieszkanie w budynku stanowiącym jego siedzibę. Realizując zarządzenie Urzędu Wojewódzkiego postanowiono „udzielać bezpłatnie podwody nauczycielom miejscowej Szkoły Powszechnej udającym się na konferencje terenowe z wyjątkiem konferencji odbywających się w miejscowościach położonych blisko stacji kolejowych”. Przewodniczącego MRN zobowiązano do urzędowania w każdą sobotę od godz. 10. do 12. „celem udostępnienia wzięcia udziału ludności w pracach MRN”. Wystąpiono do ministerstwa oświaty z wnioskiem o dotację w wysokości 50 tys. zł na rozbudowę „zorganizowanej własnym pomysłem i środkami Biblioteki Miejskiej”. 27 – Na ósmym z kolei posiedzeniu MRN na polecenie władz powiatowych dokonano wyboru trzech dodatkowych członków Zarządu Miejskiego z ramienia partii. Zostali nimi: Bronisław Wojciechowski (PPR), Leon Nawrocki (PPS) i Władysław Widocki (SL). Radni zobowiązali Zarząd Miejski by przeznaczył na pierwszym piętrze swojej siedziby jeden większy pokój w salę posiedzeń MRN i wyposażył ją w ławki oraz stół lub biurko. Ustalono, że dwie działające w mieście restauracje: bufet na dworcu Józefa Maternowskiego i lokal „Zacisze” Jana Śmiecińskiego przy ul. Stalina (dzisiaj Religi) zapłacą podatek konsumpcyjny w wysokości 10 proc. od miesięcznch obrotów, które wyliczono dla Maternowskiego na 1.750 zł (do czasu uzyskania zezwolenia na handel artykułami alkoholowymi), a dla Śmiecińskiego na 12.000 zł. Postanowiono przenieść przedszkole do zwolnionego budynku przy ul. Grunwaldzkiej 6. Wystosowano pismo do miejscowej placówki energetycznej „by ta dopilnowała gaszenia świateł ulicznych, które są gaszone zbyt późno to jest około godziny 6-7. Drugie pismo skierowano do Zjednoczenia Energetycznego w Szczecinie w sprawie opłat za energię, co omawiano na sesji wcześniej. 29 – Ustalono, iż w Zarządzie Gminy Kalisz Pomorski oprócz wójta będzie zatrudnionych 5 pracowników: sekretarz, zastępca sekretarza, rachmistrz, referent ruchu ludności oraz woźny. 30 – Wsie Gminy Kalisz Pomorski zamieszkuje 606 osób, w tym: 131 repatriantów zza Buga, 1 repatriant z Syberii, 7 repatriantów z zachodu, 467 przesiedleńców z Centralnej Polski i 40 Niemców. Rodzin ubogich jest 43. Maj 23 – Na szóstym posiedzeniu prezydium MRN ustalono, że pisma przekazywane woźnemu Zarządu Miejskiego Franciszkowi Kani do doręczenia, powinny być zapieczętowane aby zapewnić „utrzymanie ścisłej tajemnicy”. 29 – Miejska Rada Narodowa w Kaliszu Pomorskim odbyła kolejną (dziewiątą) sesję. Na miejsce przewodniczącego MRN Sylwestra Frończaka, który zrezygnował z mandatu radnego, powołano Jana Szweda i odebrano od niego ślubowanie. Nowym przewodniczącym MRN został w wyniku tajnego głosowania członek PPR Stanisław Chwiłkowski (uzyskał 9 głosów). Jego kontrkandydatami byli: Mikołaj Stanisławski (8 głosów) i Wawrzyniec Dąbrowski (0 głosów). Na zwolnione przez Stanisława Chwiłkowskiego miejsce w Komisji Kontroli Społecznej wybrano Jana Szweda. Powołano Komisję Rozjemczą Rozdziału Łąk w składzie: burmistrz Antoni Łazarskich oraz trzech radnych – Józef Butyniec, Józef Gregorowicz i Mikołaj Stanisławski. Ma ona „rozpatrzyć sprawy sporne i przydzielić łąki odpowiednio do potrzeb każdego gospodarstwa”. Na wniosek Jana Sujkowskiego przeznaczono na bursę szkolną budynek przy ul. Wolności 24. Ponadto kierownik szkoły postulował aby Zarząd Miejski zlecił naprawę dachu nad szkolnymi ubikacjami, a także zlecił naprawę oraz uruchomienie instalacji centralnego ogrzewania. Rozpatrując odwołanie właściciela restauracji „Zacisze” Jana Śmiecińskiego, obniżono mu podatek konsumpcyjny o 50% „z powodu otwarcia drugiej restauracji”. Czerwiec 1 - Kalisz Pomorski liczył 1.714 mieszkańców, w tym 242 repatriantów zza Buga, 30 z Syberii oraz 74 z Zachodu. Przesiedleńców z Centralnej Polski było 1.086, autochtonów 4 i 278 Niemców. Ponadto w meldunku referatu opieki społecznej ZM do Starostwa wykazano 147 rodzin ubogich. 4 – W Kaliszu Pomorskim przeprowadzono akcję „Święto książki polskiej” podczas której zbierano pieniądze z przeznaczeniem na rozwój Biblioteki Miejskiej. Na ulicach kwestowali dorośli oraz uczniowie miejscowej szkoły. 6 – W sprawozdaniu rocznym do władz powiatowych kierownik kaliskiej szkoły Jan Sujkowski zadeklarował chęć postawienia placówki „na należytym poziomie” i prosi o przydzielenie jeszcze dwóch „sił nauczycielskich”. Obecnie lekcje, na które uczęszcza 143 uczniów, prowadzi oprócz kierownika: Helena Kurylczyk, Władysława Petrykowska i Irena Sztabnik (pracują po 36 godzin tygodniowo). 7 – Prezydium GRN w Kaliszu Pomorskim przesłało do prezydium PRN w Drawsku wykaz radnych z podaniem ich wieku, wykształcenia, przynależności partyjnej, pełnionego stanowiska oraz miejsca zamieszkania. Oto pełna lista 18 radnych. Prezydium GRN: Władysław Jachimek (1918, szkoła pow., PPR, rolnik, Stara Wola), Bronisław Borkowski (1895, szkoła pow., SL, rolnik, Biały Zdrój), Jerzy Kulpa (1924, szkoła pow., PPR, rolnik, Stara Wola), Józef Lubański (1917, szkoła pow., PPR, rolnik, Stara Wola), Franciszek Paprot (1903, szkoła pow., SL, rolnik, Biały Zdrój). Pozostali radni: Jan Bielawski (1916, szkoła pow., SL, rolnik, Stara Wola), Władysław Cieszyński (1891, szkoła rolna, PPR, rolnik, Dębsko), Józef Drwiła (1903, szkoła pow., PPR, rolnik, Biały Zdrój), Franciszek Kluczkowski (1923, szkoła pow., PPR, rolnik, Biały Zdrój), Józef Lewandowski (1907, szkoła pow., PPR, rolnik, Biały Zdrój), Franciszek Mamzer (1901, szkoła pow., SL, rolnik, Stara Wola), Antoni Maras (1919, szkoła pow., PPS, rolnik, Biały Zdrój), Zygmunt Miętek (1924, 4 klasy gim., PPS, nauczyciel, Biały Zdrój), Bronisław Paś (1901, szkoła pow., PPR, rolnik, Biały Zdrój), Zbigniew Podwojski (1920, 3 klasy gim., PPS, leśniczy, Biały Zdrój), Jan Połubka (1913, szkoła pow., PPR, rolnik, Dobrzanków), Stanisław Rakowski (1923, szkoła pow., SL, rolnik, Dębsko), Franciszek Szymański (1905, szkoła pow., PPR, rolnik, Dobrzanków). 11 – Jak wynika ze sprawozdania wójta Gminy Kalisz Pomorski, w ramach akcji specjalnej „W” na terenie gminy osiedlono 42 osadników, najwięcej w Pruszczu (10), Białym Zdroju (9) i Cybowie (6). 16 - Według spisu mieszkańców przeprowadzonego w czerwcu, w Kaliszu Pomorskim było jeszcze ponad stu Niemców gdyż taką narodowość podali przy swoim nazwisku. 18 - Suchy chleb i zbożową kawę serwowano dzieciom w Przedszkolu Miejskim w Kaliszu Pomorskim przy ulicy Grunwaldzkiej 6, jako „dwudaniowy” posiłek obiadowy. Tak wynika z kontroli przeprowadzonej w tym dniu w placówce mieszczącej się w budynku na rogu ul. Grunwaldzkiej i ul. Błonie Kaszubskie. W sprawozdaniu zapisano aż dziewięć stwierdzonych wówczas nieprawidłowości. W tym: brak czystości w salach, w kuchni i na podwórku, źle prowadzoną dokumentację (brak książki kasowej i magazynowej) czy brak wagi do rozdziału porcji oraz to, że „dzieci biegają po ulicach same bez nadzoru”. Kontrolę na zlecenie przewodniczącego MRN przeprowadziła Komisja Kontroli Społecznej w składzie: Jan Szwed, Bronisław Wojciechowski i Marian Wolski. 20 – Realizując zarządzenie Starostwa Powiatowego, MRN w Kaliszu Pomorskim powołała na sesji przez aklamację dwie „lotne komisje kontrolne” celem zwalczania lichwy i spekulacji. W skład komisji pierwszej weszli: Narcyz Falkiewicz i Regina Frenclówna; w skład drugiej: Mieczysław Stysiak, Jan Szwed i Marian Wolski. Przyjęto do realizacji wniosek radnego Mikołaja Stanisławskiego aby „podawać członkom MRN na piśmie treść porządku obrad mającego się odbyć posiedzenia co najmniej na 24 godziny przed posiedzeniem”. Lipiec 5 – Wawrzyniec Dąbrowski wiceprzewodniczący Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim poinformował Prezydium Powiatowej RN w Drawsku w sprawie „przeprowadzenia akcji zbiórki złomu”, że „na terenie miasta Kalisza działa od roku 1945 bez przerwy Podhurtowa Zbiornica Złomu, która należycie tę akcję przeprowadza, posiadając do tego celu kilkunastu robotników płatnych”. 8 – Prezydium MRN, które prowadził wiceprzewodniczący Wawrzyniec Dąbrowski, ustaliło porządek obrad oraz termin najbliższej sesji Rady wyznaczając go na 15 lipca. 15 –Wybranego na miejsce Sylwestra Frończaka nowego przewodniczącego MRN Stanisława Chwiłkowskiego nie zatwierdziło Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku. Dlatego na sesji MRN w Kaliszu Pomorskim, prowadzonej przez wiceprzewodniczącego Wawrzyńca Dąbrowskiego, ponownie przystąpiono do wyboru przewodniczącego MRN. Zgłoszono dwie kandydatury: Stanisława Gwiazdowskiego i Mikołaja Stanisławskiego. W tajnym głosowaniu pierwszy otrzymał 6 głosów, a drugi 9. Przewodniczącym MRN został więc Mikołaj Stanisławski. Wykonując zarządzenie Wojewódzkiej Rady Narodowej powołano Miejską Komisję Kontroli Cen z przewodniczącym, członkiem Prezydium MRN Stanisławem Jęsiekiem. Natomiast wykonując zarządzenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej powołano Obywatelską Komisję Podatkową. Na wniosek Jana Sujkowskiego wystąpiono do Kuratorium Szkolnego by w Kaliszu Pomorskim utworzyć 8 klasę gdyż „leży on daleko od miast gdzie są gimnazja”. Wrzesień 1 – Jak podano w sprawozdaniu Zarządu Miejskiego, od 1 stycznia do 1 września roku 1947 Miejska Rada Narodowa w Kaliszu Pomorskim, licząca 18 radnych, odbyła 12 sesji, a jej prezydium spotkało się 9 razy. Prezydium tworzy 3 radnych z wyboru (rolnik Józef Butyniec lat 36, członek SL; rolnik Wawrzyniec Dąbrowski lat 50, członek SL i kierownik młyna Mikołaj Stanisławski lat 34, PPS) oraz dwóch delegatów partii: kierownik szkoły Jan Sujkowski lat 38, członek SL i urzędnik Jan Szwed lat 28, członek PPR. 4 - Wsie Gminy Kalisz Pomorski zamieszkuje 818 osób, w tym: 127 repatriantów zza Buga, 8 repatriantów z zachodu, 677 przesiedleńców z Centralnej Polski i 6 Niemców. Rodzin ubogich jest 70. Październik 21 - Na I sekretarza komitetu gminnego PPR w Poźrzadle wybrano Zygmunta Rybickiego. Jego zastępcą został wójt tej gminy Jan Staworzyński. Do PPR należało tu 34 mieszkańców. Listopad 27 – Mikołaj Stanisławski przewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim zaprosił pisemnie przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku na posiedzenie MRN w Kaliszu Pomorskim zaplanowane na 1 grudnia (poniedziałek) o godz. 13. 28 - Kalisz Pomorski liczył 1.454 mieszkańców, w tym 20 repatriantów zza Buga, 75 z Syberii oraz 85 z Zachodu. Przesiedleńców z Centralnej Polski było 1.088, autochtonów 0 i 3 Niemców. Grudzień 1 – Odbyło się posiedzenie MRN w Kaliszu Pomorskim. W „formularzu statystycznym” za rok 1947 wykazano, że Rada odbyła 12 posiedzeń plenarnych, a jej Prezydium 9 posiedzeń. Prezydium tworzyli: Mikołaj Stanisławski (przewodniczący, lat 34, członek PPS, kierownik młyna, wykształcenie średnie), Wawrzyniec Dąbrowski (wiceprzewodniczący, lat 50, członek SL, rolnik, wykształcenie powszechne), Józef Butyniec (lat 36, członek SL, rolnik, wykształcenie powszechne), Jan Sujkowski (lat 38, członek SL, nauczyciel, wykształcenie średnie), Jan Szwed (sekretarz, lat 28, członek PPR, urzędnik, wykształcenie powszechne). 4 - W Gminie Kalisz Pomorski mieszkały 972 osoby, w tym: 843 przesiedleńców z Centralnej Polski, 127 repatriantów zza Buga, 1 z Zachodu. Nie było już żadnego Niemca. 12 - 14 towarzyszy uczestniczyło w zebraniu koła kolejowego PPS. Prowadził je przewodniczący Franciszek Gołąbek wraz z sekretarzem Józefem Słocińskim. Przyjęto propozycję skarbnika koła Edwina Lewandowskiego by „w celu zasilenia kasy koła zorganizować zabawę gdyż w kasie nie ma żadnej gotówki nawet na wysłanie niezbędnej korespondencji partyjnej”. Winę za to ponosi skarbnik poprzedniego zarządu, który nie przekazał jeszcze nowemu zarządowi spraw kasowych. 28 – Poświęcenie kościoła filialnego pw. Dzieciątka Jezus w Sienicy. 1948 Styczeń 9 – Urząd Wojewódzki w Szczecinie powiadomił Zarząd Miejski w Kaliszu Pomorskim, że zaoferowane mu ceny za sprzedaż drewna przez Biuro Handlowe z Goleniowa „są tak niepoważnie niskie, że wszelka dyskusja na ten temat wydaje się być zbyteczna”. Jak dodano, „przy sprzedaży drewna należy się trzymać cenników nadesłanych do Wydziału Powiatowego”. 10 - Wobec przybycia na sesję GRN w Kaliszu Pomorskim aż 17 z 18 radnych, przewodniczący Władysław Jachimek „podkreślił, że od czasu istnienia GRN jej członkowie po raz pierwszy zebrali się tak licznie”. W odpowiedzi na pismo Starosty Powiatowego powołano Gminny Komitet Pomocy Zimowej, który w celu pomocy ludności potrzebującej opieki „będzie zbierał wśród osadników przez dobrowolne opodatkowanie się odpowie kwoty względnie ziemiopłody”. Powzięto uchwałę o podwyższeniu miesięcznego wynagrodzenia dla sprzątaczek w szkołach gminnych z 500 zł na 1.000 zł. Luty 23 - Towarzysze z liczącego 28 członków koła PPR Dzielnicy I wysoko ocenili pracę swojego sekretarza Antoniego Hauzy i w tajnym głosowaniu ponownie wybrali go na tę funkcję wymieniając jego zastępcę na tow. Kazimierza Lisieckiego. W zebraniu uczestniczyło 19 członków (6 nieobecnych usprawiedliwionych i 3 nieobecnych nieusprawiedliwionych: Bronisław Celmer, Bronisław Nowacki i Stanisław Piątkowski). Tego samego dnia zwołano zebranie liczącego 17 członków koła PPR Dzielnicy II. Przybyło na nie 12 towarzyszy. Z pięciu nieobecnych tylko jeden się usprawiedliwił. Jako nieusprawiedliwionych odnotowano: Zofię Grządziel, Zygmunta Otomańskiego, Tadeusza Szymańskiego i Michała Wesołowskiego. Na sekretarza koła wybrano Antoniego Pujszę. Odbyło się również zebranie liczącego 19 członków koła PPR Dzielnicy III, na które stawiło się 13 towarzyszy (3 nieobecnych usprawiedliwionych i 3 nieobecnych nieusprawiedliwionych: Antoni Bentkowski, Anna Ges i Marian Jakubowski). Na sekretarza koła wybrano ponownie Czesława Suleckiego, a jego zastępcą został Piotr Bzymek. Koło PPR przy Zarządzie Miejskim zamieniło miejscami sekretarza z jego zastępcą: teraz Bronisław Wilant został sekretarzem, a Józef Białecki jego zastępcą. Jako sukces odnotowano, że liczba towarzyszy w tym kole zwiększyła się o jednego i obecnie liczy pięciu członków. Z kolei na zebraniu koła PPR „Wybudowanie” trzech jego członków obdarzyło zaufaniem czwartego członka – Bronisława Pszkita i postanowiło by nadal pełnił on funkcję sekretarza. W cyklu partyjnych zebrań PPR w tym dniu nie zabrakło kaliskiego Tartaku. Tu sekretarz Jan Szwed podsumował rok pracy koła, do którego należy 22 członków (obecnych było 18). W dyskusji skarżono się na zbyt małe zarobki oraz na złą współpracę Dyrekcji z Radą Zakładową. Na nowego sekretarza koła wybrano 16 głosami Stanisława Wszelakiego. Zastępcą sekretarza pozostał Bolesław Walczak. 25 - Na posiedzeniu GRN powołano Komisję Przeciwpożarową na czele której stanął wójt Ludwik Murzynowski. Jej zadaniem będzie sprawdzenie przy pomocy podobnych komisji powołanych w gromadach (sołectwach) przeprowadzenie kontroli kominów i przewodów dymnych w domach mieszkańców. W gromadach komisjami będą kierować sołtysi. I tak: w Białym Zdroju – Jan Kaszuba, w Dębsku – Eugeniusz Kisała, w Cybowie – Franciszek Szymański, w Prostyni – Józef Leśko, w Starej Korytnicy – Kazimierz Kulpa, w Wacławowie – Stanisław Skorski. Natomiast gromadę Krężno przydzielono do Białego Zdroju. 28 - Na zebraniu kolejarskiego koła PPR wymieniono dotychczasowego sekretarza Alojzego Cichosza na Jana Kudełkę. W dyskusji poruszono sprawę wyjazdu delegatów na konferencję powiatową PPR do Drawska. Okazało się, iż mimo obietnicy odwiezienia ich do Kalisza Pomorskiego, musieli wracać do domu na piechotę. Ponadto nie przyjęto do wiadomości słów krytyki uczestniczącego w posiedzeniu sekretarza Komitetu Miejskiego PPR Mieczysława Miszkiela, który zarzucił kolejarzom „brak zainteresowania sprawami partii”. W odpowiedzi usłyszał, że kolejarzy „wiąże tajemnica służbowa”, a ponadto „mają nawał pracy” Jak wynika ze sprawozdania za rok 1947 sporządzonego i wygłoszonego przez Alojzego Cichosza, koło kolejowe PPR powstało w Kaliszu Pomorskim w styczniu i początkowo liczyło trzech towarzyszy, a w marcu już 13. Jednakże czterech z nich „nie chciało się podporządkować rygorom partyjnym” i zostali wydaleni. Obecnie „legitymacje stałe wydano dla pięciu towarzyszy”. Marzec 4 - Odbyło się roczne zebranie sprawozdawczo-wyborcze członków Polskiej Partii Robotniczej w Kaliszu Pomorskim, skupiającej w 8 funkcjonujących kołach 114 towarzyszy, na czele których stał I sekretarz Mieczysław Miszkiel. Wobec „ostrej krytyki dotychczasowej pracy członków komitetu miejskiego PPR”, powołano w tajnym głosowaniu jego częściowo odnowiony skład. I sekretarzem pozostał M. Miszkiel, a na jego zastępcę wybrano Jana Czerczaka. Członkami tzw. egzekutywy zostali: Jan Białecki, Antoni Łazarski i Bronisław Wojciechowski. Dodatkowo w skład KM PPR weszli: Antoni Hauza, Janina Smoła, Jan Szwed oraz Stanisław Wszelaki. W rezolucji przyjętej na zakończenie zebrania zobowiązano się m.in. do „stania na straży interesów mas pracujących” oraz „zwerbowania do PPR zdrowego, bezpartyjnego elementu, aby zwiększyć w ciągu roku szeregi partyjne o 100%”. 23 - Gminna Rada Narodowa przyjęła bez zastrzeżeń sprawozdanie z wykonania budżetu za rok 1947 przedstawione przez sekretarza gminy Bronisława Wilanta. Niedobór w kwocie 106.390 zł powstał „w wyniku nie otrzymania w całości przyznanej subwencji”. Zatwierdzono imienny spis osadników, którym „przydzielono zboże na wiosenną akcję siewną”. Na pełnomocnika tej akcji wyznaczono Władysława Cieszyńskiego. Ponadto ustalono liczący 25 nazwisk wykaz rolników, którym przydzielono dotację (po 2.000 zł) na orkę traktorami. Zgodzono się także na udzielenie kredytu na zakup 2 koni dla gromady Dębsko, ale pod warunkiem, że „nazwiska osadników, którym mają być przydzielone te konie, wytypują sami mieszkańcy wsi”. Na zakończenie Władysław Cieszyński „poinformował zebranych o organizacji Służba Polsce” i zaapelował by dla jej wsparcia „dołożyć wszelkich starań oraz nie szczędzić ofiar”. Kwiecień 4 - Obradował na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym komitet gminny PPR w Kaliszu Pomorskim. W pięciu sołectwach (Biały Zdrój, Cybowo, Dębsko, Prostynia, Stara Korytnica) należących wówczas do naszej gminy było 64 członków PPR, którymi kierował w 1947 roku I sekretarz Franciszek Kluczkowski. Jak stwierdził w wystąpieniu: „chcąc podnieść nasz komitet trzeba koniecznie wybrać nowe władze partyjne, ludzi czasowych i odpowiedzialnych”. Na nowego I sekretarza wybrano Stanisława Ćwiklińskiego (lat 40, rolnika z Dębska). W uchwalonej rezolucji postanowiono „stać nieugięcie na straży interesów biednych i średniorolnych chłopów” oraz „werbować nowych członków do partii”, a także „podnieść stan prenumeraty prasy partyjnej”. 26 - Komórka PPR w Dębsku przesłała do GRN pismo o pozbawienie Władysława Cieszyńskiego mandatu radnego. Jednak podane zarzuty uznano na sesji „za bezpodstawne” i postanowiono przesłać to ;pismo do Powiatowej RN. Radni przydzielili premie (po 5.000 zł) Bronisławowi Wilantowi (sekretarzowi zarządu gminy) i Józefowi Dudkowi (referentowi podatkowemu) za „prace nad obliczeniem i wykonaniem wymiaru podatku gruntowego”. Czerwiec 18 – Na sesji GRN ustalono równowartość świadczeń w naturze za należne opłaty pieniężne (podatki). Dniówkę pieszą wyceniono na 200 zł, dniówkę zaprzęgową (dla furmanki jednokonnej) na 600 zł, a dwukonnej na 1.000 zł. Zgodnie z uchwalonym regulaminem każdy może z tego skorzystać, lecz nie musi i zamiast świadczeń w naturze uiścić należność pieniędzmi. Natomiast świadczenia w naturze odrabia się w terminie i miejscu wskazanym przez zarząd gminy. 23 – W Gminie Kalisz Pomorski liczącej 1.065 mieszkańców jest 197 gospodarstw rolnych oraz 5 szkół czteroklasowych, do których uczęszcza 170 uczniów. Zatrudniają one 3 nauczycieli. Lipiec 21 – Gminna Rada Narodowa zatwierdziła budżet planowany na rok 1949 w wysokości po stronie dochodów i wydatków 2.181.309 zł. Sekretarzowi zarządu gminy Bronisławowi Wilantowi przyznano dodatkowo 25% dochodów brutto „za niekorzystanie z bezpłatnego mieszkania, opału i oświetlenia w naturze”. W Białym Zdroju, Dębsku i Starej Korytnicy postanowiono zorganizować „Ochotnicze Straże Przeciwpożarowe”. Według uchwalonego regulaminu, ich członkowie (przede wszystkim posiadacze rowerów lub młodociani chłopcy) będą pełnić swą służbę bezpłatnie i wykonywać bezwzględnie rozkazy komendantów, którzy zostaną wybrani podczas zebrań. Całością akcji gaszenia kierować ma Nadleśnictwo. W odpowiedzi na pismo Komitetu Miejskiego PPR w Kaliszu Pomorskim odwołano z funkcji radnego Władysława Cieszyńskiego, a na jego miejsce powołano zgodnie z zaleceniem KM PPR – Stanisława Ćwiklińskiego z Dębska. 23 – Protokół z sesji MRN w Kaliszu Pomorskim podaje aktualny wykaz 18 radnych: przewodniczący Mikołaj Stanisławski, wiceprzewodniczący Wawrzyniec Dąbrowski, sekretarz Jan Szwed oraz: Marian Grządziel, Stanisław Gwiazdowski, Antoni Hauza, Antoni Kozłowski, Władysław Miszkiel, Aleksander Piotrowski, Roman Raczyński, Władysława Sikorska, Janina Smoła, Jan Sujkowski, Józef Szczupak, Józef Walczak, Bronisław Wojciechowski, Marian Wolski, Katarzyna Zawadzka. Po dłuższej dyskusji uchwalono preliminarz budżetowy na rok 1949. Wydatki zwyczajne ogółem mają sięgać 7.046.801 zł z czego na administrację przeznaczono 2.057.900 zł, a na uposażenie burmistrza 118.300 zł (dla porównana na wynagrodzenie pracownika Urzędu Stanu Cywilnego przewidziano 37.500 zł). Na finansowanie oświaty przeznaczono 987.200 zł, na kulturę 231.000 zł, na zdrowie publiczne 549.900 zł, a na bezpieczeństwo publiczne 280.000zł. Pracownikami Zarządu Miejskiego oprócz burmistrza Antoniego Łazarskiego byli: Stanisław Jęsiek (sekretarz), Józef Białecki (pomocnik sekretarza), Katarzyna Zawadzka (referent administracyjny), Marian Grządziel (referent podatkowy), Helena Bujonek (maszynistka), Józef Gosek (inkasent), Franciszek Kania (woźny). Wpływy do budżetu miasta zapewniała w największym stopniu dotacja z „Powiatowego Związku Samorządowego w wysokości 3.435.100 zł oraz podatki jakie uiszczali mieszkańcy, łącznie 2.040.000 zł (w tym: podatek gruntowy – 1.353.000 zł, podatek od nieruchomości – 76.000 zł, podatek od lokali – 380.000 zł, podatek od szyldów – 15.000 zł, podatek od zabaw publicznych i rozrywek – 28.000 zł, podatek od psów – 10.000 zł, podatek od spożycia 108.000 zł oraz opłaty za karty rejestracyjne – 70.000 zł). Opłaty administracyjne miały przynieść w roku 1949 łącznie 133.000 zł (w tym: od podań i zaświadczeń 45.000 zł, za świadectwa pochodzenia zwierząt – 5.000 zł, za karty rowerowe – 8.000 zł, za czynności USC – 25.000 zł, za dowody osobiste – 25.000 zł, za czynności Sądu Obywatelskiego – 25.000 zł). 28 – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku zatwierdziło budżet Gminy Kalisz Pomorski na kwotę 2.242.000 zł. W tym dokumencie (budżecie administracyjnym na rok 1949) podano także „ogólne dane statystyczne”. I tak obszar Gminy Kalisz Pomorski wynosi 13.482 ha, w tym 5.027 ha gruntów uprawnych, 7.743 ha lasów i 710 ha nieużytków. W siedmiu gromadach gminy mieszka łącznie 1.065 osób. Znajduje się tu 7 wsi, 5 stacji kolejowych, 4 leśniczówki, 2 osiedla oraz 197 gospodarstw rolnych. Rolnikom wymierzono w sumie 3.798.854 zł podatku gruntowego (średnio 19.283 zł na jednego płatnika). Na ogólną liczbę dzieci w wieku szkolnym 210 na zajęcia nie uczęszcza aż 170, mimo że w gminie jest 5 szkół czteroklasowych obsługiwanych przez 3 nauczycieli. Radnych jest 18 (10 z PPR, 5 z SL i 3 z PPS), a zarząd gminy zatrudnia 3 prac. umysłowych i 1 fizycznego. Sierpień 15 – GRN powołała na stanowisko instruktora Gminnej Komisji Kontroli Społecznej pracownika nadleśnictwa Jerzego Jasieńko, przyznając mu 1.000 zł miesięcznego wynagrodzenia. Postanowiono zorganizować bibliotekę gminną, a na stanowisko jej kierowniczki z uposażeniem 5.000 zł miesięcznie powołać Józefę Wilant. Utworzono Gminny Komitet Odbudowy Warszawy, w skład którego weszli: Jerzy Jasieńko w Białym Zdroju, Franciszek Szymański w Cybowie, Władysław Kubiaczyk w Dębsku, Stanisław Andrzejczak w Starej Korytnicy i Roman Procelewski w Wacławowie. W wolnych wnioskach Franciszek Zwan poskarżył się na „plagę dzików niszczących pola”. W odpowiedzi członek zarządu gminy i przedstawiciel nadleśnictwa Karol Markowicz wyjaśnił, że „w skutek braku broni nie jest w stanie zapobiec tej pladze”. Zgodnie z zarządzeniem Wydziału Powiatowego w Drawsku przeprowadzono wybory nowego wójta. Zbigniew Podwojski podał kandydaturę Józefa Dudka (SL), a Władysław Jachimek wysunął kandydaturę Bronisława Borkowskiego (SL). W tajnym głosowaniu obecnych na sesji 16 radnych Bronisław Borkowski otrzymał 5 głosów, a Józef Dudek 11 i to on został nowym wójtem Gminy w Kaliszu Pomorskim. 24 – W posiedzeniu MRN w Kaliszu Pomorskim uczestniczył przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku Józef Jarosz, który „wygłosił referat na temat pracy MRN, kontroli budżetu i pracy komisji oświaty”. Powołano trzyosobową Komisję Radiofonizacji Terenu oraz pięcioosobową Radę Oświaty Rolniczej. Naczelnik kaliskiej poczty Stanisław Wiśniewski złożył sprawozdanie z działalności placówki od czasu jej objęcia w roku 1946, a następnie odpowiadał na pytania radnych. Stwierdził, że zabezpieczenie poczty przed pożarem i kradzieżą nie jest wystarczające, że tylko jeden pracownik jest członkiem PPR, a pozostali są bezpartyjni. Zapewnił też, iż „podsłuch przy centrali telefonicznej jest niedozwolony, a w razie jego stwierdzenia należy to natychmiast reklamować w UP”. Naczelnik OSP w Kaliszu Pomorskim Leon Nawrocki poprosił MRN o pomoc przy kweście organizowanej podczas „Tygodnia Strażackiego”. Podjęto uchwałę o powołaniu Komitetu Obywatelskiego „Tygodnia Strażackiego” i przystąpienia natychmiast do tej akcji. 26 – Na wniosek Zarządu Miejskiego, MRN w Kaliszu Pomorskim postanowiła podwyższyć od 1 września podatek ryczałtowy od spożycia jaki uiszcza właściciel restauracji „Zacisze” Jan Śmieciński do kwoty 15.000 zł miesięcznie. Ponadto ma on uiścić podwyższoną do 9.000 zł miesięczną stawkę podatku za pierwszych 8 miesięcy 1948 roku. Sekretarzowi Zarządu Miejskiego Stanisławowi Jęsiekowi przyznano 10.000 zł premii za wykonanie w godzinach nadliczbowych kosztorysów remontu budynków w Kaliszu Pomorskim oraz budżetu na rok 1949, natomiast pomocnikowi sekretarza Józefowi Białeckiemu przyznano 5.000 zł premii za przepisanie w ramach nadgodzin protokołów MRN, jej Prezydium oraz Zarządu Miejskiego. Wrzesień 2 – W posiedzeniu rady pedagogicznej Jedenastoletniej Szkoły w Kaliszu Pomorskim pod przewodnictwem dyrektora Jana Sujkowskiego uczestniczyli następujący nauczyciele: Julia Bej, Roman Bej, Helena Kurylczyk, Stefania Sekała, Włodzimierz Sekała, Irena Sztabnik i Władysława Tarnowska. 8 – Na wspólnym posiedzeniu Prezydium MRN i Zarządu Miejskiego postanowiono „przyznać dla wyróżniającego się żołnierza 12. Dywizji WP dotację w wysokości 5.000 zł”. W wolnych wnioskach radny Mieczysław Miszkiel „poruszył sprawę zatrudniania dzieci przez Dziekana do uprzątania kościoła. Jak wyjaśniono, dzieci zatrudnione były ochotniczo i po lekcjach”. Październik 13 – MRN uchwaliła jednogłośnie (14 głosami obecnych radnych przy 4 nieobecnych) „II dodatkowy budżet na 1948 rok” w wysokości 1.088.431,21 zł, co spowoduje wzrost wydatków miasta w roku 1948 do łącznej kwoty 31.373.010,21 zł. Polecono Zarządowi Miejskiemu zwrócić się do władz kolejowych „ażeby pociągi w kierunku Drawska wychodziły z Kalisza Pomorskiego później, a wcześniej wracały”. Ponadto należy się upomnieć o zainstalowanie na dworcu w Kaliszu Pomorskim ogólnodostępnego telefonu obsługiwanego przez Urząd Pocztowy. Radni zgodnie stwierdzili, że nałożony na Kalisz Pomorski plan jesiennych zasiewów „jest za duży”. 17 – W Kaliszu Pomorskim odbyła się kwesta uliczna „w odpowiedzi na apel ONZ w sprawie pomocy dzieciom” Tego samego dnia zorganizowano Akademię Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Listopad 4 – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku zatwierdziło przedstawiony przez Zarząd Gminy Kalisz Pomorski dodatkowy budżet na rok 1948 w sumie 1.885.654 zł. 26 – Do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku nadesłano protokoły z sesji MRN w Kaliszu Pomorskim jakie odbyły się od lipca do listopada, czyli od numeru 7 do 11. Pod pismem przewodnim jako Przewodniczący MRN podpisał się Władysław Miszkiel. Protokoły z Kalisza Pomorskiego dotarły do Drawska dopiero po trzech dniach, 29 listopada. Grudzień 10 – Poświęcenie kościoła filialnego pw. św. św. Piotra i Pawła w Dębsku. 14 – Burmistrz Antoni Łazarski pobrał 50% poborów zasadniczych (42,150 zł) za nadzór nad przedsiębiorstwami miejskimi (Lasem Miejskim i Ogrodem Miejskim) w roku 1948. (Jak się okazało po późniejszej kontroli burmistrz pobrał o 19.150 zł za dużo i nakazano mu nadpłatę zwrócić.) 30 – Burmistrz Antoni Łazarski pobrał 41.200 zł za prowadzenie w roku 1948 Urzędu Stanu Cywilnego. (Jak się okazało po późniejszej kontroli burmistrz pobrał o 7.500 zł za dużo i nakazano mu nadpłatę zwrócić.) 31 - W końcu roku 1948 Kalisz Pomorski liczył 1.539 mieszkańców, w tym 45 pracowników umysłowych, 105 robotników, a pozostali trudnili się rolnictwem mając 148 koni oraz 245 krów (jedna krowa przypadała na sześciu mieszkańców, jeden koń na dziesięciu). Natomiast do właśnie utworzonej z PPR i PPS - Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej należał co jedenasty mieszkaniec (136 osób, w tym 22 kobiety). Obszar miasta łącznie z polami uprawnymi wynosił wtedy 2.462 hektary. Funkcjonowały tu 24 gospodarstwa posiadające do 2 ha, 64 gospodarstwa do 5 ha, 34 gospodarstwa do 10 ha oraz 30 gospodarstw o areale powyżej 10 ha (łącznie 152 gospodarstwa). 1949 Styczeń 1 – Burmistrz Kalisza Pomorskiego Antoni Łazarski podał do publicznej wiadomości wysokość zatwierdzonych przez Miejską Radę Narodową opłat administracyjnych. I tak za wydanie przez Zarząd Miejski zaświadczenia albo wniesienie podania stawka wynosi 50 zł, za dowód osobisty – 150 zł, za dowód tożsamości konia – 100 zł, za kartę rowerową – 200 zł, za kartę na motorower – 500 zł, za zameldowanie i wymeldowanie konia i krowy – 50 zł, za udzielenie informacji adresowej – 30 zł. Wysokość pobieranego od klientów lokali gastronomicznych podatku od spożycia wszelkich artykułów żywnościowych określono na 10% wartości spożycia. Podatek od psów wynosi rocznie 100 zł za jedno zwierzę, 250 zł a dwa i 500 zł za każdego następnego psa. Do miejskiej kasy należy zapłacić także za wywieszone szyldy. Roczna opłata za szyld restauracji wynosi 2.000 zł, za szyld rzeźnika – 1.500 zł, za szyld pozostałych zakładów rzemieślniczych – 1.000 zł, a za szyld nad sklepem – 300 zł. 31 - Wsie Gminy Kalisz Pomorski zamieszkuje 1.076 osób, w tym: 120 repatriantów zza Buga, 4 repatriantów z zachodu i 942 przesiedleńców z Centralnej Polski. Rodzin ubogich nie odnotowano. Luty 2 – Sekretarz Komitetu Miejskiego PZPR w Kaliszu Pomorskim Mieczysław Miszkiel, lat 38, z zawodu stolarz, który ukończył sześć klas szkoły powszechnej, napisał w sprawozdaniu dla partyjnych władz powiatowych, że w styczniu kaliscy członkowie PZPR zorganizowali zabawę taneczną, z której dochód wyniósł 15 tys. zł. Dzięki temu zakupiono za 1.640 zł jeden komplet szachów do świetlicy, a za porąbanie drzewa na opał do pieca ogrzewającego lokal komitetu partii zapłacono 500 zł. Kalisz Pomorski liczy 1.539 mieszkańców, a miejscowi rolnicy mają 245 krów i 148 koni. Do PZPR należy 136 osób, w tym 22 kobiety. Członkami komitetu miejskiego PZPR są: Mieczysław Miszkiel (I sekretarz), Mikołaj Bandurowicz, Antoni Łazarski, Bolesław Mikołajczyk, Tadeusz Skawiński, Marian Wolski i Katarzyna Zawadzka. 12 – Jak głosi uchwalony przez MRN „Statut etatów służbowych Zarządu Miejskiego w Kaliszu Pomorskim”, na wszystkich stanowiskach urzędniczych (sekretarza, jego zastępcy oraz referentów) wymagane jest „wykształcenie co najmniej 6 klas gimnazjum starego typu lub 4 klasy nowego typu”. Dwaj pierwsi muszą ponadto legitymować się doświadczeniem w pracy na samodzielnym stanowisku. 25 - Mieczysław Miszkiel, I sekretarz komitetu miejskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w Kaliszu Pomorskim, w dwustronicowym, napisanym ręcznie „sprawozdaniu za miesiąc luty” najwięcej miejsca poświęcił pracy miejscowego weterynarza o nazwisku Borowski. Zamiast pojechać na wezwanie gospodarza z Giżyna do chorego konia, zażądał on by to konia przywieziono do niego. Bo jeśli on tam przyjedzie, to należne koszty przewyższą wartość tego konia. I sekretarz osobiście interweniował w kolejnym przypadku gdy weterynarz źle zdiagnozował chorobę drugiego konia. Leczył go na kolkę, której zwierzę nie miało, a zdechło z innego powodu, mianowicie źle przeprowadzonej kastracji. Donos do komitetu powiatowego PZPR objął również kaliskiego proboszcza Jana Borodzicza, który „nie honoruje ślubów cywilnych nazywając je kocimi” oraz kaliskiego felczera Romacha, który „odmawia udzielenia pomocy w mieszkaniu ciężko chorym tłumacząc, że nie ma czasu na chodzenie po domach”. Marzec 9 – Kontrolę w Zarządzie Nieruchomości Miejskich w Kaliszu Pomorskim przeprowadził inspektor Alojzy Włodarczak z Wydziału Powiatowego w Drawsku. Jak napisał w sprawozdaniu: „nie prowadzi się w ogóle ewidencji nieruchomości, a do czynszów nie przykłada się żadnej wagi”. Co więcej „pracownik znajdujący się w Zarządzie Nieruchomości nie orientuje się w ogóle w pracy i nie jest przydatny do służby”. Z przedstawionych wyliczeń wynika, iż dochód z czynszu za mieszkania w Kaliszu Pomorskim za rok 1948 (130 tys. zł) był niższy od dochodu ze sprzedanej w tym czasie cegły rozbiórkowej (132 tys. zł). 11 – Jak ustalił inspektor Alojzy Włodarczak kontrolując Zarząd Miejski w Kaliszu Pomorskim, deficytowe były w roku 1948 liczące 75 ha Lasy Miejskie oraz liczący 4 ha Ogród Miejski. Do Lasów Miejskich dopłacono z budżetu 10 razy więcej niż uzyskano ze sprzedaży drewna, a dochód ze sprzedaży warzyw z Ogrodu Miejskiego pokrył tylko 60% kosztów. We wnioskach końcowych zalecono Zarządowi Miejskiemu w Kaliszu Pomorskim „dokonać zwolnień pracowników ponad stan”. Dalej podkreślono, iż „Zarząd Miejski nie wykazuje żadnej żywotności, czego dowodem jest, że w bieżącym roku nie odbyło się żadne posiedzenie”. Ponadto „komisje MRN nie wykazują również wielkiej żywotności”, a sekretarz Zarządu Miejskiego Stanisław Jęsiek ma „mało inicjatywy”. 18 – Gminna Komisja Kontroli Społecznej pod przewodnictwem Stanisława Ćwiklińskiego przeprowadziła inspekcję Zarządu Gminy w Kaliszu Pomorskim i nie stwierdziła żadnych usterek w zamkniętym bilansie rachunkowym za rok 1948 i stawia wniosek o zatwierdzenie sprawozdania. 19 – GRN w Kaliszu Pomorskim na sesji przyjęła i zatwierdziła sprawozdanie z wykonania budżetu zarządu Gminy za rok 1948. 26 – Przewodniczący Wydziału Powiatowego w Drawsku starosta Stanisław Markiewicz wydał zarządzenie polustracyjne, w którym nakazał Zarządowi Miejskiemu w Kaliszu Pomorskim usunąć wszystkie niedociągnięcia wykazane przez inspektora Alojzego Włodarczaka w terminie do 5 maja 1949 roku. – Wydział Powiatowy w Drawsku wydał zarządzenie polustracyjne nakazujące Zarządowi Gminnemu w Kaliszu Pomorskim by jego pracownicy zwrócili nadebrane pobory w roku 1948: Bronisław Wilant – 1.550 zł, ob. Kiriańczyk i ob.. Pączek po 12.760 zł, ob. Wesołowski 25 zł, a ob. Wilant 250 zł. Razem 27.325 zł. Zalecono również przeszkolenie pracowników gdyż prowadzone przez nich „załatwianie spraw w wielu wypadkach jest niewłaściwe”. Jak zapisano w protokole, podpisanym przez przewodniczącego GRN Zbigniewa Podwojskiego, „w dyskusji nad sprawozdaniem nikt nie zabierał głosu”. Kwiecień 2 – Podczas zebrania poświęconego inicjatywie państwa by uregulować stosunki z kościołem, Henryk Czerczak mieszkający przy ul. Wrocławskiej wyraził pełną solidarność z działaniami rządu. A jak dodał Wawrzyniec Drejza z ul. Dworcowej, odsunięcie kleru od spraw państwowych wcale nie jest równoznaczne z zamknięciem kościołów. Natomiast Mieczysław Miszkiel z ul. Wolności podkreślił, iż zwalczanie przez rząd księży deprawujących nieletnich wcale nie oznacza walki z religią. 5 – Burmistrz Antoni Łazarski przesłał do Starosty Drawskiego oznaczone klauzulą poufne sprawozdanie z kilku zebrań (łącznie uczestniczyły w nich 152 osoby), na których dyskutowano nad „uregulowaniem stosunku państwa do kościoła”. I zgodnie twierdzono, że „ksiądz powinien pilnować kościoła, a nie polityki”. 25 – Ksiądz Jan Borodzicz poświęcił Drogę Krzyżową w kaliskim kościele. Maj 1 – Aby nie było „przerostów zatrudnienia w Zarządzie Miejskim” burmistrz Antoni Łazarski zwolnił z dniem 1 maja Elżbietę Gwiazdowską. 14 – W posiedzeniu Zarządu Miejskiego, które prowadził burmistrz Antoni Łazarski, uczestniczył wiceprzewodniczący MRN Wacław Kardaszewski oraz sekretarz PZPR Antoni Hauza. „Z powodu braku w mieście restauracji oraz hotelu” postanowiono przydzielić Gminnej Spółdzielni „SCh” budynek przy ulicy Świerczewskiego 38 „celem założenia gospody z pokojami gościnnymi”. Gruzy „powstałe z rozbiórki murów postanowiono wywieźć na plac przy ulicy Krętej koło jeziora Młyńskiego”. Równocześnie zwrócono się do Przedsiębiorstwa Poszukiwań Terenowych w Szczecinie „o przydzielenie szyn wąskotorowych i koleb celem wywozu gruzu”. Natomiast sprawę podziału łąk i pastwisk uregulowano w ten sposób, że „zostaną one przydzielone w pierwszym rzędzie tym, którzy płacą podatek gruntowy”. W mieście znajdują się dwa zniszczone kąpieliska: jedno przy jeziorze Młyńskim, drugie przy jeziorze Bobrowo Wielkie. „Celem wyboru najbardziej nadającego się kąpieliska do remontu upoważnia się Wacława Kardaszewskiego i Leona Nawrockiego”. Na siedzibę ośrodka zdrowia oraz punktu PCK zaplanowano budynek przy ulicy Wolności 19. Znajdującą się tam Państwową Przychodnię Weterynaryjną zaproponowano przenieść na ulicę Koszalińską „do budynku po obywatelu Chmielnickim”. Ustalono czynsz dzierżawny od ogródków działkowych w wysokości 1 zł za 1 m² oraz 10-50 zł za każde drzewo owocowe „w zależności od owocowania”. 17 – W odpowiedzi na zarządzenia polustracyjne Wydziału Powiatowego w Drawsku (jego przewodniczącym był starosta Stanisław Markiewicz), burmistrz Antoni Łazarski polecił aby „zabezpieczyć budynki niezamieszkałe w ten sposób, że oddano je pod dozór dzielnicowym, a ci z kolei przekazali je użytkownikom sąsiednich budynków”. 18 – Komisja Kontroli Społecznej przy MRN w Kaliszu Pomorskim w składzie: przewodniczący Henryk Czerczak, członek Józef Szczupak i członek dokooptowany Jan Szwed przeprowadziła kontrolę Zarządu Miejskiego. Jak stwierdzono, pięcioro zatrudnionych pracowników otrzymuje pensje terminowo i zgodnie z przysługującymi stawkami zaszeregowania. Za godziny nadliczbowe nie wypłaca się premii. Urlopy wykorzystano w 100%. Tego samego dnia Komisja Kontroli Społecznej wizytowała Ochotniczą Straż Pożarną w Kaliszu Pomorskim. Jak stwierdził jej naczelnik Leon Nawrocki, drużyna składa się z 10 druhów. Jest to liczba niewystarczająca ale „kroki naczelnika w kierunku dalszego werbunku napotykają trudności ze strony społeczeństwa, ponieważ ludność miasta Kalisza Pomorskiego nie poczuwa się do obowiązku obywatelskiego”. Przeszkolonych strażaków jest trzech, a sprzętu przeciwpożarowego brak oprócz poniemieckiego, „w większości nie nadającego się do użytku”. Czerwiec 3 – Dziewięcioro rolników z Kalisza Pomorskiego otrzymało 25% zniżki od wymierzonego podatku gruntowego ze względu na wielodzietność rodziny: Antoni Bądźwol, Feliks Bejnarowicz, Krzysztof Bejnarowicz, Julia Kulik, Władysław Mitak, Wiktor Pietruszewski, Anna Rolbiecka, Jan Stojak, Bolesław Witczak. Natomiast ze względu na „słabe zagospodarowanie” 50% zniżki podatku gruntowego otrzymali: Bronisław Celmer, Stanisław Dukowski, Jan Kulbacki, Maria Przybyłowska. Z tego samego powodu 25% zniżki podatku gruntowego otrzymali: Józef Długi, Michał Jastrzębski, Jan Odachowski, Stanisław Pszkit, Józef Sawicki. 7 – W odpowiedzi na protokół z lustracji OSP w Kaliszu Pomorskim przeprowadzonej 18 maja przez Komisję Kontroli Społecznej, Prezydium Powiatowej Rady Narodowej poleciło Prezydium MRN „dołożyć wszelkich starań by OSP w Kaliszu Pomorskim podnieść organizacyjnie i fachowo na odpowiedni poziom”. 10 – Jak wynika z pisma GRN do wydziału powiatowego Starostwa w Drawsku, wójtem Gminy Kalisz Pomorski był Bogumił Szczepański. 18 – Prezydium MRN, które prowadził wiceprzewodniczący Wacław Kardaszewski, wyznaczył „czyny dla uczczenia Manifestu Lipcowego”. Zaplanowano: uporządkowanie boiska sportowego i pobudowanie bramek, uprzątnięcie narożnika ulic: Wolności i Świerczewskiego z wywozem gruzu, zwózkę drewna z lasu oraz zbiórkę złomu i ziół leczniczych. Budynek przy ul. Szczecińskiej 10 przydzielono Konstantemu Rynkiewiczowi, ponieważ „budynek ten nie nadaje się na porodówkę”. - Zarząd Miejski, na którego posiedzeniu burmistrz Antoni Łazarski zreferował „projekt umowy na rozbiórkę cegły” jaki przesłało Starostwo Powiatowe, podjął decyzję o jej niepodpisaniu gdyż „na terenie miasta brak jest fachowców do sporządzenia planów i kosztorysów”, co może narazić Zarząd Miejski „na straty finansowe”. Ustalono stawki opłat za wypas zwierząt na łąkach należących do miasta. Od wypasu jednej sztuki należy wpłacić do kasy Zarządu Miejskiego: za krowę – 175 zł, za jałówkę – 110 zł, za cielę, kozę, owcę – po 70 zł. 22 – Na sesji MRN w Kaliszu Pomorskim, liczącej 16 radnych, byli obecni: p.o. przewodniczący MRN Wacław Kardaszewski, Zygmunt Chojnacki, Henryk Czerczak, Aleksander Piotrowski, Władysława Sikorska, Czesław Sulecki, Józef Szczupak, Józef Walczak, Konstanty Woźniak; nieobecni usprawiedliwieni: Mieczysław Miszkiel, Władysław Mitak, Katarzyna Zawadzka; nieobecni nieusprawiedliwieni: Mikołaj Bandurowicz, Feliks Bejnarowicz, Tadeusz Śródkowski, Jan Sujkowski. Powołano Komisję Komitetów Domowych, która ma nadzorować ich pracę na terenie miasta, a zadaniem komitetów domowych jest „czuwanie nad należytym stanem sanitarnym bloków mieszkalnych” oraz „tworzenie warunków do wzajemnego poszanowania prawa, wyrobienia poczucia obowiązków obywatelskich i ochrony mienia narodowego”. Na przewodniczącego tej nowej komisji MRN wybrano Jana Sujkowskiego. Jego zastępcą został Feliks Bejnarowicz, a członkiem Józef Walczak. Postanowiono założyć na terenie miasta koło Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza, zalecając wszystkim radnym zapisanie się do tej organizacji „w celu zacieśnienia więzów między wojskami a cywilną ludnością”. 23 – W Kaliszu Pomorskim obchodzono uroczyście „Dni Morza” i późnym wieczorem „tradycyjne wianki”. 27 – Z kasy Zarządu Miejskiego w Kaliszu Pomorskim (na pieczęci nazwanego jeszcze Kaliszem Nowym) wypłacono 1.500 zł Janowi Sekale „tytułem należności za przewiezienie A. Hajdukiewicza do szpitala w Drawsku”. Lipiec 6 – Rozpoczęto dwudniową „kontrolę generalną Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim” za I półrocze 1949 roku. Przeprowadził ją na polecenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej inspektor Józef Nowacki w obecności wiceprzewodniczącego MRN Wacława Kardaszewskiego i sekretarza MRN Stanisława Jęsieka. 7 – Trzej radni MRN: Mikołaj Bandurowicz, Jan Sujkowski i Józef Walczak nie stawili się bez usprawiedliwienia do odgruzowywania miasta „jako czynu Manifestu Lipcowego”. Uznano to za „sabotowanie własnej uchwały MRN” w tej sprawie oraz „zły przykład dla społeczeństwa”. 8 – Przedstawiono sprawozdanie pokontrolne sporządzone przez inspektora Józefa Nowackiego na 6 stronach maszynopisu. Ogólnie oceniono, że Miejska Rada Narodowa w Kaliszu Pomorskim działa „w stopniu ledwie dostatecznym”. Na pierwszej stronie podano skład MRN dodając przy nazwiskach 16 radnych ich zawody oraz przynależność partyjną. W skład Prezydium MRN wchodzą: Władysław Miszkiel (przewodniczący, członek PZPR, stolarz), Wacław Kardaszewski (wiceprzewodniczący, członek PZPR, kierownik Gminnej Spółdzielni „SCh”), Mikołaj Bandurowicz (PZPR, robotnik tartaczny), Władysława Sikorska, (SL, akuszerka, 2 ha ziemi), Jan Sujkowski (SL, kierownik Szkoły Jedenastoletniej). Pozostali członkowie MRN: Feliks Bejnarowicz (PZPR, rolnik, 10 ha), Zygmunt Chojnacki (SL, rolnik, 8 ha), Henryk Czerczak (PZPR, kierownik tartaku), Władysław Mitak (PZPR, robotnik, 2 ha), Aleksander Piotrowski (PZPR, gajowy), Czesław Sulecki (PZPR, robotnik tartaczny), Józef Szczupak (SL, rolnik, 6 ha), Tadeusz Śródkowski (PZPR, traktorzysta), Józef Walczak (PZPR, rolnik, 6 ha), Konstanty Woźniak (SL, rolnik, 8 ha), Katarzyna Zawadzka (PZPR, prac. ZM). Jak wyszczególniono, MRN w Kaliszu Pomorskim składa się z 11 członków PZPR i 5 członków SL, z których 6 to pracownicy umysłowi, 5 to robotnicy oraz 5 to rolnicy (w tym 3 rolników średniorolnych i 2 małorolnych). Natomiast Zarząd Miejski tworzą: burmistrz Antoni Łazarski (PZPR, urzędnik na urlopie wypoczynkowym), wiceburmistrz Józef Dudek (SL, rolnik, 3 ha i prac. GS), inkasent Leon Nawrocki (PZPR), Stanisław Gwiazdowski (PZPR, rolnik, 8 ha), Jan Kulbacki (SL, rolnik, 10 ha). Wśród wielu zaleceń znalazły się i takie. „Prezydium PRN zaleci MRN w Kaliszu Pomorskim wykluczenie dwóch najmniej aktywnych radnych względnie spowodowanie zrzeczenia się przez nich mandatów (jeden z PZPR i jeden z SL), a w ich miejsce wprowadzić dwóch bezpartyjnych robotników”. Natomiast z Prezydium MRN „powinna ustąpić jedna osoba partyjna i na jej miejsce wejść jedna z nowo typowanych bezpartyjnych”. Wszystkie komisje MRN mają niezwłocznie sporządzić plany pracy, a przewodniczący i wiceprzewodniczący MRN mają na zmianę przyjmować interesantów w terminach uwidocznionych na wywieszonej na zewnątrz tabliczce. Na koniec dodano, że „wszyscy radni przy okazji pobytu w Drawsku mają się zgłaszać do swych komitetów powiatowych partii (PZPR lub SL) po instrukcje. Bezpartyjni zgłaszają się w Prezydium PRN”. Ponadto Komisja Kontroli Społecznej ma wspólnie z MO „zbadać legalność sprzedaży ryb przez rybaków z jezior PGR”. Otrzymują oni bowiem zapłatę za połowy nie w rybach, lecz w ekwiwalencie pieniężnym. Tymczasem „na mieście spotyka się ludzi niosących w siatkach ryby, między innymi księdza proboszcza”. 9 – Inspektor Prezydium PRN Józef Nowacki złożył sprawozdanie z kontroli generalnej GRN w Kaliszu Pomorskim, której prezydium działa w składzie: Tadeusz Skawiński (przewodniczący, PZPR, ślusarz tartaczny), Konstanty Wójcicki (wiceprzewodniczący, SL, rolnik, 13 ha), Stanisław Ćwikliński (rolnik, PZPR, 15 ha), Józef Kubiak (rolnik, PZPR, 10 ha), Zygmunt Miętek (nauczyciel, PZPR). Wójtem jest Bogumił Szczepański (PZPR, rolnik, 15 ha), a podwójcim Jan Persona (SL, rolnik, 13 ha). Wójt pobiera miesięcznie 14.000 zł ryczałtu i 13.850 zł dodatku rodzinnego, a pracuje 3 dni w tygodniu czyli za jeden dzień roboczy otrzymuje 2.143 zł. Do tego ma za darmo „lekarza i lekarstwa z ubezpieczalni społecznej dla siebie i rodziny co skwapliwie wykorzystuje”. 11 – Józef Jarosz, przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku w piśmie do przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim stwierdził, że Prezydium PRN akceptuje wnioski inspektora Józefa Nowackiego „w całej pełni, uznając je za własne zalecenia”. Opieszałość w ich realizacji ze strony radnych lub pracowników Zarządu Miejskiego „będzie poddana orzecznictwu Komisji Dyscyplinarnej”. Natomiast w „ważniejszych wypadkach Prezydium PRN nie zawaha się oddać winnych do Komisji Specjalnej w Szczecinie za celowy sabotaż ustaw Państwa Demokratycznego”. – Prezydium PRN w Drawsku zarzuciło GRN w Kaliszu Pomorskim bezczynność. Jak napisano „brak jest poczucia obowiązku i chęci lojalnego wywiązania się z przyjętych obowiązków społecznych”. Dlatego żadna „dalsza opieszałość nie będzie tolerowana i niefrobów podda się osądowi Powiatowej Komisji Dyscyplinarnej za celowy sabotaż ustaw Państwa Demokratycznego”. Zalecono także Wydziałowi Powiatowemu „podjęcie natychmiastowej decyzji co do służby wójta i jego uposażenia”. Jednoczesnie poproszono komitety powiatowe PZPR i ZSL o „wezwanie do siebie przewodniczącego i wiceprzewodniczącego GRN oraz przewodniczących komisji celem odpowiedniego wpłynięcia w sensie uaktywnienia ich działalności”. 13 – Na posiedzeniu Zarządu Miejskiego, które prowadził wiceburmistrz Józef Dudek z powodu nieobecności burmistrza Antoniego Łazarskiego, podjęto decyzję o budowie trzech bram triumfalnych w związku z „przebiegiem sztafety przez Kalisz Pomorski do Warszawy”. Staną one na ulicach: Wolności, Drawskiej i Toruńskiej. Wybudują je druhowie z OSP, udekoruje młodzież z ZMP, a materiał wypożyczy tartak. Zdewastowaną altankę na kąpielisku nad jeziorem Bobrowo Wielkie przydzielono za opłatą 500 zł Józefowi Goskowi (zamieszkałemu przy ulicy Mickiewicza 35), który zamierza z tego materiału „pobudować komórkę przy domu”. Przydzielono trzy stypendia na okres 10 miesięcy. 1.000 zł miesięcznie otrzymał Wojciech Romański (uczeń Niższego Seminarium Duchownego w Gorzowie Wielkopolskim), 1.500 zł miesięcznie otrzymał Antoni Kulik (uczeń Państwowego Gimnazjum Mechanicznego w Wałczu), a 3.000 zł miesięcznie otrzymał Jerzy Białecki (student Akademii Handlowej w Szczecinie). - Na posiedzeniu Prezydium MRN wyznaczono skład „Komitetu obchodów piątej rocznicy Polski Ludowej”. Pierwsze zebranie tego 17-to osobowego Komitetu, złożonego z miejscowych oraz okolicznych notabli i działaczy, wyznaczono na 16 lipca. 21 – W protokole „z plenarnego posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim z udziałem ludności miasta i gminy Kalisz Pomorski oraz Poźrzadła Wielkiego i Studnicy odbytego pod przewodnictwem przewodniczącego MRN obywatela Mieczysława Miszkiela” zapisano, że w tej uroczystej sesji uczestniczyło 12 z 16 radnych. Porządek obrad przewidywał: wysłuchanie orędzia Prezydenta RP, złożenie przez burmistrza sprawozdania „o dorobku miasta” oraz uchwalenie rezolucji. Przewodniczący Mieczysław Miszkiel „stwierdził z przykrością, że radni jak i ludność nie umieli przybyć punktualnie na posiedzenie, więc orędzie Prezydenta RP wygłoszone przez radio było tylko częściowo wysłuchane”. Natomiast „sprawozdanie o dorobku miasta wygłosił wiceburmistrz Józef Dudek, który zobrazował stopniowy rozwój miasta od roku 1945 do 1949. Zebrani na posiedzeniu uchwalili rezolucję według projektu przedstawionego przez przewodniczącego MRN”. Po wyczerpaniu porządku dziennego przewodniczący „zaprosił zebranych do wzięcia udziału w pochodzie na groby poległych żołnierzy gdzie zostaną złożone wieńce”. Sierpień 4 –Na połączonym posiedzeniu obradowało Prezydium MRN: Mieczysław Miszkiel (przewodniczący), Wacław Kardaszewski (wiceprzewodniczący), Mikołaj Bandurowicz, Władysława Sikorska, Jan Sujkowski (nieobecny) oraz komisja finansowo-budżetowa: Wacław Kardaszewski (przewodniczący), Mikołaj Bandurowicz, Feliks Bejnarowicz (nieobecny), a także Zarząd Miasta: Antoni Łazarski Burmistrz), Józef Dudek (wiceburmistrz), Leon Nawrocki (sekretarz), Jan Kulbacki, Stanisław Gwiazdowski. Uzgodniono projekt budżetu na rok 1950, podział etatów służbowych oraz wysokość podatków (od spożycia, od zabaw publicznych i rozrywek, hotelowy, od psów, od prawa polowania, od szyldów, od świadczenia w naturze) i opłat administracyjnych. Zatwierdzono umowę Zarządu Miejskiego „z obywatelem Ziółkowskim na sprzedaż odkrytej smoły niepreparowanej w gazowni w ilości 20 ton w cenie 12,50 zł za 1 kg”. 13 – W posiedzeniu MRN uczestniczyło 13 radnych oraz 56 zaproszonych gości „czynników społecznych i politycznych oraz ludności miasta”. Program przewidywał „referat burmistrza na temat wykonania budżetu za I półrocze 1949 roku” oraz „omówienie potrzeby powołania Komitetów Domowych”. Na wniosek Henryka Czerczaka z klubu radnych PZPR jak punkt pierwszy porządku obrad dodano „odczytanie dekretu z dnia 5.08.1949 r. o wolności sumienia i wyznania oraz oświadczenie Rządu”. Jak skrupulatnie policzono przybyło czworo robotników rolnych (1 kobieta, 3 mężczyzn), 12 robotników przemysłowych (sami mężczyźni), 9 chłopów (sami mężczyźni) oraz 31 innych (8 kobiet, 23 mężczyzn). W dyskusji po odczytaniu dekretu przez przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej Józefa Jarosza zabrało głos 13 osób (sami mężczyźni), w tym: 1 robotnik przemysłowy, 3 chłopów i 9 innych. Gajowy Akeksander Piotrowski (PZPR) oświadczył, że „pobiera się duże honorarium za czynności religijne, których klasa pracująca nie może pokryć dlatego należałoby zweryfikować opłaty kościelne”. Rolnik Józef Walczak (PZPR) powiedział, że robotnicy, którzy pracują w dni powszednie „mogą pomagać swojemu sąsiadowi rolnikowi tylko w niedzielę, a księża takich niedzielnych prac zabraniają mówiąc, że to grzech”. Kierownik młyna w Kaliszu Pomorskim Mikołaj Stanisławski (bezpartyjny) stwierdził, że „Watykan chciał podzielić nasz kraj na dwie grupy: wierzących i niewierzących. Dlatego Rada Ministrów wydała dekret z 5 sierpnia, który zbija całą grę Watykanu bo gwarantuje wolność sumienia i wyznania”. Następnie odczytał projekt uchwały w tej sprawie. MRN przegłosowała ją jednomyślnie. W uchwale stwierdzono, że decyzja Watykanu „podobnie jak Pakt Atlantycki i inne akty agresji politycznej, powstała za sprawą tych samych ośrodków imperialistycznych, które na skutek swej obcości, zachłanności i chęci podboju całego świata szykują grunt dla rozpętania nowej pożogi wojennej przeciwko Polsce, krajom demokracji ludowej i ZSRR”. I dalej „zebrani z pełnym zadowoleniem witają dekret Rządu o wolności sumienia i wyznania widząc w nim rękojmię spokoju i ładu oraz gwarancję wolności sumienia dla wierzących i niewierzących, zagrożoną przez reakcyjną część kleru usiłującą szantażem osłabić tempo odbudowy i rozbudowy naszej Ojczyzny”. W sprawozdaniu z wykonania budżetu na I półrocze 1949 roku burmistrz Antoni Łazarski podkreślił, iż „miasto nie jest samowystarczalne i swój budżet równoważy dotacjami Samorządowego Funduszu Wyrównawczego”. W dyskusji nad sprawozdaniem ponownie zabrał głos Aleksander Piotrowski. „Miasto jest zawalone gruzami. Oczyścić je trzeba. Gruzy wywożono nie tam gdzie należało i bez porządku. Most przy ulicy Strzeleckiej buduje się od roku 1947 i drewno na most już zgniło albo je spalono w piecach. Jestem Polakiem i Polskę chce budować. Budować ją powinniśmy wszyscy”. Jako drugi wystąpił magazynier we młynie Hieronim Kurylczyk (PZPR). „W mieście mamy czarowników, a nie doktorów. Należy urządzić przychodnię lekarską aby nasze dzieci nie chorowały. W mieście brakuje mieszkań dla ludzi pracy, a mają je niepracujący. Trzeba powyrzucać z luksusowych mieszkań tych kacyków. Rada Narodowa nie wie co ma robić. Róbcie dobrze, a nie róbcie głupstw.” Z kolei inkasent Leon Nawrocki (PZPR) poruszył sprawę Ochotniczej Straży Pożarnej w Kaliszu Pomorskim. „Nowy zarząd OSP chciał pracować, jednakże tak Zarząd Miejski jak i Miejska Rada Narodowa nie zainteresowała się wcale czego potrzeba straży. Do powiatu pisaliśmy, żeby pomógł w remoncie remizy ale dotychczas odpowiedzi żadnej nie otrzymaliśmy”. Kierownik tartaku Henryk Czerczak (PZPR) również przyznał, że „największą bolączką miasta jest brak opieki lekarskiej. Mam pod swoją opieką 46 pracowników, którzy naprawdę cierpią na brak lekarza i odpowiednich środków lekarskich, jak również odczuwa się brak dentysty”. Jak zapisano w protokole: „na powyższe dyskusje przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej obywatel Józef Jarosz dał odpowiednie wyjaśnienia poszczególnym dyskutantom”. I skoro więcej wystąpień nie było, „odśpiewano przy udziale orkiestry Międzynarodówkę”. 27 – Na posiedzeniu Zarządu Miejskiego pod przewodnictwem burmistrza Antoniego Łazarskiego i przy udziale przewodniczącego MRN Mieczysława Miszkiela, ustalono składy osobowe czterech Komisji Współdziałania Podatku Gruntowego (KWPG), które mają skłonić mieszkańców do spłaty zaległości tego podatku. Miejską KWPG tworzą: Jan Antonkiewicz, Stefan Gwiazdowski, Józef Szczupak; KWPG dla Dzielnicy I: Feliks Bejnarowicz, Stanisław Krzewicki, Nikodem Ratkun; KWPG dla Dzielnicy II: Józef Długi, Władysław Grządziel, Jan Różański; KWPG dla Dzielnicy III: Dionizy Bujonek, Leon Murawski, Stanisław Pszkit. Wrzesień 3 – Na wspólnym posiedzeniu Prezydium MRN, komisji finansowo-budżetowej oraz Zarządu Miasta omawiano projekt „preliminarza budżetowego dodatkowego na rok 1949”. Stwierdzono, że „po uwzględnieniu sum budżetu pierwotnego wynosi on po stronie wydatków i dochodów zwyczajnych 4.795.000 zł”. Z kredytu na „zakup rozpłodników” dla miasta Kalisza Pomorskiego postanowiono zakupić „1 buhaja, 2 knury i 1 tryka”. Ponadto postanowiono zwolnić jednorazowo z podatku od zabaw, widowisk i rozrywek – teatr kukiełkowy „Tęcza”. 4 – Na ulicach Kalisza Pomorskiego przeprowadzono zbiórkę pieniężną „na odbudowę Warszawy”. Kwestowali mieszkańcy wyznaczeni przez Prezydium MRN: Eleonora Antonkiewicz, Bolesław Butyniec, Stanisław Dąbrowski, Elżbieta Gwiazdowska, Olgierd Pieciukiewicz i Barbara Sosińska. 10 – Zarząd Miejski „po szczegółowej dyskusji w sprawie odbudowy mostu na rzece Drawicy przy ulicy Strzeleckiej” zlecił jego odbudowę obywatelowi Grabowskiemu. Podanie Jana Różańskiego o „przydział budki z Ogrodu Miejskiego celem postawienia kurnika w swoim gospodarstwie rozpatrzono przychylnie za opłatą 1.000 zł”. Zebrane przez Nikodema Ratkuna drewno budowlane „Zarząd Miejski otaksował na 3.000 zł”. 11 – Władze oraz mieszkańcy Kalisza Pomorskiego żegnali „wojska będące na poligonie”. Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 20. przy dwóch specjalnie wybudowanych „bramach triumfalnych”. Pobudowano je przy ulicy Drawskiej i ulicy Toruńskiej z drewna jakie „wypożyczono z tartaku”. 12 – Na polecenie przewodniczącego MRN w Kaliszu Pomorskim Mieczysława Miszkiela Komisja Kontroli Społecznej w osobach Henryka Czerczaka i Józefa Szczupaka skontrolowała Stację Opieki nad Matką i Dzieckiem zwaną też w dokumencie pokontrolnym Stacją Opieki nad Ubogimi. Stwierdzono wiele nieprawidłowości i wnioskowano „o jak najspieszniejsze przystąpienie do reorganizacji” tej placówki. Październik 5 – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku Pomorskim nakazało Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim aby miejscową Stację Opieki nad Matką i Dzieckiem mieszczącą się w domu burmistrza Antoniego Łazarskiego „niezwłocznie przenieść w inne miejsce”. Natomiast prowadzącą tę Stację żonę burmistrza, jako nieformalnie przyjętą, należy zwolnić albo „zalegalizować w pracy przez uchwałę Zarządu Miejskiego”. Ponadto ujawnione podczas kontroli braki parówek, marmolady, konserw mięsnych i masła „należy przypisać obywatelce Łazarskiej do zwrotu”. O załatwieniu tej sprawy należało poinformować pisemnie do 20 października. 25 – Zarząd Miejski obradujący pod przewodnictwem burmistrza Antoniego Łazarskiego podjął uchwałę w sprawie „pobudowania nowego płotu w celu ogrodzenia podwórza budynku administracyjnego biur Zarządu Miejskiego”. Druga uchwała dotyczyła „powołania obywateli w celu nakłonienia rolników do sprzedaży ziemniaków na Śląsk”. W Dzielnicy I będą to: Wacław Kardaszewski, Jan Kulbacki, Nikodem Ratkun; w Dzielnicy II: Marian Grządziel, Antoni Łazarski, Jan Różański; w Dzielnicy III: Dionizy Bujonek, Wacław Grządziel, Leon Nawrocki, Józef Szczupak. - Zaplanowane na ten dzień posiedzenie Prezydium MRN nie odbyło się z powodu braku quorum. Na pięcioro członków obecnych było jedynie dwóch (Wacław Kardaszewski i Mikołaj Bandurowicz), a troje nieobecnych to: Mieczysław Miszkiel, Władysława Sikorska i Jan Sujkowski. 27 – Prezydium MRN w myśl zaleceń Prezydium PRN „postanowiło spowodować 2 członków MRN do złożenia rezygnacji z mandatu członka rady, a to: Władysława Mitaka i Józefa Walczaka”. Jednocześnie na plenarnym posiedzeniu MRN wniesie się propozycję powołania w ich miejsce „dwóch bezpartyjnych obywateli: Jana Różańskiego i Zygmunta Sobańskiego”. Ponadto przyjęto rezygnację z członka Rady złożoną przez Mieczysława Miszkiela i „na wakujący mandat postanowiono zaproponować Stanisława Grabowskiego”. Listopad 3 – Uruchomiono pierwszy wieczorowy kurs dla analfabetów. W Kaliszu Pomorskim odnotowano 45 analfabetów i 15 półanalfabetów. Na kurs skierowano 52 osoby. Frekwencja była słaba. Jak zapisano, „widoczny jest brak zrozumienia, że Rząd Ludowy łoży wielkie sumy na likwidację analfabetyzmu, spuściznę rządów sanacyjnych”. Grudzień 5 – W informacji burmistrza Kalisza Pomorskiego A. Łazarskiego, skierowanej do starosty w Drawsku, podano iż na zarządzanym przez parafię cmentarzu przy ulicy Wolności, ogrodzonym kamiennym murem tylko od strony tej ulicy, jest jeszcze 100 miejsc na pochówek i stoi tam budynek mieszczący karawan. Natomiast zamknięty cmentarz żydowski przy ulicy Grunwaldzkiej jest ogrodzony z trzech stron i znajduje się tam kilkanaście grobów. 30 – W Kaliszu Pomorskim (ogólna powierzchnia miasta wynosi 2.462 ha) zamieszkuje 1.648 osób, w tym 371 robotników, 45 pracowników umysłowych i 156 rolników (14 ma gospodarstwa do 2 ha, 37 do 5 ha, 48 do 10 ha i 57 powyżej 10 ha). Do zasiedlenia pozostały dwa gospodarstwa o zniszczeniu do 25% i 6 gospodarstw o zniszczeniu powyżej 25%. Rolnicy posiadają 156 koni i 166 krów. Plan zasiewów wyznaczony na Kalisz Pomorski wynosi 1.252 ha. Miasto ma 33,2 km dróg publicznych, w tym 12 km dróg wojewódzkich, 2 km dróg powiatowych i 19,2 km dróg miejskich. Na terenie Kalisza Pomorskiego znajdują się trzy mosty kamienne, sześć mostów drewnianych i dwa przepusty betonowe. Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” prowadzi w Kaliszu Pomorskim 2 sklepy spożywcze, 1 tekstylny, 1 rzeźnię, 1 piekarnię i 1 warsztat. Na terenie miasta czynne są następujące zakłady: Tartak Lasów Państwowych, Młyn PZZ, Spółdzielnia Mleczarska, prywatny sklep spożywczy, sklep spożywczy PCH, zakład krawiecki. W roku 1949 likwidacji uległy 4 placówki prywatne: sklep spożywczy, 2 warsztaty kowalskie i 1 warsztat ślusarski. W planie 6-letnim przewiduje się uruchomienie ośrodka zdrowia, gazowni, betoniarni oraz remont budynków mieszkalnych. W skład Prezydium MRN liczącej 16 radnych wchodzą: Henryk Czerczak (przewodniczący), Feliks Szczodrowski (wiceprzewodniczący) i troje członków – Mikołaj Bandurowicz, Władysława Sikorska, Edward Subotkowski. Zarząd Miejski tworzą: Antoni Łazarski (burmistrz), Feliks Bejnarowicz (wiceburmistrz), Stanisław Jęsiek (sekretarz) oraz trzech członków – Jan Kulbacki, Kazimierz Sobolewski, Czesław Sulecki. W ciągu 1949 roku MRN odbyła 13 posiedzeń podejmując 54 uchwały. Prezydium MRN odbyło 11 posiedzeń podejmując 13 uchwał. Natomiast Zarząd Miejski odbył 13 posiedzeń i podjął 27 uchwał. Biblioteka Miejska, w której zatrudniono Helenę Bujonek, posiada „954 tomy poczytnych książek”. Wpisowe dla dorosłych kosztuje 20 zł i abonament 20 zł, dla uczniów odpowiednio 10 zł i 5 zł. W stosunku do roku 1948 liczba czytelników powiększyła się pięciokrotnie i wynosi 135 osób. Jak podano w sprawozdaniu komitetu gminnego PZPR w Kaliszu Pomorskim, działają tu cztery podstawowe organizacja partyjne (POP): w Białym Zdroju (18 członków), w Cybowie (8 członków), w Dębsku (24 członków) i w Starej Korytnicy (12 członków). Ogółem gminna organizacja liczy 62 towarzyszy. 1950 Styczeń 2 – Prezydium MRN obradujące pod przewodnictwem Henryka Czerczaka postanowiło zaangażować sekretarza MRN Stanisława Jęsieka na instruktora Komisji Kontroli Społecznej z wynagrodzeniem 1.500 zł miesięcznie oraz zakupić 6 broszur „Chrońmy zbiory przed pożarami”. W związku z rezygnacją z członka Zarządu Miejskiego jaką złożył Jan Kulbacki, Prezydium postanowiło „wysunąć na jego miejsce kandydaturę Wacława Grządziela”. 7 – MRN obradująca pod przewodnictwem członka prezydium Edwarda Subotkowskiego i w obecności burmistrza Antoniego Łazarskiego, zobowiązała Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska” do: „natychmiastowego zaopatrzenia sklepu w podkowy i hufnale, do nie ukrywania towarów i nie predystynowania poszczególnych osób do zakupów oraz do otwarcia w najbliższym czasie gospody”. Na członka Zarządu Miejskiego powołano jednogłośnie Wacława Grządziela na miejsce Jana Kulbackiego. W związku z zamierzoną likwidacją placówki bazy transportowej w Kaliszu Pomorskim wystosowano pismo do Ministerstwa Leśnictwa w sprawie utrzymania tej placówki. W dyskusji Stanisław Grabowski wystąpił z wnioskiem o jak najszybsze utworzenie w mieście apteki, natomiast Feliks Bejnarowicz zauważył, że „spisy analfabetów nie są dokładne, bowiem nie wszyscy zostali ujęci”. Aleksander Piotrowski poinformował, że kierownik Ośrodka Maszynowego „chodzi sobie na polowania a nie pilnuje Ośrodka”. Józef Dąbrowski poskarżył się, że żona obywatela Dudka „dostała przed sprzedażą artykułów mięsnych 2 kg mięsa i 2 kg kiełbasy”. Wacław Grządziel przypomniał, że „mostek przy ulicy Strzeleckiej jeszcze nie jest zrobiony, a jest konieczny dla zamieszkałych tam rolników”. 18 – W posiedzeniu plenarnym MRN uczestniczyło 8 z 16 radnych. Czworo nieobecnych było usprawiedliwionych, a czterech nieusprawiedliwionych. Omawiano stan przygotowań do wiosennej akcji siewnej oraz przyjęto „plan pomocy sąsiedzkiej”. Podkreślono, że każdy rolnik ma pomagać drugiemu w czasie siewów, a nie dopiero wtedy kiedy wykona swoje zasiewy. „A jeśli rolnik nie chce dać wcześniej pomocy należy zgłosić się do Zarządu Miejskiego, który tą sprawą należycie pokieruje”. Postanowiono „dojść do jakiegoś rozwiązania” w sprawie budowy zadaszenia nad maszynami rolniczymi w ośrodku maszynowym Gminnej Spółdzielni, które niszczeją pod gołym niebem. Kierownik GS Wacław Kardaszewski odpowiedział, iż „trudno obecnie o budulec” ale ważniejszy jest problem braku finansów gdyż „tutejsze rolnictwo zalega dla GS około 1 milion zł i nie chce płacić, więc Spółdzielnia jest zmuszona wytoczyć wszystkim skargi sądowe”. Jak dodał kierownik ośrodka maszynowego Adam Malinowski, niektórzy rolnicy zalegają z zapłatą nawet ponad dwa lata. 25 – W posiedzeniu Prezydium MRN, które obradowało pod kierunkiem wiceprzewodniczącego Feliksa Szczodrowskiego uczestniczył Karol Miarkowicz nadleśniczy z Białego Zdroju i Konstanty Rynkiewicz przedstawiciel Nadleśnictwa Stary Potok. Omawiano kwestię wywozu drewna z lasów. Rolnicy posiadający konie mają wywieźć z z Białego Zdroju po 10 m³, a ze Starego Potoku po 40 m³. „Aby nie tracić zbyt wiele czasu wozacy zatrudnieni będą przy zrywce drzew gdzie liczy się 5 m³ za każdy 1 m³”. 28 - Edward Subotkowski, sekretarz komitetu miejskiego PZPR w Kaliszu Pomorskim podpisał się pod „sprawozdaniem opisowym” na temat spraw organizacyjnych oraz „szeptanej propagandy”. Jak podał, w mieście działa 7 podstawowych organizacji partyjnych (POP) skupiających łącznie 123 członków. Dalej czytamy: „Daje się odczuć szeptaną propagandę na odcinku socjalizacji wsi, a mianowicie niejaki obywatel Horak zamieszkały na terenie gminy Drawno miał wyrażać się, iż w krótkim czasie wszystkich zapędzą do kołchozu czy kto będzie chciał, czy też nie”. Luty 9 – Tadeusz Skawiński przewodniczący GRN stwierdził na podstawie zarządzenia otrzymanego z PPRN w Drawsku Pom., że „skład GRN pod względem polityczno-społecznym nie jest właściwy” i dlatego w miejsce skreślonych członków rady zostali powołani nowi: Stanisław Furman (bezp.) rolnik z Kotliny oraz Aleksander Smuga (ZSL) nauczyciel z Dębska. Wójt gminy poinformował, że akcję oddłużania wsi wykonano w 53%, plan skupu zboża w 33%, a kontraktację trzody chlewnej w 50%. 11 – Na posiedzeniu prezydium MRN (przewodniczący Henryk Czerczak i czterej członkowie: Mikołaj Bandurowicz, Władysława Sikorska, Edward Subotkowski, Feliks Szczodrowski) wyznaczono na 12 marca datę obchodów 5. rocznicy wyzwolenia Ziemi Szczecińskiej oraz na 18 lutego datę uroczystej akademii w auli szkolnej w rocznicę śmierci Aleksandra Puszkina. Z uwagi na to, że „nie wszyscy radni złożyli swe rezygnacje, Prezydium MRN zwróci się do odpowiednich władz partyjnych o cofnięcie tych delegatów i wystawienie nowych kandydatów na członków rady”. 13 - Lustrację komitetu miejskiego PZPR w Kaliszu Pomorskim przeprowadził „opiekun” z ramienia komitetu powiatowego PZPR w Drawsku, tow. Henryk Burdyński. Jak wynika z jego sprawozdania w miejscowych siedmiu podstawowych organizacjach partyjnych (POP) zebrania są prowadzone dwa razy w miesiącu, a szkolenia dwa razy w tygodniu (w środy i soboty). „Powodem małej frekwencji na szkoleniach i zebraniach jest małe zainteresowanie i obojętność w stosunku do partii. Usunięcie z partii najwięcej opieszałych może stać się przyczyną do otrzeźwienia pozostałych”. Jana Czerczaka, sekretarza POP na kolei (PKP) pochwalono za „energiczny i zdecydowany sposób zlikwidowania” szerzącej się wrogiej propagandy poprzez „wysłuchiwanie radia zagranicznego” w domu Zenona Nosko. Marzec 5 - Na zebraniu sprawozdawczo-wyborczym komitetu miejskiego PZPR w Kaliszu Pomorskim jego I sekretarz Edward Subotkowski stwierdził, że „towarzysze to po kątach umieją mówić, lecz na zebraniach milczą, a zebrania po to są, żeby każdy wypowiedział swoje uwagi, skrytykował innego albo też siebie i w ten sposób błędy naprawić”. Po przeprowadzeniu wyborów, w których uczestniczyło 65 upoważnionych delegatów, Edward Subotkowski zachował funkcję I sekretarza i ponownie stanął na czele nowego składu komitetu miejskiego PZPR, którego członkami zostali: Józef Dąbrowski (II sekretarz), Mikołaj Bandurowicz, Wacław Grządziel, Adam Malinowski, Feliks Szczodrowski, Marian Wolski. W uchwale przyjętej na zakończenie obrad postanowiono „wzmóc czujność rewolucyjną w szeregach naszej partii oraz przeanalizować towarzyszy, którzy prowadzą rozbijacką robotę w naszych szeregach”. 7 – Posiedzenie plenarne MRN z udziałem 9 radnych i 250 gości odbyło się w auli kaliskiej szkoły gdzie przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej Józef Jarosz wygłosił referat „O znaczeniu międzynarodowego Dnia Kobiet”, a następnie wręczono nagrody trzem przodownicom pracy: Wandzie Duchnowicz, Marcie Frąckiewicz i Katarzynie Zawadzkiej. W przyjętej jednogłośnie uchwale stwierdzono, że kobiety polskie „idąc śladem kobiet radzieckich zobowiązują się w codziennej pracy umacniać poczucie międzynarodowej solidarności w walce o trwały i sprawiedliwy pokój”. Na koniec wzniesiono okrzyki: „Niech żyje wódz obozu pokoju Józef Stalin! Niech żyje Prezydent Polski Bolesław Bierut!” 9 - Na posiedzeniu komitetu miejskiego PZPR wszystkim podstawowym organizacjom partyjnym oraz organizacjom masowym i instytucjom (łącznie wymieniono ich 20) przydzielono tzw. opiekunów. Mają oni spotykać się z nimi na zebraniach dwa razy w miesiącu i także dwa razy w miesiącu składać z tych zebrań sprawozdania. Na pytanie tow. Mikołaja Bandurowicza jak i po co mówić kolejarzom o zasadach organizacji spółdzielni produkcyjnych skoro nic wspólnego z rolnictwem nie mają? Sekretarz Edward Subotkowski odpowiedział: „każdy członek partii, który nie zna zagadnień spółdzielni produkcyjnej, nie jest godny miana członka partii”. 17 – Posiedzenie prezydium GRN „poświecono wyłącznie sprawie skupu zboża”. Jak oświadczył obecny na posiedzeniu wicestarosta drawski Szcześniak, okólnik Kancelarii Rady Państwa daje szczegółowe wytyczne planowego skupu zboża i należy „wytężyć swoje wysiłki aby narzucony plan wykonać”. Jak dalej wyjaśnił wicestarosta „państwo nie dąży do tego aby wszystko chłopom zabrać, chodzi tu tylko o to aby chłopi mając pewne zapasy nie magazynowali ich u siebie i czekali na wyższe ceny”. Postanowiło przeprowadzić w każdej wsi (Białym Zdroju, Dębsku, Cybowie i Starej Korytnicy) akcję propagandową „w kierunku wciągnięcia szerokiego aktywu społecznego oraz wyjaśnienia chłopom korzyści jakie z właściwego przebiegu akcji żniwnej odniosą zarówno państwo jak i producenci”. 18 – Prezydium MRN obradujące w obecności wicestarosty Władysława Szczęśniaka oraz z udziałem tzw. aktywu gospodarczego omawiało sprawę planowanego skupu zboża. Rolnicy przeznaczyli bowiem część obowiązkowych dostaw na paszę dla swoich zwierząt gdyż w Kaliszu Pomorskim nie można tej paszy kupić. Jak poinformował kierownik młyna Hieronim Kurylczyk „pasza w młynie jest, ale wysyła się ją do innych miejscowości”. - Podczas późniejszej sesji plenarnej MRN jaka odbyła się w auli kaliskiej szkoły wicestarosta Władysław Szczęśniak podkreślił, że „należy dołożyć wszelkich starań aby nałożony plan skupu zboża został wykonany”. Konstanty Woźniak odpowiedział, że „trójka partyjna obeszła wszystkich rolników i zboża nie posiadają jedynie dla siewu i wyżywienia, a znaczna część rolników zboża w ogóle nie posiada i trzeba będzie im dać na zasiewy”. Burmistrz Antoni Łazarski poinformował, że ośrodek maszynowy przygotował 47 siewników oraz 4 siewniki na nawozy sztuczne. „Równocześnie stwierdził, że brak jest odpowiedniej ilości nawozów sztucznych i zbóż siewnych. Niemniej rolnicy powinni do akcji siewnej podejść od strony obywatelskiej i plan zasiewów jak i likwidacji odłogów wykonać w 100%”. Wszystko drobiazgowo zaplanowano gdzie oraz ile i czego należy posiać oraz zasadzić. Plan objął nawet ogródki warzywne i przykładowo w trzech dzielnicach Kalisza Pomorskiego należało uprawiać kapustę na 9 ha, marchew na 6 ha, cebulę na 2,5 ha, pomidory na 2,5 ha, ogórki na 2 ha oraz buraki ćwikłowe na 4 ha. Łącznie wszystkie uprawy (zboża, rośliny strączkowe, ziemniaki, warzywa) miały zająć w mieście aż 897 ha. Wśród 17 rolników, którzy zobowiązali się zlikwidować odłogi (w sumie 17,5 ha) najwięcej – 4 ha - zadeklarował dodatkowo zaorać i obsiać Wawrzyniec Dąbrowski posiadający gospodarstwo o powierzchni 8 ha. 20 – W Kaliszu Pomorskim odbyło się „zebranie ogólno-miejskie”, które prowadził burmistrz Antoni Łazarski, i w którym uczestniczyło 60 osób. Omawiano kolejno sprawy: skupu zboża, akcji siewnej, likwidacji odłogów, pomocy sąsiedzkiej, kontraktacji ziemiopłodów, ochrony roślin, wywozu drewna oraz sprawy sanitarne. Zebranie rozpoczęto o godzinie 17.30, a zakończono o 22.45. Siedmiu rolników (Piotr Zaborowski, Władysław Kaniuka, Władysław Widocki, Józef Kazimierski, Adam Nawrocki, Stefan Wasiak, Jan Sekała) kolejno zabrało głos i oświadczyli zgodnie, że nadwyżek zboża na sprzedaż nie posiadają gdyż mają jedynie ziarno na siewy oraz na wyżywienie rodziny i zwierząt bo paszy nie można kupić. Ich wystąpienia podsumował wiceburmistrz Feliks Bejnarowicz. „Planu skupu zboża nie można wykonać w 100%, ponieważ rolnicy więcej zboża nie posiadają, a to co mają trzeba im zostawić na zasiew”. Odpowiedział mu radny Edward Subotkowski, że „rolnicy w sprawie skupu zboża dają mętne odpowiedzi, a nie wskazują tych miejsc gdzie bogacz wiejski swe zboże przechowuje. Plan dostaw zbóż winien być nie tylko w 100% wykonany ale trzeba go wykonać w 150%”. Ostatecznie większością głosów zebrani przyjęli uchwałę by Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku „obniżyło plan skupu zboża dla rolników z Kalisza Pomorskiego o 20%”. 21 – Rozpoczęła się trzydniowa, przymusowa wywózka drewna z lasów Nadleśnictwa Stary Potok, zarządzona przez burmistrza Antoniego Łazarskiego. Do tej pracy musiał pod karą administracyjną stanąć każdy kaliski rolnik posiadający konia. 27 – Prezydium MRN zadecydowało o przydzieleniu prac nad remontem centralnego ogrzewania w kaliskiej szkole Janowi Kamińskiemu, ponieważ „na terenie powiatu nie ma odpowiednich fachowców w tej dziedzinie”. Rury wodociągowe „z rozbiórki murów” zdecydowano przydzielić za wynagrodzeniem Jednostce Wojskowej pod warunkiem, że uzyska ona zgodę pełnomocnika Akcji Robót Rozbiórkowych w Warszawie. Naprawę trzech studni publicznych (u zbiegu ulic: Wolności i Sikorskiego, Świerczewskiego i św. Wojciecha oraz Drawskiej i Toruńskiej) zlecono do wykonania Bolesławowi Miłoszewskiemu. Na rok 1950 przyznano dwa stypendia po 1.500 zł miesięcznie dla Leokadii Bzymek i Macieja Rolbieckiego. 29 – Na wspólnym posiedzeniu Miejskiej i Gminnej Rady Narodowej spotkano się z młodzieżą w auli kaliskiej szkoły. Okolicznościowy referat dotyczył osiągnięć Związku Młodzieży Polskiej, który wygłosił przewodniczący zarządu powiatowego ZMP Czesław Szwak. Dwoje szczególnie wyróżniających się członków ZMP otrzymało nagrody pieniężne: Piotr Różański 10 tys. zł, a Helena Bujonek 5 tys. zł. Jak zapisano w protokole, „młodzież miasta Kalisza Pomorskiego złożyła zobowiązania zbiorowe, jak i indywidualne, dalszej owocnej pracy w celu podniesienia dobrobytu mas pracujących”. W części artystycznej wykonano „4 okolicznościowe pieśni oraz 9 deklamacji”. 31 – Zakończono kurs dla analfabetów, na który w miesiącach zimowych uczęszczały 22 osoby, głównie rolnicy. Kurs obejmujący 240 godzin zajęć wszyscy ukończyli „z wynikiem na ogół dobrym”. Kwiecień 1 – W ramach skupu zboża w marcu i kwietniu 1950 r. ogłoszono wykazy rolników zobowiązanych do dostaw w celu przymusowej sprzedaży. W Dzielnicy I byli to: Jan Czubatka, Józef Dudek, Józef Kazimierski, Antoni Kozłowski, Stanisław Osiński, Wiktor Pietruszewski, Wiktor Piwnicki, Władysław Rulewicz, Zygmunt Tomasik, Bronisław Ufniarz, Władysław Widocki, Stefan Wojciechowski, Władysław Wojtczak, Piotr Zaborowski, Ignacy Załoga. W Dzielnicy II: Józef Bujalski, Piotr Bzymek, Józef Długi, Walenty Fajger, Sylwester Fronczak, Franciszek Grządziel, Michał Hurko, Janina Lorenc, Roman Miłoszewski, Jan Różański, Jan Sekała, Józef Śledziński, Bronisław Wojciechowski, Franciszek Zawiślak, Stanisława Zielińska. W Dzielnicy III: Jan Antonkiewicz, Franciszek Borowski, Dionizy Bujonek, Tomasz Bujonek, Wawrzyniec Dąbrowski, Stanisław Jacyno, Stefan Kojałowicz, Józef Kwiatkowski, Jan Odachowski, Jan Popławski, Michał Preca, Anna Rolbiecka, Jan Samełko, Jan Żbik. 12 - Na wspólnym posiedzeniu komitetów miejskiego i gminnego PZPR powołano Komitet Obchodów 1 Maja, liczący 42 osoby. Do sekcji organizacyjnej wyznaczono 22 osoby, do sekcji artystycznej – 20, do sekcji gospodarczej – 13, a do sekcji porządkowej – 20. Zatem łącznie do przygotowania Święta Pracy zaangażowano 75 osób. Maj 3 - Sołtysi Gminy Kalisz Pomorski, obejmującej sześć gromad (Biały Zdrój, Cybowo, Dębsko, Jasnopole zwane Wacławowem, Kotlinę czyli Krężno i Starą Korytnicę) stawili się na spotkaniu z komisarzem Kokoszewskim. Oznajmił on, że w terminie do 5 maja należy zebrać od rolników 25 proc. zaległości podatkowych, do 7 maja – 50 proc., a do 10 maja – 100 proc. Rolnikom nieposiadającym pieniędzy na spłatę długów należy zajmować odbiorniki radiowe, maszyny do szycia, zapasowe ubrania czy żywy inwentarz powyżej jednej sztuki. 6 – Na nadzwyczajnym posiedzeniu MRN, które odbyło się w auli kaliskiej szkoły, wysłuchano sprawozdania z działalności Miejskiej Komisji Społecznej ds. Walki z Analfabetyzmem. Jej przewodniczący Jan Sujkowski poinformował, że w roku szkolnym 1949/50 w kursach uczestniczyły 22 osoby z 45 zarejestrowanych analfabetów. Pozostałych zwolniono z powodu starości, kalectwa lub ciąży. Jak dodał J. Sujkowski, „na początku kursu każdy analfabeta uważa, że czytanie i pisanie jest to coś tak trudnego jak przepłynięcie oceanu”. 7 – Wiceprzewodniczący MRN w Kaliszu Pomorskim Feliks Szczodrowski poinformował Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, że w nadzwyczajnym posiedzeniu MRN 6 maja uczestniczyło 26 mieszkańców miasta. „Niewielką liczbę ludności tłumaczy się tym, że akcja siewna jest jeszcze nie zakończona i w tym czasie jeszcze pracowano w polu.” Niemniej jak z dyskusji przeprowadzonej na posiedzeniu wynika, „obywatele doceniają znaczenie oświaty, książki i prasy dla mas pracujących w walce o likwidację analfabetyzmu, o plan 6-letni i o trwały pokój na świecie”. 11 - Ze sprawozdania Zarządu Miejskiego, dowiadujemy się, że ekipy egzekucyjne obchodziły rolników mieszkających w trzech dzielnicach Kalisza Pomorskiego. Wielu z nich nie zastano w domu, a jako poważne utrudnienie w ściąganiu należności podano porę przednówkową. W sumie zdołano zebrać 372.136 zł, a zaległości nieodzyskane od rolników z miasta sięgają 8.575.059 zł. Do sprawozdania dołączono 89 pisemnych odwołań, kwestionujących prawomocność naliczonego zadłużenia na łączną kwotę ponad milion zł. 13 – Na nadzwyczajnej sesji MRN, która odbyła się w auli szkoły pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego Rady Feliksa Szczodrowskiego, wysłuchano referatu „omawiającego walkę o pokój”, jaki wygłosił członek Prezydium MRN Edward Subotkowski. Następnie powołano dwa Obwodowe Komitety Obrońców Pokoju (OKOP) oraz po dyskusji nad referatem uchwalono rezolucję. Do OKOP w obwodzie I weszli: Helena Subotkowska (przewodnicząca, PZPR), Feliks Bejnarowicz (wiceprzewodniczący, PZPR) oraz członkowie – Bronisław Carło (PZPR), Wiesława Celmer (Związek Młodzieży Polskiej), Czesława Jęsiek (Liga Kobiet), Stanisław Narkowicz (bezpartyjny), Leon Nawrocki (PZPR), Władysława Sikorska (ZSL), Jadwiga Sujkowska (ZSL), Stefan Wojciechowski (PZPR), Jan Żmijewski (bezpartyjny). Do OKOP w obwodzie II weszli: Bolesław Majewski (przewodniczący, PZPR), Franciszek Borowski (wiceprzewodniczący, PZPR) oraz członkowie – Janina Bogucka (bezpartyjna), Tomasz Bujonek (bezpartyjny), Tadeusz Dąbrowski (ZMP), Katarzyna Kardaszewska (LK), Leon Murawski (ZSL), Bogumiła Olszewska (bezpartyjna), Józef Szczupak (ZSL), Janina Śledzińska (LK). W dyskusji Wacław Kardaszewski zwrócił uwagę, że „mało mieszkańców Kalisza Pomorskiego bierze udział w tym posiedzeniu”. Natomiast Komitety Obrońców Pokoju „nie powinny opuścić żadnej zagrody zbierając podpisy pod apelem Światowej Federacji Pokoju. Każdy obywatel powinien złożyć podpis na Apelu Pokoju, aby utrwalić pokój światowy”. Mikołaj Bandurowicz wnioskował „by do akcji przystąpić natychmiast, bo nie wierzę aby ktoś z mieszkańców Kalisza Pomorskiego chciał wojny”. Podjęta jednogłośnie uchwała – rezolucja głosi, że „Miejska Rada Narodowa w Kaliszu Pomorskim solidaryzuje się z zadaniami wysuniętymi przez Światową Federację Obrońców Pokoju i dołoży wszelkich starań dla utrzymania trwałego pokoju na świecie co stworzy ludzkości szczęśliwą i radosną przyszłość”. Czerwiec 24 – Na sesji MRN wybrano jej nowe prezydium. Radny Czesław Sulecki podał „uzgodnione przez kluby partyjne kandydatury”: Tadeusza Skawińskiego na przewodniczącego, Feliksa Kosuta na wiceprzewodniczącego i Stanisława Jęsieka na sekretarza. W głosowaniu tajnym kolejno na każdą funkcję przewodniczący otrzymał 10 głosów, wiceprzewodniczący 10, a sekretarz też 10. Głosowało 10 obecnych na sesji radnych: Feliks Szczodrowski (wiceprzewodniczący), Feliks Bejnarowicz, Józef Mróz, Stanisław Narkowicz, Jan Różański, Władysława Sikorska, Edward Subotkowski, Czesław Sulecki, Józef Szczupak, Katarzyna Zawadzka. W sesji nie uczestniczyło 6 radnych, 2 usprawiedliwionych (Mikołaj Bandurowicz, Henryk Czerczak) i 4 nieusprawiedliwionych (Tadeusz Białczyński, Zygmunt Chojnacki, Tadeusz Piasecki, Konstanty Woźniak). 25 – Po zrzeczeniu się mandatu radnego przez trzech członków GRN powołano w ich miejsce: Stanisławę Bonawenturczak (PZPR), Władysława Chojnackiego (ZSL) i Adolfa Wesołowskiego (PZPR). Ponadto jednogłośnie udzielono absolutorium ustępującemu prezydium GRN oraz wójtowi gminy, zaś w wyborach tajnych Stanisława Bonawenturczak (chociaż na tym posiedzeniu była nieobecna) została nową przewodniczącą prezydium GRN, Władysław Chojnacki jej zastępcą, a Adolf Wesołowski sekretarzem prezydium GRN. Lipiec 14 - Odbyło się zebranie „agitatorów” miejskiego komitetu PZPR w Kaliszu Pomorskim, których stawiło się 20. Ustalono na nim, iż „16 lipca agitatorzy wyruszą w teren dla prac uświadamiających na gromadę Stara Korytnica gdzie zobowiązują się założyć Spółdzielnię Produkcyjną”. 22 – Na uroczystej sesji Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim jej przewodnicząca Stanisława Bonawenturczak wręczyła Franciszce Mistrzak dyplom uznania i nagrodę 3.000 zł za „czynne udzielanie się w organizowaniu Spółdzielni Produkcyjnej w Dębsku”. 25 – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Drawsku skierowało do Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim upomnienie by „bezwzględnie przestrzegać terminów ustawowych przesyłania protokołów”. Protokoły przesyłane z tak poważnym opóźnieniem (z sesji odbytych w marcu) „nie mogą być należycie wykorzystywane i są bezwartościowe. W przyszłości winni niedotrzymania terminu pociągani będą do odpowiedzialności służbowej”. 26 – Na 16 radnych GRN w sesji uczestniczyło 12. Na delegata do Powiatowej Rady Narodowej wybrano jednogłośnie Franciszkę Mistrzak, chociaż bez usprawiedliwienia nie przybyła na posiedzenie. Sekretarz prezydium GRN Adolf Wesołowski omawiając działalność komisji rady „ubolewał nad tym, że praca dotychczasowych komisji nie zasługuje na żadną pochwałę”. Powołano zatem odmienione składy wszystkich 7 komisji: zdrowia, drogową, finansową, oświaty, urządzania osiedli, rolną oraz kontroli społecznej. Jak stwierdził Stanisław Ćwikliński, „nowe komisje wywiążą się z nałożonej pracy, a to z powodu, że zostały do nich wciągnięte kobiety i młodzież z rodzin mało i średniorolnych chłopów”. Omawiając przebieg żniw postanowiono interweniować w Ośrodku Maszynowym w Kaliszu Pomorskim aby szybciej wyremontowano tam silnik spalinowy niezbędny do zakończenia akcji omłotowej w gromadzie Jasnopole (Wacławów), która jeszcze nie jest zelektryfikowana.
Sierpień 2 - Na posiedzeniu egzekutywy komitetu miejskiego PZPR jego I sekretarz Edward Subotkowski stwierdził, iż „jest zajęty przez cały czas organizowaniem Spółdzielni Produkcyjnej w Starej Korytnicy i nie może wniknąć w tym czasie we wszystkie zagadnienia”. Na kolejne posiedzenie egzekutywy, które odbywają się w każdy czwartek o godz. 19., postanowiono wezwać ośmiu partyjnych towarzyszy „celem ich uaktywnienia”. 22 – Na sesji GRN wręczono dyplom uznania oraz nagrodę w wysokości 3.000 zł Franciszce Mistrzak (jedynej kobiecie w GRN) „za czynną pracę społeczną i udzielanie się w organizacji Spółdzielni Produkcyjnej w Dębsku”. Natomiast Szkole Podstawowej w Dębsku przekazano radioodbiornik. Na zakończenie jednogłośnie uchwalono rezolucję zapewniającą „wierność Rządowi Ludowemu” oraz wykonanie planu 6-letniego „dając tym wrogom ludzkości najlepszą odpowiedź na ich zakusy”. A „przykładem będzie nam bohaterski Związek Radziecki”. W sesji oprócz 15 radnych i przedstawiciela Powiatowej RN uczestniczyło „40 osób z ludności cywilnej, w tym 8 kobiet”. Wrzesień 3 – Przewodnicząca GRN Stanisława Bonawenturczak „złożyła wniosek o zwolnienie z zajmowanego stanowiska”. Na jej miejsce zgłoszono tylko jednego kandydata – Bronisława Bryję. W tajnych wyborach uzyskał on 10 głosów poparcia na 11 głosujących i został nowym przewodniczącym GRN w Kaliszu Pomorskim. Wniosek o zwolnienie z GRN złożył radny Józef Zygan „motywując to trudnościami osobistymi”. Na jego miejsce klub radnych PZPR powołał Jana Naumiaka. Upoważniono prezydium GRN do przesłania do PRN uchwalonej rezolucji: „My członkowie Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim solidaryzujemy się ze Światowym Kongresem Obrońców Pokoju, potępiamy wrogą działalność kliki anglo-amerykańskiej, stoimy na straży obrony pokoju”. 10 – GRN uchwaliła projekt budżetu na rok 1951. Ma on wynieść 4.675.584 zł w wydatkach i 183.000 zł w dochodach. Ponadto dokonano zmian w składach kierownictwa trzech komisji rady. Przewodniczącym komisji rolnej został Jan Naumiak, komisji oświaty Zygmunt Miętek, a komisji finansowej Bronisław Pawłowski. 18 - Adolf Kiziak, I sekretarz komitetu miejskiego PZPR w Kaliszu Pomorskim prowadził odprawę sekretarzy podstawowych organizacji partyjnych (POP). Postanowiono dopilnować „wykonania planu akcji siewnej” oraz „przeprowadzenia omłotów w pierwszym rzędzie u rolników małorolnych i średniorolnych”. Ponadto zobowiązano się do walki z wrogą propagandą poprzez „wykrywanie takich elementów i dawanie im należnej zapłaty”. 29 – III sesja MRN liczącej 16 radnych. Obecnych było 8 z nich (w tym przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Skawiński), natomiast 5 nieobecnych nieusprawiedliwionych i 3 usprawiedliwionych. Omawiano przebieg akcji skupu zboża oraz akcji siewnej. Dłużej dyskutowano nad rosnącymi zaległościami rolników ze spłatą podatku gruntowego. Przyjęto wniosek przewodniczącego T. Skawińskiego by do tych rolników wysłać tzw. trójki, które wyegzekwują należności dając możliwość zapłaty pieniędzmi albo równoważność zbożem. 30 – W teren ruszyły dwie trójki mające skłonić rolników do uregulowania zaległości. W skład pierwszej weszli: radny Feliks Bejnarowicz, radny Stanisław Narkowicz i delegat z powiatu Stanisław Szulc; drugą trójkę tworzyli: radny Bronisław Carło, dzielnicowy Wiktor Pietruszewski i jako członek Stanisław Gwiaździński. Październik 7 – Komisja Rolna GRN w Kaliszu Pomorskim obradująca pod przewodnictwem Jana Naumiaka, omawiała akcję siewną i akcję wykopkową, a także dyskutowała nad sposobami „zwalczania wroga klasowego, który to stara się na każdym kroku przeszkadzać i siać zamęt”. 15 – Na sesji GRN delegat Prezydium PRN Józef Kolsut „zreferował sprawę planowego skupu zboża w świetle zaostrzonej walki klasowej na wsi i niedociągnięć popełnianych przez GRN. Przewodniczący GRN Bronisław Bryja „napiętnował sołtysów oraz zaapelował do radnych aby w pierwszym rzędzie sami zrealizowali wszelkie ciążące na nich zobowiązania dając tym samym dobry przykład”. W dyskusji radny Józef Tatara napiętnował Czesława Skwieta, który „dla zamaskowania swojej wrogiej polityki zadeklarował 1 kwintal pszenicy i 1 kwintal żyta, a mógłby dużo więcej”. Z kolei radny Jan Naumiak poinformował, że „Mikołaj Kalinowski zawiózł do młyna 10 kwintali pszenicy i po otrzymaniu maki sprzedaje ją na kilogramy”. Radny Stanisław Ćwikliński doniósł na Władysława Cieszyńskiego i Władysława Mielca, że obaj posiadają więcej zboża niż zadeklarowali na sprzedaż. Sołtys Józef Zygan skrytykował Józefa Pawlaka, który „prowadzi kułacką robotę i jest jednym z bardziej opornych w realizacji planowego skupu zboża” i dodał, iż Adam Bartosiak z Dębska „doprowadził do tego swoim gospodarzeniem, że posiada około 300.000 zł różnego zadłużenia zaś w gospodarstwie jest tylko jedna licha krowa i jeden lichy koń”. Radny Franciszek Szymczak „napiętnował wrogą, kułacką robotę” Józefa Drwiły i Franciszka Paprota. Sołtys Kazimierz Jakubowicz „wystąpił z wnioskiem o niepominięcie w zastosowaniu represji za wrogą, kułacką robotę w stosunku do Władysława Chmielnickiego”. Po tej dyskusji radni podjęli uchwałę zobowiązującą Prezydium GRN do „wzmożenia działalności i czynności poprzez kontrolowanie deklaracji składanych przez kułaków, bogaczy wiejskich i spekulantów, którzy dążą do załamania państwowego planu skupu zboża, celem stosowania wobec nich odpowiednich środków zaradczych”. Zalecono „podwyższenie wymiaru podatku tym, którzy uchylają się przed dostawą zboża”. Ponadto należy „pozbawić ich przywileju zakupu”: węgla, drewna oraz artykułów w sklepach GS. Na tej liście „do ukarania” umieszczono 7 nazwisk: Władysław Cieszyński (Dębsko), Mikołaj Kalinowski (Cybowo), Władysław Mielec (Dębsko), Franciszek Paprot (Biały Zdrój), Józef Pawlak (Dębsko), Czesław Skwiet (Cybowo), Piotr Sobiepan (Dębsko). Ponadto zobowiązano Prezydium GRN „do dokonania przymusowych omłotów u bogaczy i kułaków, którzy w zamiarze uchylania się od dostawy zboża wstrzymują się z omłotami”. Tu podano 6 nazwisk: Władysław Mielec (Dębsko), Józef Pawlak (Dębsko), Stanisław Rakowski (Dębsko), Piotr Sobiepan (Dębsko), Franciszek Zwan (Dębsko). Te przymusowe omłoty mają być wykonane na ich koszt. Jednocześnie w tej uchwale podanej do publicznej wiadomości zaapelowano do „aktywistów gminy” aby „wzmogli czujność w stosunku do spekulantów”. Grudzień 19 - Na godzinę 18. do auli Czerwonej Szkoły przybyło blisko stu miejscowych rolników. 82 z nich podpisało przyjęty wtedy statut Rolniczego Zespołu Spółdzielczego. Nadano mu nazwę „71. rocznica urodzin Józefa Stalina”. Przystąpienie do polskiej wersji radzieckiego kołchozu powodowało automatycznie umorzenie wszelkich zadłużeń wobec państwa. W głosowaniu na przewodniczącego Zarządu RZS wybrano Antoniego Kozłowskiego. Czterema członkami Zarządu zostali: Stanisław Osiński, Jadwiga Piasecka, Wiktor Pietruszewski i Stanisław Pszkit. 31 - Na terenie miasta i gminy zorganizowano do końca grudnia 1950 roku pięć Rolniczych Zespołów Spółdzielczych: w Białym Zdroju, Cybowie, Dębsku, Kaliszu Pomorskim i Starej Korytnicy. W sprawozdaniu (wygłoszonym 22 lipca 1951 roku) napisano o tym tak. „Prace tych RZS napotykały na wielkie trudności w trakcie organizacji i jeszcze z nich nie wybrnęły z powodu niezrozumienia idei spółdzielczości wśród większości członków, którzy słuchają podszeptów wrogiej propagandy przez nasłanych lub przekupionych miejscowych agitatorów szkodników klasy chłopskiej i robotniczej, a przez to usuwają się od współpracy w spółdzielniach rozbijając jedność mas chłopsko-robotniczych i w zaślepieniu swoim wyrządzają niepowetowaną krzywdę sobie i Państwu Ludowemu”. – Na sesji GRN postanowiono skreślić Franciszka Paprota z listy kułaków gdyż uznano, że „został umieszczony tam mylnie”. Swoje gospodarstwo „doprowadził do dobrego stanu staranną pracą”, a ponadto każdego dnia w okresie wolnym od rolniczych zajęć brał udział w zwózce drewna z lasu. W uchwale zobowiązano „każdego rolnika, który posiada jednego konia do wywiezienia z lasu 31 kubików drewna”. Jednocześnie Nadleśnictwo ma zapewnić paszę treściwą dla tych koni oraz usługę kowala dla podkuwania koni i naprawiania narzędzi. Kolejna uchwała dotyczyła tego, że skoro „cała prawie gmina została uspółdzielczona, zobowiązuje się wszystkich przewodniczących i zarządy Spółdzielni Produkcyjnych do omłócenia zboża i dostarczenia wszystkich nadwyżek do punktu skupu. A za otrzymane pieniądze kupić w następnym roku zboże selekcyjne do siewów przez co powiększą się przyszłoroczne zbory”. Pracownikom Prezydium GRN ustalono na rok 1952 stawki płac. Z tej listy wiadomo, że pracowali tu: Bronisław Bryja (przewodniczący), Władysław Chojnacki (wiceprzewodniczący), Adolf Wesołowski (sekretarz), Albina Dźbik (kancelistka), Irena Wieczorek (kier. ewidencji), Genowefa Wesołowska (kier. biblioteki) oraz Piotr Janus (woźny). 1951 Styczeń 12 – Na posiedzeniu Prezydium MRN pod przewodnictwem Feliksa Kołsuta postanowiono przyjąć do pracy w urzędzie na okres próbny praktykantkę Elżbietę Bejnarowicz. Prezydium liczyło wówczas 15 pracowników: przewodniczący Feliks Bejnarowicz, zastępca Feliks Kołsut, sekretarz Stanisław Jęsiek, pięciu referentów (Emilia Dziób, Julian Pilarczyk, Edward Stronkowski, Katarzyna Zawadzka, Franciszek Ziółkowski), trzy praktykantki (Elżbieta Bejnarowicz, Janina Pietkiewicz, Józefa Socha), bibliotekarka Czesława Jęsiek, woźny Franciszek Kania i dwie sprzątaczki (Stanisława Kania, Ludwika Piasecka). 15 – Komisja Rolna MRN obradująca pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego Józefa Szczupaka ustaliła plan pracy na I kwartał 1951. 16 – Komisja Urządzeń Osiedli MRN obradująca pod przewodnictwem Jana Różańskiego ustaliła plan pracy na I kwartał 1951 roku oraz ilość gruzu przeznaczonego do wywiezienia z ulic miasta. Ilość gruzu oszacowano na 209.589 m³. Będzie on składany na tereny podmokłe wzdłuż rzeki Drawicy od ulicy Suchowskiej do ulicy Strzeleckiej. Przy tych pracach zaplanowano uzyskać tysiąc sztuk cegły całej i 2 tysiące połówek oraz 1,5 tysiąca ¾ cegły. 18 - Komisja Finansowo-Budżetowa MRN obradująca pod przewodnictwem Mikołaja Bandurowicza ustaliła plan pracy na I kwartał 1951. 19 – Prezydium Gminnej Rady Narodowej (w składzie: przewodniczący Bronisław Bryja, wiceprzewodniczący Władysław Chojnacki, sekretarz Adolf Wesołowski) omówiło stan przygotowań do wiosennej akcji siewnej oraz funkcjonowanie Gminnej Izby Porodowej. Jak poinformowała położna Władysława Sikorska, trzeba tam „naprawić instalację oświetleniową, dostarczyć opał oraz pilnie zakupić 6 łóżeczek dziecinnych i spluwaczki”. 20 - Komisja Gospodarki Drogowej MRN obradująca pod przewodnictwem Konstantego Woźniaka ustaliła plan pracy na I kwartał 1951 roku. 24 – Prezydium MRN „w związku z zamierzoną akcją ogólnopaństwową w sprawie przeprowadzenia akcji przepisywania ksiąg i przemeldowania ludzi”, postanowiono opracować terminarz prac i podać go do publicznej wiadomości 27 stycznia. Nad wyznaczeniem osób prowadzących meldunki oraz dostarczeniem im druków i pieczątek ma czuwać wiceprzewodniczący Prezydium MRN Feliks Kołsut. Przewodniczącego Prezydium MRN Tadeusza Skawińskiego zatwierdzono na przewodniczącego Komisji do Walki z Alkoholizmem, jego zastępcą został Jan Sujkowski. Komisja liczy 8 członków, w tym 5 kobiet. 28 - Komisja Oświaty i Kultury MRN obradująca pod przewodnictwem Feliksa Szczodrowskiego ustaliła plan pracy na I kwartał 1951. 31 – Pod przewodnictwem Mikołaja Bandurowicza odbyła się uroczysta nadzwyczajna sesja Miejskiej Rady Narodowej na temat „ostatecznego uregulowania przez PRL i NRD granic na Odrze i Nysie”. Uczestniczyło w niej 260 osób. Jako najważniejsze odnotowano dwa wystąpienia: dyrektora szkoły Jana Sujkowskiego i proboszcza Jana Borodzicza. Pierwszy stwierdził, że „granica pokoju na Odrze i Nysie łączy naród polski i niemiecki”. Drugi podkreślił, iż „naród niemiecki wyciągnął przyjazną dłoń i nasz rząd tę dłoń podjął”. Dlatego „niech żyją twórcy naszych nowych granic”. Na zakończenie przyjęto rezolucję mówiącą, iż „z radością witamy oświadczenie naszego rządu w sprawie likwidacji tymczasowości administracji kościelnej na naszych Ziemiach Zachodnich, wytrącające ostatni oręż prowadzonej przeciwko nam wrogiej propagandzie przez zachodnich imperialistycznych podżegaczy i ich popleczników”. Luty 8 - Na połączonym posiedzeniu Prezydium Miejskiej oraz Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim, Władysław Chojnacki (wiceprzewodniczący Prezydium GRN) oświadczył, że miejscowi kułacy „zapisali się do Spółdzielni, aby w ten sposób wykręcić się od dostarczenia zboża do punktu skupu, a to zboże później pokątnie drożej sprzedają żerując na biednych. Musimy do tej sprawy przystąpić sprawnie i wykryć ukryte nadwyżki zboża”. Bronisław Bryja (Przewodniczący GRN) dodał, że „tak jak robotnik wykonuje swe normy, tak samo rolnik winien wywiązać się z planowanego skupu zboża”. I nie zamieniać zbóż chlebowych „na dostawy ziemiopłodów niechlebowych jak łubin czy peluszka”. - Oprócz zarzutów, że chłopi „są jeszcze mało uświadomieni politycznie i dlatego przywożą do skupu mało zboża, podano również argument ekonomiczny. Mianowicie przyznano, iż hodowla trzody chlewnej bardziej się opłaca niż sprzedaż zboża, dlatego „chłopi wolą zbożem karmić świnie niż ziarno zawozić na skup”. Na zakończenie posiedzenia ustalono terminy „zbiorowej dostawy nadwyżek zbożowych” dla miasta i gminy Kalisz Pomorski. Rozpoczną się 12 stycznia dla rolników ze Starej Korytnicy, a zakończą 17 stycznia dla rolników z Kotliny oraz Dzielnicy III. 9 - Wydział Cywilny Sądu Rejonowego w Wałczu wpisał do rejestru pod numerem 309 Rolniczy Zespół Spółdzielczy „Rocznica” w Kaliszu Pomorskim. 10 - Do tzw. kolektywu złożonego z kilku członków Spółdzielni (F. Borowskiego, F. Grządziela, W. Grządziela, St. Pszkita, N. Ratkuna, J. Walczaka, P. Zaborowskiego), przemówił delegat Komitetu Powiatowego PZPR w Drawsku Pomorskim Julian Starzyk. Polecił, by „zbadać czy do Spółdzielni nie wkradli się chłopi tylko dlatego, aby nie odstawić nadwyżek zbożowych na planowy skup zboża”. 13 – Na posiedzeniu Prezydium MRN „w związku z mającym nastąpić uświadomieniem terenowym przez trójki partyjne w sprawie skupu zboża i realizacji zaliczki na podatek gruntowy” powołano trójki partyjne. Dla Dzielnicy I: Marian Lubiński, Józef Szczupak i Józef Walczak; dla Dzielnicy II: Bronisław Carło, Tadeusz Dąbrowski i Konstanty Woźniak; dla Dzielnicy III: Zdzisław Bonawenturczak, Stanisław Krzewicki, Piotr Zaborowski. Wystąpiono do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej o „przekazanie uprawnień przyjmowania, awansowania i zwalniania pracowników” zgodnie z uchwałą Rady Ministrów o potrzebie usprawnienia administracji i organizacji jednostek budżetowych. Wiązało się to z ruchem kadrowym spowodowanym utworzeniem w ramach Prezydium MRN Zakładu Oczyszczania Miasta (ZOM) oraz Zakładu Nieruchomości Miejskich (ZNM). Ponadto wyznaczono terminy „przyjęć ludności”. Przewodniczący dyżuruje w poniedziałki, sekretarz w środy, a wiceprzewodniczący w piątki. Wszystkie dyżury odbywają się w tych samych godzinach: od 15. do 18. 17 – Na posiedzeniu Prezydium MRN ustalono plan przyjęć pracowników prowadzących meldunki według ulic, aby nadzorować akcję „przemeldowania ludności w rejonach meldunkowych”. 18 – Na sesji GRN przedstawiciele trzech Spółdzielni Produkcyjnych: z Białego Zdroju (wiceprzewodniczący Józef Drwiła), z Dębska (wiceprzewodniczący Piotr Pomagalski), z Cybowa (członek zarządu Józef Dołżycki) i Starej Korytnicy (członek zarządu Jan Pyra) zgodnie i entuzjastycznie meldowali gotowość ludzi, koni oraz maszyn do wiosennych zasiewów, chociaż wskazywali na niedobór paszy treściwej dla zwierząt pociągowych oraz brak światła w oborach i stajniach. Natomiast sołtys Cybowa Józef Tatara stwierdził, że „zaczynają powstawać pewne rozbieżności, bo ludzie nie chcą pracować dla spółdzielni i wolą chodzić do pracy gdzie kto chce, do lasu, do tartaku, do innych.” Kierownik GS „SCh” Edward Michnowski zapewnił, iż nawozy sztuczne zostały zamówione i będą na czas, a zboże na siew już czeka w magazynach. Pierwszeństwo w zaopatrzeniu mają spółdzielnie produkcyjne. Podobnie Ignacy Oniszczuk, zastępca kierownika POM (Państwowego Ośrodka Maszynowego) poinformował o przygotowaniu 39 siewników zbożowych i 4 siewników nawozowych. Remont pozostałych 26 siewników zbożowych i 3 nawozowych jest na ukończeniu. Zaapelował o „dopilnowanie oliwienia i smarowania maszyn” oraz zwrócenie uwagi „na tych, którzy specjalnie łamią i psują maszyny uprawiając tym samym sabotaż gospodarczy jak to się zdarzyło w roku ubiegłym”. - Miejska Rada Narodowa obradująca pod przewodnictwem radnego Feliksa Bejnarowicza omawiała stan przygotowań do wiosennej akcji siewnej. Oprócz radnych w posiedzeniu uczestniczyło 18 członków Rolniczego Zespołu Spółdzielczego w Kaliszu Pomorskim, zwanego w skrócie Spółdzielnią Produkcyjną. Przygotowania do siewów omówił wiceprzewodniczący Prezydium MRN Feliks Kolsut. Na wniosek radnego Stanisława Jęsieka uchwalono, że wiosenna akcja siewna powinna być przeprowadzona „planowo i terminowo” oraz we współzawodnictwie rolników z Kalisza Pomorskiego z rolnikami ze Złocieńca w zakresie „likwidacji odłogów i podniesienia wydajności z ha”. Natomiast w realizacji wiosennej akcji siewnej Dzielnica I ma współzawodniczyć z Dzielnicą III, Dzielnica II z Dzielnicą I i Dzielnica III z Dzielnicą II. Opracowany przez Prezydium PRN w Drawsku plan zasiewów i sadzeń przypadający na miasto Kalisz Pomorski wiosną 1951 roku jest następujący: 280 ha ziemniaków, 225 ha owsa, 115 ha jęczmienia, 80 ha pszenicy, 60 ha mieszanki zbożowej, 7 ha żyta, 7 ha rzepaku, 19 ha lnu, 5 ha konopi, 10 ha buraków cukrowych, 3 ha cykorii, 15 ha strączkowych, 20 ha łubinu, 10 ha inne okopowe, 20 ha inne pastewne. Jak zapisano, trzy czwarte tych płodów rolnych i hektarów przypadają na Spółdzielnię Produkcyjną, a tylko jedna czwarta na rolników indywidualnych. 20 – Z planu urlopów na rok 1951 pracowników Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim wynika, iż było ich łącznie 15. Przewodniczący Tadeusz Skawiński, zastępca Feliks Kołsut, sekretarz Stanisław Jęsiek, ref. podatkowy Franciszek Ziółkowski, ref. gosp. kom. Julian Pilarczyk, ref. meldunkowy Katarzyna Zawadzka, ref. zdrowia i opieki społ. Emilia Dziób, ref. wojskowy Edward Stronkowski, bibliotekarka Czesława Jęsiek, trzy praktykantki: Elżbieta Bejnarowicz, Janina Pietkiewicz, Józefa Socha, dwie sprzątaczki: Stanisława Kania, Ludwika Piasecka oraz woźny Franciszek Kania. 21 – W związku z przypadającą „33. Rocznicą powstania Armii Radzieckiej, Prezydium MRN postanowiło zorganizować uroczystą akademię, która odbędzie się w Sali Szkoły Podstawowej”. 24 – Na sesji MRN, przewodniczący komisji rolnej Feliks Bejnarowicz zreferował wyniki kontroli w Państwowym Ośrodku Maszynowym przed wiosenną akcją siewną. Jak stwierdził, „POM jest do niej już dostatecznie przygotowany”. 25 – Z powodu niewykonania planu skupu zboża w Kaliszu Pomorskim, Prezydium MRN obradujące pod przewodnictwem Tadeusza Chwalińskiego, zobowiązało „wszystkich rolników do natychmiastowego odsprzedania nadwyżek zbożowych do magazynu Gminnej Spółdzielni Samopomocy Chłopskiej”. Postanowiło „wszystkich tych rolników, którzy nie wywiązali się z planowego skupu zboża podać do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej do ukarania”. Rolnikom dano czas do 28 lutego. 27 – W auli kaliskiej szkoły rozpoczęła się o godz. 17. uroczysta akademia z okazji „33. Rocznicy powstania Armii Radzieckiej”. Był okolicznościowy referat oraz występy młodzieży. Marzec 4 - Odbyła się wspólna sesja Miejskiej i Gminnej Rady Narodowej, której przewodniczył dyrektor szkoły Jan Sujkowski, a sekretarzem był Adolf Wesołowski. Jak zapisał on w protokole, sesja trwała od godziny 17. do 19.30 i wzięło w niej udział 280 osób. Porządek dzienny, w punkcie głównym obejmował referat „na temat sześciolecia oswobodzenia powiatu drawskiego”. Liczący siedem stron maszynopis odczytał Tadeusz Skawiński, przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim. „Po ukończeniu referatu nastąpiła część artystyczna wykonana przez młodzież szkolną, na którą złożyły się deklamacje, śpiewy i tańce ludowe. Na zakończenie wspólnie odśpiewano Międzynarodówkę.” 10 – Na sesji MRN radni przyjęli jednogłośnie na wniosek komisji rolnej uchwałę stwierdzającą, że znaczny obszar należącej do miasta ziemi (1000 ha) przekazano do PGR Giżyno dlatego uważa się, iż „wyznaczony przez władze powiatowe plan zasiewów jest za wysoki w stosunku do posiadanego areału ziemi”. Skorygowany plan zasiewów na 1951 rok powinien objąć 262 ha zbóż, 36 ha zbóż technicznych oraz 260 ha roślin pastewnych i ziemniaków. Jednocześnie MRN postanowiła „wprowadzić zakaz niepotrzebnych wyjazdów koni w okresie trwania wiosennej akcji siewnej”. - Na późniejszym posiedzeniu prezydium MRN (trwało od godz. 18. do 23.30) pod przewodnictwem Tadeusza Skawińskiego i z udziałem sekretarza KP PZPR Juliana Starzyka, sekretarza KM PZPR Adolfa Kiziaka oraz tzw. kolektywu miejskiego składającego się z ośmiu osób (Franciszka Borowskiego, Franciszka Grządziela, Wacława Grządziela, Stanisława Pszkita, Nikodema Ratkuna, Józefa Walczaka, Piotra Zaborowskiego i Franciszka Ziółkowskiego) omówiono plan obowiązkowych dostaw zboża „tak aby nie ukrzywdzić chłopa mało i średniorolnego oraz członków spółdzielni produkcyjnych”. Plan ten obniżono dla miasta Kalisz Pomorski do 28.097 kg. 12.03 – Na posiedzeniu GRN jej przewodniczący Bronisław Bryja zapewnił, że „wiosenną akcję siewną wykonamy w 100% na terenie naszej gminy”. Przedstawiciel Prezydium PRN obywatel Romanowski odczytał referat polityczny, w którym stwierdził, że „każdy hektar zasianego zboża ponad plan jest najlepszą bronią przeciw imperialistom i podżegaczom wojennym, dlatego plan zasiewów powinien być przyjęty nie w 100%, a w 120%”. Wiceprzewodniczący GRN Władysław Chojnacki dodał: „opracowane przez nas plany są realne i wykonane muszą być”, z kontraktacją ponadplanową „napotkamy trudności w terenie ale będziemy je łamać”. W przyjętej uchwale GRN w Kaliszu Pomorskim zobowiązano się po dyskusji do wykonania planów wiosennych zasiewów w 100% oraz dodatkowym obsianiu odłogów, a przy tym „wzmóc czujność w walce z kułactwem i wrogiem klasowym likwidując go w zarodku”. Ponadto zobowiązano się do „otoczenia opieką i służenia pomocą chłopom biednym i młodym spółdzielniom produkcyjnym”. Nie zapomniano też o kobietach, które „należy jak najwięcej wciągać do prac społecznych”. 17 - Na posiedzeniu Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim, które prowadził wiceprzewodniczący Feliks Kołsut, i które trwało od godz. 20.30 do 2.25 rano, podano informację o stanie posiadania miejscowej Spółdzielni. Jej łączny areał wynosił 543,75 ha, w tym: 385 ha ziemi ornej, 141 ha łąk, 13,8 ha lasu. Siłę zaprzęgową stanowiło 78 koni. Dla porównania, do kaliskich rolników indywidualnych należało wtedy już tylko 150 ha ziemi ornej i 27 koni. Postanowiono też „wezwać miasto Złocieniec do współzawodnictwa w wiosennej akcji siewnej”. Przedstawiciel Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Edmund Michalski podkreślił, że „obecny projekt zasiewów wyznaczony przez władze powiatowe jest dokładnie przeanalizowany i przystosowany do posiadanych obszarów ziemi ornej i możliwości wykonania”. Rolników indywidualnych zobowiązano by każdy dodatkowo „obsiał po 2 ha odłogów”, a Spółdzielnia Produkcyjna aż 100 ha odłogów. Ostatecznie plan zasiewów dla Kalisza Pomorskiego wynosi: zboża 284 ha, ziemniaki 184 ha, rośliny strączkowe 81 ha, rośliny techniczne (cykoria, buraki, rzepik, len) 42 ha, rośliny pastewne 23 ha. 22 – W związku z organizowaniem w Kaliszu Pomorskim Państwowego Ośrodka Maszynowego i brakiem mieszkań dla jego pracowników, Prezydium MRN postanowiło postawić na najbliższej sesji MRN projekt uchwały określającej normy mieszkaniowe na terenie miasta. Jeden pokój i kuchnia ma wystarczyć rodzinom liczącym do 3 osób, jeśli liczą od 3 do 5 osób należą się im 2 pokoje i kuchnia, a jeśli powyżej 5 osób – 3 pokoje i kuchnia. Ponadto Prezydium MRN „w związku z uspółdzielczeniem rolnictwa na terenie miasta „ postanowiło jednogłośnie „nieść pomoc nowo założonej Spółdzielni Produkcyjnej w Kaliszu Pomorskim i przyczyniać się do jej dobrego rozwoju”. 31.03 – Przewodniczący GRN Bronisław Bryja został powołany na stanowisko dyrektora Państwowego Ośrodka Maszynowego w Kaliszu Pomorskim. Funkcję przewodniczącego sprawował równolegle do 7 września kiedy go z niej odwołano wybierając na jego miejsce Tadeusza Chwalińskiego. Kwiecień 1 – Rozpoczął działalność Państwowy Ośrodek Maszynowy w Kaliszu Pomorskim, który ma obsługiwać Spółdzielnię Produkcyjną oraz rolników indywidualnych posiadanym sprzętem: jeden kombajn, kosiarki, żniwiarki, snopowiązałki i traktory. Na mieszkania dla pracowników POM remontuje się poniemiecką, dużą willę pomiędzy torowiskami przy Drodze Dominikowskiej (obecnie ul. Przemysłowa). 13 – Na sesji MRN, w której uczestniczyli oprócz 13 radnych także kierownicy zakładów pracy i instytucji działających w Kaliszu Pomorskim, przewodniczący Prezydium Tadeusz Skawiński zreferował stan przygotowania do siewów „naświetlając postęp dotychczasowy i trudności jakie się spotyka”. Następnie przystąpiono do wyboru nowego przewodniczącego Prezydium MRN, którym w głosowaniu tajnym został jednogłośnie wybrany Feliks Bejnarowicz. 14 – Powołano Komitet Miejski Obchodów Święta 1 Maja w Kaliszu Pomorskim, liczący 17 osób. Miał on czuwać nad „właściwą organizacją tej politycznej manifestacji jedności narodu”. Komitet, którym kieruje Feliks Bejnarowicz, ma trzy komisje: organizacyjną, dekoracyjną i artystyczną. Za „urządzenie akademii, przygotowanie młodzieży szkolnej oraz transparenty” odpowiada kierownik szkoły Jan Sujkowski. 24 - Na posiedzeniu połączonych komitetów PZPR (miejskiego i gminnego) przyjęto meldunki o „czynach pierwszomajowych”, których przynajmniej kilka warto wymienić: Spółdzielnia Produkcyjna w Starej Korytnicy dodatkowo zakontraktowała 2 ha buraków, pracownicy umysłowi kaliskiego Tartaku dodatkowo przepracowali jeden dzień przy produkcji, traktorzyści P.O.M. wyremontowali ze złomu snopowiązałkę, kolejarze rozebrali przed terminem płoty zasłaniające tory od śniegu, krawcy ze spółdzielni krawieckiej przez cały kwiecień szyją o godzinę dłużej, a uczniowie ze szkoły w Dębsku zbiorą kamienie z pola pszenicy. Natomiast kaliska Spółdzielnia im. „71. Rocznicy urodzin Józefa Stalina” zobowiązała się zakończyć siewy do 1 maja, podając za wzór swojego członka „obywatela Skrzatka, który wykonał 120% normy pracując przy siewniku”. Ponadto uznano, iż Święto 1 Maja będzie „symbolem naszej gotowości bojowej”. Jej wyrazem ma być „stworzenie za wszelką cenę do 1 maja grupy kandydackiej PZPR w gromadzie Wacławów” (Jasnopole), która stanowi „białą plamę” gdyż działa tam wyłącznie partia ZSL. 27 - Mieszczący się w Łodzi Centralny Zarząd Technicznej Obsługi Rolnictwa (TOR) przekazał swój warsztat w Kaliszu Pomorskim na powstający Państwowy Ośrodek Maszynowy. Jak zastrzeżono, mają w nim być wykonywane także naprawy ciągników. Maj 5 – Obradujące pod przewodnictwem Feliksa Bejnarowicza prezydium MRN ustaliło, że z powodu braku funduszy sprzątaczki ulic w mieście będą zatrudnione tylko przez trzy dni w tygodniu (w środy, piątki i soboty), a koń do zwózki śmieci będzie wynajmowany tylko w piątki i soboty. Z powodu odejścia do pracy w POM-ie sekretarza Prezydium Stanisława Jęsieka, zaproponowano do zatwierdzenia przez MRN na jego miejsce kandydaturę referenta podatkowego Franciszka Ziółkowskiego. 19 – Prezydium MRN zdecydowało o zakupie „dwóch koni średniej wielkości nie starszych jak dziesięcioletnie i dwóch wozów dla Zakładu Oczyszczania Miasta”. Ponadto postanowiono wnieść pod obrady sesji projekt uchwały o wprowadzeniu podatku od psów (pierwszy – 7 zł, drugi – 17 zł, trzeci – 20 zł). Dodatkowo wprowadzono 50% podwyżkę czynszu mieszkaniowego z przeznaczeniem na Zakład Nieruchomości Miejskich (ZNM) oraz 100% podatek od „zbytku mieszkaniowego” dla najemców, którzy zajmują ponadnormatywną liczbę pokoi, np., jedna osoba w 2 czy 3 pokojach. Postanowiono zaangażować do ZNM technika budownictwa, który ma czuwać nad remontami kapitalnymi w mieście. Jak ustalono, w Kaliszu Pomorskim znajduje się jeszcze 13 niezamieszkałych, a zdatnych do remontu budynków posiadających łącznie 103 izby. Czerwiec 10 – Na własną prośbę odwołano ze składu GRN Władysława Chojnackiego (ale pozostał on wiceprzewodniczącym prezydium GRN) i Stanisława Furmana. Ten pierwszy zrezygnował z mandatu radnego gdyż wykonuje „ważne zadanie teraźniejszej rzeczywistości, w której koniecznością jest wciągnięcie do pracy, tak zawodowej jak i społecznej, jak najszerszego ogółu kobiet”. Drugi natomiast rezygnuje „ze względu na brak czasu oraz oddalony zakład pracy”. Na ich miejsce powołano dwie kobiety: Stanisławę Olaszczyk ze Starej Korytnicy i Wandę Skórską z Wacławowa (Jasnopola). Zatwierdzono projekt budżetu gminy na rok 1951 w wysokości 145.619 zł po stronie wydatków i 145.229 zł po stronie dochodów. W uchwale zaznaczono jednak, że „limit przydzielony na szkoły podstawowe jest za mały” i postawiono wniosek o jego podwyższenie. Omawiając działalność komisji rolnej GRN jej przewodniczący Jan Naumiak poinformował, iż „w związku z nieotrzymaniem w terminie” środków owadobójczych, „duża ilość rzepaku została zniszczona przez słodyszka rzepakowego”. Jednak w przyjętej uchwale uznano, iż winę za te straty ponoszą także członkowie komisji rolnej gdyż „są za mało uświadomieni w swoim zadaniu pracy”. Dlatego zobowiązano prezydium GRN do przeprowadzenia ich przeszkolenia. W wolnych wnioskach radny Jan Sławek, sekretarz KG PZPR, wytknął członkom prezydium GRN „pewne rozluźnienie w dyscyplinie pracy”, w wyniku czego „powstają dzikie plotki, w których nieraz nawet tajemnica służbowa może być wynoszona poza biuro prezydialne”. Zażądał udzielenia ostrej nagany sekretarzowi prezydium Adolfowi Wesołowskiemu, lecz wniosek ten pozostał bez odpowiedzi. 15 – Na sesji MRN, w której uczestniczyło 15 radnych (Mikołaj Bandurowicz, Zygmunt Chojnacki, Adolf Kiziak, Antoni Kozłowski, Hieronim Kurylczyk, Józef Mróz, Jan Różański, Władysława Sikorska, Jan Sujkowski, Czesław Sulecki, Feliks Szczodrowski, Józef Szczupak, Bolesław Szwed, Mikołaj Wosachło, Konstanty Woźniak), nieobecna była Zofia Rusinko - przyjęto budżet na rok 1951. Wydatki w zaplanowanej wysokości 369.725 zł przeznaczono na: gospodarkę komunalną i mieszkaniową – 258.630 zł, administrację – 97.650 zł, oświatę -13.435 zł (miejscowa Szkoła Jedenastoklasowa była finansowana z budżetu powiatu). Wystąpił przybyły z Koszalina instruktor W. Szalewski. Jak oznajmił, „Polska Ludowa staje się z rolniczego kraju krajem przemysłowym, który nie pozwoli się prowadzić na pasku imperialistom i faszystom oraz ich zaprzedanym sługusom, lecz idzie ze Związkiem Radzieckim w obronie pokoju”. Apelował do radnych aby „zacieśniali współpracę rad terenowych z masami pracującymi. Przez to tylko ziści się założenie jednolitej władzy terenowej, które mówi, że to robotnik i chłop rządzi w Polsce Ludowej, a nie poszczególny dyktator w osobie burmistrza lub wójta”. Dyrektor kaliskiej szkoły Jan Sujkowski poinformował, że tutejsze dzieci pojadą na kolonie do Jeleniej Góry. Natomiast do Kalisza Pomorskiego przyjedzie kolonia (280-500 osób) z Warszawy. Uczniowie klas starszych, będący członkami Związku Młodzieży Polskiej, „powzięli zobowiązanie nauczyć czytać i pisać” troje pozostałych w mieście analfabetów poniżej lat 50. „W ten sposób analfabetyzm na terenie miasta zostanie rozwiązany, o ile w związku z ruchem ludności na jego teren nie przybędzie nowy analfabeta”. Radny Feliks Szczodrowski poruszył „sprawę członków Spółdzielni Produkcyjnej, którzy zapisali się na członków, a pracują w innych instytucjach. Członkowie na to się burzą i stąd powstaje ferment w Spółdzielni Produkcyjnej”. 18 – Ksiądz Jan Borodzicz został oficjalnie proboszczem parafii w Kaliszu Pomorskim. 21 – Prezydium MRN uchwaliło, że w posiedzeniu tego gremium mają obowiązkowo uczestniczyć przewodniczący komisji problemowych MRN lub ich zastępcy. Polecono komisji rolnej zbadanie „stanu przygotowania do sianokosów i akcji żniwno-omłotowej”. W szczególności do sprawdzenia zaopatrzenia miejscowego GS w kosy, ostrzałki, czy płótno wiązałkowe. Postanowiono utworzyć w mieście własną ekipę budowlano-remontową gdyż przedsiębiorstwo z Drawska zrezygnowało z wykonania robót tłumacząc się „nadmiarem zleceń”. Do obecnego stanu ekipy (technik, murarz, stolarz, malarz, instalator, pomocnik) dołączy kolejny stolarz, murarz i dwóch pomocników. Z pisma Centralnego Zarządu Państwowych Ośrodków Maszynowych – Ekspozytura w Koszalinie wynika, iż POM nr 184 w Kaliszu Pomorskim ma powstać na przejętej w zarząd i użytkowanie należącej do skarbu państwa nieruchomości przy ul. Dominikowskiej i PKP, „będącej opuszczonym mieniem poniemieckim, którego od czasu wyzwolenia ziem zachodnich nikt nie użytkował”. Dalej stwierdzono, że „Niemcy posiadali tu fabrykę beczek i dykty, która jest doszczętnie zdewastowana (pozbawiona urządzeń), a cały szereg budynków wymaga natychmiastowego, kapitalnego remontu”. Na tej nieruchomości o powierzchni 9 ha, zamierza się w roku 1951 przeprowadzić następujące inwestycje: wyremontować halę warsztatów i kuźnię, wyremontować budynek administracyjny, budynek z przeznaczeniem na świetlicę i stołówkę oraz pięć budynków na mieszkania dla pracowników i traktorzystów. 23 – Uroczyste zakończenie nauki w Szkole Jedenastoklasowej trwało od godz. 8. do godz. 13. Po rozdaniu świadectw w auli odbyły się występy artystyczne. Lipiec 3 – Obszerny referat o tzw. wypadkach gryfickich „pod kątem wypaczenia linii wytyczonych przez KC PZPR” wygłosił na posiedzeniu Prezydium MRN jego przewodniczący Feliks Bejnarowicz. Jak wyjaśnił „przez nieumiejętne i wręcz złośliwe podchodzenie do spraw ważnych” dochodziło tam do „bezprawnych rewizji, a nawet kradzieży mienia prywatnego pod płaszczem akcji społeczno-partyjnej”. Wypadki te wskazują na to, że komitety PZPR „powiatowe, miejskie i gminne częstokroć wychodzą poza ramy uprawnień, nie podchodzą klasowo do pracy w terenie, a zwłaszcza robią to wszystko więcej przymusem aniżeli przez uświadamianie mas”. Uchwalono, że dla uczczenia święta 22 Lipca pracownicy Prezydium MRN „będą pracować o godzinę dłużej, to znaczy do 16.00 aby w ten sposób do dnia 22 lipca wszelkie zaległości biurowe usunąć, a rzemieślnicy aby prędzej oddali mieszkania wyremontowane do użytku mas pracujących”. Ponadto „Prezydium ma zabrać się z całą energią do odstawy złomu aby nałożony limit w wysokości 110 ton odstawić w wyznaczonym terminie do dnia 8 sierpnia”. Postanowiono także zwrócić się do władz powiatowych (Prezydium PRN i KP PZPR) w sprawie Spółdzielni Produkcyjnej „Rocznica”, która „jest w pełnym rozkładzie i zamiast rozwijać się to członkowie porozsypywali się i do pracy nie chodzą, a nawet częściowo pozabierali zadeklarowane konie z powrotem na swoje gospodarstwa, na których nie pracują, bo ziemię jako wkład dali do Spółdzielni”. W sprawach kadrowych zdecydowano się ostatecznie wysunąć jako kandydata na stanowisko sekretarza Prezydium MRN jego pracownika Edwarda Stronkowskiego. 11 – MRN uchwaliła by pobierać od wszystkich najemców mieszkań komunalnych w Kaliszu Pomorskim podatek miejski wynoszący 50% czynszu z przeznaczeniem tych pieniędzy na bieżące utrzymanie porządku w mieście. Ze sprawozdania z pracy Prezydium MRN za II kwartał 1951 r. , podpisanego prze jego przewodniczącego Feliksa Bejnarowicza wynika, że „przewodniczący był na trzytygodniowym kursie w Szczecinie, a sekretarza w ogóle nie ma i urzędował jedynie wiceprzewodniczący jednoosobowo, co jest sprzeczne z ustawą gdyż Prezydium powinno działać kolegialnie”. Zarząd Nieruchomości Miejskich zatrudnia tylko jednego stolarza, jednego malarza, jednego murarza i jego pomocnika. Nikt nie chce tam pracować gdyż wynagrodzenie jest o połowę niższe niż w przedsiębiorstwach. Dlatego „brakuje sił wykonawczych dla realizacji przewidzianych remontów budynków celem uzyskania nowych izb mieszkalnych dla świata pracy”. 22 – Odbyła się nadzwyczajna, uroczysta sesja Miejskiej oraz Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim, którą zagaił przewodniczący Prezydium MRN Feliks Bejnarowicz. Na ławie gości honorowych zasiedli: przedstawiciel Powiatowej Rady Narodowej Edward Jaksender, przewodniczący kaliskiego Rolniczego Zespołu Spółdzielczego Antoni Kozłowski, przewodniczący RZS w Starej Korytnicy Józef Kubiak, sekretarz komitetu miejskiego PZPR Adolf Kiziak, sekretarz komitetu gminnego PZPR Jan Sławek oraz przodownik pracy Stanisław Gorczyński. Jak zapisano w protokole, referat polityczny o zasługach Feliksa Dzierżyńskiego wygłosił obywatel Mikołaj Bandurowicz. „Zebrani często przerywali referat entuzjastycznymi okrzykami. Po zakończeniu wybuchła owacja i zadowolenie ku czci niezmordowanego bojownika socjalizmu zmarłego Feliksa Dzierzyńskiego”. W drugim referacie, odczytanym przez Feliksa Bejnarowicza, do największych, powojennych sukcesów w Kaliszu Pomorskim zaliczono miedzy innymi to, że założona w 1948 roku Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” prowadzi już w mieście dwa sklepy spożywcze, jeden żelazny, jeden tekstylny, ponadto jest sklep z pieczywem oraz sklep z mięsem i wędlinami. Wszystko pochodzi z własnej piekarni i własnej rzeźni z masarnią. Dodatkowo jest gospoda z hotelem posiadającym 9 łóżek. - Wszyscy radni GRN (16) byli obecni na uroczystej sesji Miejskiej i Gminnej RN w Kaliszu Pomorskim. Po wysłuchaniu dwóch referatów i obejrzeniu seansu kina objazdowego, tańczono na zabawie ludowej, na której przygrywała orkiestra wojskowa z jednostki 2135 28 – W meldunku z akcji żniwno-omłotowej podano, że podczas żniw rozpoczętych 25 lipca rolnicy indywidualni z Kalisza Pomorskiego skosili i zwieźli z pól 156,9 ha żyta, 7,5 ha pszenicy, 7 ha owsa i 5 ha jęczmienia. Natomiast Spółdzielnia Produkcyjna skosiła i zwiozła 52,71 ha pszenicy i 25,54 ha jęczmienia. Owsa skoszono 47,7 ha ale zwieziono dopiero z 4 ha. Sierpień 20 - Przewodniczący Prezydium MRN Feliks Bejnarowicz wezwał wszystkich rolników zapisanych do Spółdzielni Produkcyjnej, by stawili się 22 sierpnia do zwózki zboża. Jak policzono, na spółdzielczych polach pozostało jeszcze 50 ha zboża do zżęcia. Ponadto na wniosek sekretarza Komitetu Miejskiego PZPR Adolfa Kiziaka postanowiono zwrócić się do PGR w Giżynie o wypożyczenie Spółdzielni młockarni bo na terenie miasta jest czynna tylko jedna. Omawiając akcję sanitarno-porządkową przewodniczący Feliks Bejnarowicz stwierdził, że „jej całokształt budzi wielkie zastrzeżenie z tego względu, że Prezydium MRN nie posiada taboru ani konnego ani samochodowego do wywozu nieczystości”. Uchwała o kupnie koni nie została wykonana „z powodu niemożności kupna odpowiednich koni”. Dlatego mieszkańcy powinni sami wywozić na działki nawóz od własnego inwentarza. Natomiast śmieci powinny być składowane przepisowo w wyznaczonych miejscach. Ponadto zagrożono użytkownikom działek przydomowych, że w razie stwierdzenie, iż są one zachwaszczone, to dzierżawa zostanie wypowiedziana. Jak ustaliły komisje porządkowe, „rzeźnia GS przy ulicy Wolności 34 składuje kości obok kościoła, fryzjer Czesław Głowacki wyrzuca ostrzyżone włosy w gruzy niedaleko swojego lokalu, a mieszkańcy ulic: Koszalińskiej i Drawskiej zdechłe psy i prosięta wyrzucają do jeziora”. Na koniec posiedzenia postanowiono by budynek przy ulicy Wolności 23 zajmowany przez MO przeznaczyć na bursę dla młodzieży szkolnej, a posterunek MO przenieść na ul. Rybacką 15 obok dawnego więzienia. 28 - Na sesji Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim, prezes zarządu Spółdzielni Produkcyjnej Antoni Kozłowski oświadczył, iż „nie jest w stanie nałożonego planu zasiewów wykonać z tego powodu, że na 81 członków zadeklarowanych, do pracy chodzi przeciętnie dziennie od 4 do 8, a 15 w ogóle jeszcze do pracy nie przyszło”. Z kolei radny Alfons Kiziak apelował by wpłynąć na rolników aby „nie poddawali się obecnej hipnozie zabijania cieląt, świń, krów i spekulowania mięsem z nielegalnego uboju”. Tak bowiem „idzie się na rękę szkodnikom i sabotażystom ustroju demokratycznego naszej Polski Ludowej”. Radni podjęli uchwałę aby Prezydium MRN zwróciło się do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej o korektę przesłanego planu zasiewów pszenicy gdyż „ziemia w mieście Kaliszu Pomorskim nie nadaje się do zasiewów pszenicy ozimej”. Ponadto wystosowano apel do zakładów pracy aby z pensji pracowników potrącano dobrowolne składki na rzecz Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy, gdyż mieszkańcy Kalisza Pomorskiego zajmują ostatnie miejsce w powiecie w zbiórce pieniędzy na odbudowę Warszawy. 31 – Na sesji GRN debatowano na temat przebiegu akcji żniwno-omłotowej. Radny i przewodniczący Spółdzielni Produkcyjnej w Starej Korytnicy Józef Kubiak poinformował, że „członkowie spółdzielni nie chcą wychodzić do pracy” przy zbiórce płodów rolnych gdyż „wyjeżdżają do pracy na swoją rękę na lotnisko i do nadleśnictwa”. W odpowiedzi zobowiązano prezydium GRN do „spowodowania zwolnienia z zakładów pracy członków spółdzielni produkcyjnych”. Uczestniczący w posiedzeniu Edward Michnowski, prezes GS „SCh” w Kaliszu Pomorskim zaalarmował, że „będą trudności z wykonaniem nałożonego planu skupu żywca gdyż tutejsi rolnicy za mało hodują trzody chlewnej”. Uchwalono zatem, by GS „zorganizował współzawodnictwo między gromadami w sprawie skupu trzody chlewnej” oraz zapewnił rolnikom w tym celu paszę treściwą. W związku z opracowaniem zmian w podziale administracyjnym państwa w roku 1951, wystąpiono z wnioskiem o wyłączenie gromady Stara Korytnica z Gminy Kalisz Pomorski i przekazanie jej do Gminy Hanki, włączenie do Gminy Kalisz Pomorski gromady Suchowo należącej dotąd do Gminy Poźrzadło Wielkie oraz włączenie do Gminy Kalisz Pomorski z powiatu choszczeńskiego 84 ha lasów należących do Nadleśnictwa w Białym Zdroju. Wrzesień 5 – Prezydium MRN postanowiło zwrócić się jeszcze raz do Komitetu Miejskiego PZPR aby wysłało agitatorów „spośród aktywu rolnego, znanych na tutejszym terenie”, którzy na zebraniach masowych wytłumaczą członkom Spółdzielni Produkcyjnej, że nie powinni się z niej masowo wypisywać. Zgodnie z okólnikiem ministerialnym „o szkoleniu załóg robotniczych na ratowników sanitarnych” wytypowano na takie szkolenie woźnego Magistratu Franciszka Kanię i przydzielono mu nadzór nad podręczną apteczką. Ponadto Prezydium wystosowało upomnienie dla pracowników ekipy remontowo-budowlanej nakazujące przestrzegania dyscypliny pracy; „to znaczy o punktualne przychodzenie do pracy i dążenie do jak największej wydajności pracy oraz oszczędności materiału”. 6 - Na posiedzeniu komitetu miejskiego PZPR, które prowadził I sekretarz Adolf Kiziak, przewodniczący Spółdzielni Produkcyjnej w Kaliszu Pomorskim Antoni Kozłowski poinformował, że członkowie Spółdzielni zaniedbują pracę na roli, bo „pracują na lotnisku i tam zarabiają”. 7 – Na sesji GRN odwołano Bronisława Bryję z funkcji jej przewodniczącego. Na jego miejsce w głosowaniu tajnym powołano Tadeusza Chwalińskiego. W dyskusji nad przebiegiem wykopków przewodniczący Spółdzielni Produkcyjnej w Dębsku Józef Zygan oświadczył, że obserwuje „pewne nasilenie wrogich elementów, którzy nie chcą wychodzić do pracy”. Wniosek Tadeusza Chwalińskiego, by za prace przy wykopkach oprócz należnej dniówki przyznać dodatkowo po kwintalu ziemniaków, postanowiono rozpatrzyć na kolejnym posiedzeniu. 13 - Ministerstwo Gospodarki Komunalnej poinformowało Ministerstwo Rolnictwa, że nieruchomość, na której powstaje POM nr 184 w Kaliszu Pomorskim „została już mu przekazana w trybie uchwały Prezydium Rządu z 27 września 1950 roku w sprawie rozdysponowania mienia nierolniczego na obszarze Ziem Odzyskanych”. 15 – Antoni Kozłowski, prezes kaliskiej Spółdzielni Produkcyjnej oświadczył na posiedzeniu Prezydium MRN, że do pracy przy akcji siewno-omłotowej nie przychodzą już nie tylko członkowie Spółdzielni, ale także członkowie jej zarządu i dlatego jeszcze nie rozpoczęto siewów jesiennych, a zdołano zaorać tylko 40 ha. Prezydium zobowiązało trzech dzielnicowych do przedłożenia w terminie do 20 września wykazu imiennego wszystkich zamieszkałych tam analfabetów. Ponadto postanowiono zaapelować do rolników indywidualnych o przystąpienie do wywozu cegły z rozbiórki „aby wykonać plan nałożony na miasto”. Październik 10 – Prezydium MRN napiętnowało opieszałość zakładów pracy w mieście do delegowania swoich pracowników do pomocy przy wykopkach ziemniaków w PGR pomimo uchwały MRN zobowiązującej do oddelegowania 20% pracowników. Prezydium przychyliło się do prośby przewodniczącego Feliksa Bejnarowicza aby posiedzenia odbywały się o godz. 13. zamiast o godz. 18. albowiem zimową porą trudno jest przewodniczącemu wracać po ciemku do domu oddalonego o 2,5 km od miasta. 11 – Odbyło się zebranie delegatów zakładów pracy w celu wyboru nowego zarządu miejskiego koła Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. 26 – Jak poinformowano na posiedzeniu Prezydium MRN, rolnicy, którzy odeszli ze Spółdzielni Produkcyjnej by znowu gospodarować indywidualnie, skarżą się na przydzielone im działki, które „są niemożliwe do obróbki gdyż nawet Niemcy tych działek nie obrabiali”. Kiedy te skargi skierowano do Prezydium Powiatowej RN, rolnikom odpowiedziano, że „mogą siać wszędzie tam gdzie jeszcze są wolne działki”. Ze sprawozdania z wykonania opłat podatku gruntowego wynika, iż uiścili go niemal w całości rolnicy indywidualni, zaś Spółdzielnia Produkcyjna nie wpłaciła nic. 31 - Na sesji MRN w dyskusji nad sprawozdaniem z akcji skupu zboża i ziemniaków radni skrytykowali przeprowadzony rozdział ziemi w mieści dla rolników indywidualnych, którzy odeszli ze Spółdzielni Produkcyjnej i teraz dostali działki „po kilka kilometrów dojazdu na pole, na którym rosną duże krzaki gdyż w ogóle nie było uprawione”. Zdaniem Antoniego Kozłowskiego tłumaczy to dlaczego rolnicy jeszcze nie wykonali zasiewów, Poparł go radny Hieronim Kurylczyk dodając, że „rolnikom dali ziemię daleko, a ta leżąca blisko nich należy teraz do PGR Giżyno i stoi odłogiem”. Kierownik Tartaku Mikołaj Bandurowicz poinformował, że niskie wykonanie planu w tym zakładzie pracy wynika z powodu niskich zarobków skutkujących brakiem robotników. „Tartak w tej sprawie interweniował u różnych czynników politycznych niższej i wyższej instancji, nawet do centrali związków zawodowych w Warszawie, na co przyjechał ich delegat i delegat Najwyższej Izby Kontroli i po pobycie kilkudniowym odjechali nie zostawiając po sobie żadnych znaków”. W sprawach wolnych radny Mikołaj Bandurowicz zaapelował o zdyscyplinowanie kierownika kina, gdyż widzowie na seanse przychodzą pijani, palą na sali papierosy, a bywa, że z balkonu plują innym na głowy. Bolesław Szwed zgłosił wniosek o powołanie komisji nadzorującej sprzedaż towarów w sklepie tekstylnym i sklepie mięsnym, bo „są przypadki, że po pokazaniu się towaru w sklepie zawsze wykupują go ci sami”. Komisję taką powołano. - Na poprzedzającym sesję MRN posiedzeniu Prezydium MRN zobowiązano jego pracowników do udziału w odgruzowywaniu miasta. Postanowiono, że każdy urzędnik przepracuje dwie godziny przy odgruzowaniu ulicy Wolności lub ulicy Świerczewskiego. Praca ta stanowi czyn „dla uczczenia 34. Rocznicy Rewolucji Październikowej”. Listopad 4 - Prezydium MRN rozpatrując podanie Anny Głód zmniejszyło jej wymiar obowiązkowych dostaw o 50% z powodu „marnych zbiorów żyta”, a Annie Malkiewicz zezwolono dostarczyć tylko 100 kg ziarna, gdyż „jest wdową i ma na utrzymaniu dwoje małych dzieci”. Ponadto postanowiono zaangażować na stanowisko bibliotekarki Stanisławę Szwed. 14 – Prezydium MRN (przewodniczący Feliks Bejnarowicz, wiceprzewodniczący Feliks Kołsut, sekretarz Bolesław Szwed) „jednogłośnie podjęło uchwałę zobowiązując wszystkich rolników, którzy nie przystąpili do zasiewów do natychmiastowego przystąpienia do takowych, a opornych oddać do prokuratora”. 21 – Nadzwyczajną sesję MRN poświęcono „omówieniu siedmiu akcji gospodarczych”. Jedną z nich jest „likwidowanie odłogów”. Jak stwierdził radny Jan Sujkowski „musimy zmobilizować wszystkie siły w celu zlikwidowania wszystkich odłogów na naszym terenie, a opornych bezwzględnie karać gdyż są oni szkodnikami naszej Polski Ludowej”. Przewodniczący Prezydium MRN Feliks Bejnarowicz wręczył dyplomy uznania „za gorliwą pracę dla dobra Polski Ludowej” Antoniemu Kozłowskiemu przewodniczącemu Spółdzielni Produkcyjnej oraz jej członkowi Franciszkowi Borowskiemu. Ze sprawozdania „z siedmiu akcji przeprowadzonych na terenie miasta Kalisza Pomorskiego” (przedstawionego słownie na sesji, a w wersji pisemnej z datą 12.12.1952 r.) wynika, że planowy skup zboża (Akcja I) i planowy skup ziemniaków (Akcja II) wykonano ponad plan, podobnie egzekucję podatku gruntowego (Akcja III) oraz składki ubezpieczeniowej (Akcja IV). Źle wypadła pożyczka narodowa (Akcja V) zrealizowana tylko w 39%. Podobnie było z akcją siewną (Akcja VI) wykonaną w niespełna połowie oraz z kontraktacją trzody chlewnej (Akcja VII) wykonanej w 28,5%. – Na sesji GRN po raz kolejny była nieobecna i nieusprawiedliwiona Stanisława Olaszczyk, dołączona niedawno do składu rady wraz z Wandą Skórską. W dyskusji radny Stanisław Bros stwierdził, że „my rolnicy wywiązujemy się z planowanego skupu oraz ze wszystkich akcji, pomimo tego nie możemy otrzymać produktów pierwszej potrzeby. Nie możemy kupić nafty, lamp naftowych oraz okuć koni bo nigdzie w pobliżu nie ma kowala”. Obywatel Nieroba z Cybowa dodał, że z braku lamp naftowych tamtejsze dzieci „odrabiają lekcje przy łuczywie, co jest karygodne i nie powinno mieć miejsca w Polsce Ludowej”. Wymówki GS „SCh”, że „nigdzie nie można dostać lamp naftowych to jest oszczerstwo, kłamstwo i wprowadzanie wrogiej propagandy”. I zawnioskował o podjęcie w tej sprawie uchwały. Jednogłośnie przyjęto uchwałę nawołującą GS w Kaliszu Pomorskim do „zaprzestania rozsiewania wrogiej propagandy o tym, że u nas w Polsce Ludowej nie można dostać takich drobnostek jak lampy naftowe”. I wyznaczono zarządowi GS termin do 23 listopada na umożliwienie zakupu lamp naftowych mieszkańcom Cybowa i Wacławowa. Przewodniczący GRN Tadeusz Chwaliński wygłosił sprawozdanie z działalności. Najwięcej mówiło o czterech utworzonych w gminie spółdzielniach produkcyjnych. Zarzucił komitetowi PZPR, „że stracił czujność klasową”, bo dopuścił do obsadzenie stanowisk kierowniczych w spółdzielniach przez „element wrogi, kułacki i rozbijacki”. W efekcie czego prowadzili oni „pod przykrywką sprawy gryfickiej rozbijacką robotę na naszym terenie”. Dowodem tego jest „obniżona wydajność z ha i niechęć do pracy w spółdzielniach”. Dzięki pomocy „ludzi, którzy zostali do nas przysłani do walki z wrogą propagandą, zdołaliśmy do pewnego stopnia uzdrowić sytuację”. Najlepiej ze wszystkich obowiązków „wywiązują się biedni chłopi i członkowie spółdzielni produkcyjnych”, Za nimi „ciągną się daleko w tyle chłopi więcej zamożni, jak np. z gromady Dębsko gdzie najwięcej zalegają wobec państwa i są najbardziej oporni”. Wysłane tam „ekipy uświadamiające nie zdołały wywrzeć odpowiednich skutków”, dlatego „planowane jest poczynienie kroków egzekucyjnych”. 22 – Obradowała Komisja Rolna MRN, która analizowała „zgodność nowego rozdziału ziemi” w mieście oraz przydzielała działki „leżące dotychczas odłogiem a nadające się do uprawy”. 23 – Przewodniczący prezydium MRN Feliks Bejnarowicz oświadczył na posiedzeniu, iż odnotowano przypadki picia wódki w godzinach urzędowych przez pracowników Prezydium. W podjętej uchwale zdecydowano, że pracownik taki „zostanie przykładnie ukarany”. Z powodu nawału pracy przy „rozliczeniu siedmiu akcji” postanowiono przesunąć termin wykonania czynu (praca przy odgruzowywaniu miasta) „dla uczczenia 34. Rocznicy Rewolucji Październikowej” na 26 listopada. Grudzień 4 – Aby zabezpieczyć ulice przed gołoledzią Prezydium MRN „zorganizowało podwody (furmanki) w postaci szarwarku w celu nawożenia piasku”. Jednocześnie postanowiono wykonać w 100% wszystkie zadania „siedmiu akcji” do końca roku 1951. 10 – Prezydium GRN (przewodniczący Tadeusz Chwaliński, wiceprzewodniczący Władysław Chojnacki, sekretarz Adolf Wesołowski, sekretarz PZPR Adolf Kiziak) dyskutowało nad sposobami zachęcenia trzech działających tu Rolniczych Zespołów Spółdzielczych (w Dębsku, Cybowie i Starej Korytnicy) do „masowego kontraktowania trzody chlewnej”. 12 – Na sesji Miejskiej Rady Narodowej z inicjatywy jej przewodniczącego Feliksa Bejnarowicza zobowiązano dyrektora szkoły Jana Sujkowskiego do zorganizowania wraz z Komitetem Rodzicielskim gwiazdki dla uczniów i przedszkolaków. Ponadto radni uznali (także za przewodniczącym), że „największą bolączką w mieście Kalisz Pomorski jest brak kuźni” i należy ją jak najszybciej uruchomić. W dyskusji radny Adolf Kiziak stwierdził, że „jest dużo wypadków, że mieszkańcy specjalnie niszczą piece i zanieczyszczają mieszkania w tym celu ażeby otrzymać mieszkanie inne. Kierownik Gospodarki Komunalno-Mieszkaniowej musi dołożyć więcej starań w celu położenia kresu tym wybrykom”. 21 – Prezydium MRN „z powodu braku księgowego” wypłaciło premie „za prowadzenie księgowości budżetowej” w roku 1951 dwóm swoim pracownikom z innych referatów oraz wiceprzewodniczącemu MRN. Wolne środki w budżecie postanowiono wykorzystać do końca roku na zakup materiałów budowlanych koniecznych do planowanych remontów mieszkań. 31 - Jak wynika z zestawienia „Osiągnięć Miejskiej i Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim od początku do dnia obecnego”, wszystko funkcjonuje lepiej bo „władzę wykonują obecnie masy pracujące i chłopskie przez swych przedstawicieli”. Przykładowo „kursy w walce z analfabetyzmem zostały zakończone i na naszym terenie analfabetów poniżej lat pięćdziesięciu nie ma”. W ramach odgruzowywania miasta w latach 1949-51 uzyskano 1.850.000 sztuk cegły rozbiórkowej wysłanej głównie na odbudowę Warszawy. W roku 1950 wyremontowano 5 budynków mieszkalnych, a w roku 1951 – 13. Natomiast najważniejszym zadaniem w tej chwili jest „walka ze stonką ziemniaczaną, szkodnikiem nadesłanym przez imperializm amerykański, który w ten sposób stara się szkodzić w dalszym rozwoju Polski Ludowej”. 1952 Styczeń 1 – Z dniem 1 stycznia Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim zlikwidowało wakat na stanowisku księgowego zatrudniając na tym etacie Franciszka Ziółkowskiego. 3 – Na wniosek przewodniczącego Prezydium MRN Feliksa Bejnarowicza postanowiono „przeprowadzić dokładną inwenturę w biurach Prezydium, magazynach, szopach, warsztatach i innych pomieszczeniach” w terminie do 10 stycznia. Sekretarz Prezydium Bolesław Szwed „poruszył sprawę dyscypliny pracy nadmieniając, że pracownicy fizyczni Prezydium mało pilnują pracy i nie wywiązują się ze swoich obowiązków; zdarza się często picie wódki w czasie pracy”. Jak dalej zaproponował „należy wprowadzić książkę zleconych prac oraz ich wykonania i kontrolować ją przynajmniej trzy razy w tygodniu. 12 – Prezydium GRN postanowiło uznać Wacławów, wówczas przysiółek wsi Suchowo, za odrębną wieś i zmienić jej nazwę na Jasnopole. 14 – Prezydium MRN kolegialnie podjęło uchwałę o delegowaniu „jednego pracownika Prezydium do Rolniczego Zespołu Spółdzielczego w celu pomocy w wyprowadzeniu księgowości za rok 1951”. Postanowiono przyznać dodatek finansowy jaki za prowadzenie księgowości otrzymywał dotąd Julian Pilarczyk (kierujący gospodarką komunalną i mieszkaniową), nowo zatrudnionemu księgowemu Franciszkowi Ziółkowskiemu. Wiceprzewodniczący Prezydium MRN Feliks Kołsut stwierdził, że „pomimo tego, że pracownicy Prezydium znają przepisy o tajemnicy służbowej to jednakowoż jej nie przestrzegają gdyż zdarzają się wypadki, że co się robi w Prezydium to ludzie w mieście wiedzą i taki stan rzeczy dłużej nie może istnieć, bo albo chcą być pracownikami Prezydium albo też chcą roznosić plotki za co Prezydium będzie zmuszone pociągnąć ich do odpowiedzialności”. 21 – Na sesji MRN (na 15 radnych przybyło 8) przewodniczący Prezydium Feliks Bejnarowicz złożył rezygnację z pełnionej funkcji, Na to miejsce wybrano jednogłośnie Władysława Rosiaka. Luty 2 – Na wniosek przewodniczącego Prezydium MRN Władysława Rosiaka podjęto uchwałę o powołaniu Kolegium Orzekającego, w skład którego weszli: Bolesław Szwed (przewodniczący), Feliks Szczodrowski (wiceprzewodniczący) oraz pięcioro członków (Józef Dąbrowski, Antoni Kozłowski, Adam Malinowski, Stanisław Pszkit, Maria Sawicka). Wystąpiono do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej o przyznanie Władysławowi Rosiakowi VII grupy uposażenia płac pracowników państwowych i dodatku funkcyjnego. Przewodniczący Władysław Rosiak poruszył „sprawę nieprawidłowego otrzymania drewna opałowego przez pracowników Prezydium”. Odpowiadającego za to Juliana Pilarczyka zobowiązano by w terminie do 6 lutego przedstawił listę rozdziału tego drewna wraz z podpisami potwierdzającymi odbiór. Postanowiono „najpóźniej do 15 lutego zwołać naradę wszystkich rolników celem zapoznania ich z nałożonym odgórnie planem na produkty do kontraktacji”. - Feliks Kabza, nadleśniczy Nadleśnictwa Biały Zdrój sporządził spis 15 wozaków zatrudnionych przy wywózce drewna oraz 5 „chłopów, którzy darli pasy”. 4 – Z funkcji radnego GRN odwołano sekretarza KG PZPR Jana Sławka, którego „przeniesiono na inny teren”. Jego miejsce zajął nowy sekretarz KG PZPR Franciszek Kubiński. Przewodniczący Prezydium GRN Tadeusz Chwaliński podsumował dokonania minionego roku 1951. Podkreślił, że „spółdzielnie produkcyjne po usunięciu elementów niepowołanych zaczęły zadowalająco pracować. Jak przykład podał spółdzielnię w Dębsku, która „dzięki czujności POP PZPR usunęła byłego przewodniczącego Bogumiła Szczepańskiego”. Jednak końcowe wyniki spółdzielni produkcyjnych „wypadły niezbyt zadowalająco”, bo „w okresie lata powstały duże straty gdyż rolnicy wrogo nastawieni nie chcieli pracować rozbijając spółdzielnię od zewnątrz”. Główną winą za niewykonanie planu kontraktacji trzody chlewnej przewodniczący Chwaliński obarczył Tadeusza Wita, kierownika GS „SCh” w Kaliszu Pomorskim, który „obarczył obywatela Majewskiego dodatkowymi obowiązkami hamując możliwość i zabezpieczenie należytej realizacji spraw kontraktacji”. Uczestniczący w sesji kierownik Wit tłumaczył się tym, że „nie jest w stanie wszystkiego załatwić jednoosobowo bo zarząd GS jest zdekompletowany”. I zagroził, iż „jeśli nie będziemy mieli pomocy ze strony GRN, tylko ciągłą krytykę, to sprawy przybiorą jeszcze gorszy obrót”. Jak dalej oświadczył, „lamp naftowych i nafty nie mogliśmy dostać w Powiatowym Zarządzie GS, a do innych miast nam nie wolno wyjeżdżać ani gdzie indziej kupować”. Podobnie jak nie będzie w sklepach GS w najbliższym czasie lamp ani nafty, tak nie będzie kowala i kuźni. Okazało się bowiem, że chociaż w Kaliszu Pomorskim jest kowal i ma kuźnię, to ją zamknął i nie uruchomi gdyż „pracując prywatnie zostanie tak opodatkowany, że nie będzie mógł zarobić sam na siebie”. I zgodzi się tylko pracować „przy jakiejś jednostce państwowej albo społecznej”, lecz „sprawa ta została zbagatelizowana przez wydział handlu”. 11 – W związku z wakatem na stanowisku kierownika gospodarki komunalnej i mieszkaniowej w Prezydium MRN, podjęło ono uchwałę o zaangażowaniu na to stanowisko Edwarda Stronkowskiego. Jednocześnie z powodu braków kadrowych w referacie gospodarki komunalnej i mieszkaniowej postanowiono zwrócić się do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej o oddelegowanie do pracy w Kaliszu Pomorskim obywatela Białeckiego. Zobowiązano Komisję Rolną MRN do przeprowadzenia „kontroli w Gminnej Spółdzielni oraz w Spółdzielni Produkcyjnej w sprawie przygotowania do wiosennej akcji siewnej”. 16 – Jak wynika z listy obecności na posiedzeniu Prezydium MRN, zaangażowany na stanowisko kierownika referatu gospodarki Komunalnej i mieszkaniowej Edward Stronkowski jest formalnie zastępcą kierownika referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, natomiast księgowy Franciszek Ziółkowski jest formalnie kierownikiem referatu finansowego, a Janina Pietkiewicz jest referentem podatkowym. W związku z brakiem wolnego miejsca na ziarno siewne w magazynach GS postanowiono zwrócić się do POM-u o udostępnienie na ten cel posiadanej świetlicy. Ponadto polecono pracownikom Prezydium sporządzenie ewidencji odłogów leżących na terenie miasta, a następnie przygotowanie planu ich rozdziału do zagospodarowania przez pracowników kaliskich instytucji co zmniejszy areał odłogów. Uczestniczący w posiedzeniu delegat Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Tadeusz Rostocki zwrócił uwagę, że w Kaliszu Pomorskim „znajduje się kilka budynków rolniczych częściowo zniszczonych, które nadają się do zamieszkania po przeprowadzeniu kapitalnego remontu”. 23 - Prezydium MRN omawiało plany odbudowy dawnego Ratusza, melioracji Drawicy oraz urządzenia Parku Miejskiego. Uczestniczący w posiedzeniu delegat Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Eugeniusz Reutt oświadczył, iż radni miejscy nie mają prawa zarządzać kontroli w Rolniczym Zespole Spółdzielczym oraz w innych spółdzielniach, więc muszą się z tego zarządzenia wycofać. Podobnie z decyzji o awansowaniu Edwarda Stronkowskiego na kierownika referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej gdyż na to stanowisko zostaje przeniesiony z Prezydium PRN Józef Białecki. Podjęto zatem uchwałę o anulowaniu obu postanowień. Ponadto Eugeniusz Reutt oświadczył, iż w ocenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim „nie spełnia należycie swoich obowiązków” i jako przykład podał sekretarza Prezydium Bolesława Szweda, który „nie wywiązuje się należycie ze swoich obowiązków”. Na wniosek Edwarda Stronkowskiego przyznano premie dla pracowników gospodarki komunalnej i mieszkaniowej za wykonanie w styczniu i lutym br. planu z nadwyżką. Premię po 30% poborów dostali: Stefan Gulczyński, Wacław Jacyna, Adolf Malecki, Henryk Ostrowski, Ernest Wilde, Bolesław Wołkow. 29 - Uchwalenie w Polsce konstytucji stalinowskiej, bo wzorowanej na konstytucji ZSRR, poprzedziły społeczne konsultacje, które w Kaliszu Pomorskim rozpoczęły się na specjalnym posiedzeniu Miejskiej Rady Narodowej w miejscowym kinie. Udział w nim wzięło 400 mieszkańców, w tym uczniowie Liceum oraz proboszcz ks. Jan Borodzicz. Wszyscy bez wyjątku wychwalali na różne sposoby projekt nowej konstytucji, chociaż miała ona mniejsze znaczenie niż statut PZPR. Podjęto uchwałę, którą zobowiązano radnych oraz urzędników do „osobistego wygłaszania odczytów i prelekcji tam, gdzie zajdzie tego potrzeba”. Ponadto poinformowano zebranych, że kaliscy drwale „dla uczczenia projektu konstytucji, dali dla państwa 250 kubików drzewa ponad plan”. Na zakończenie sesji wyświetlono film produkcji polskiej pod tytułem „Pierwszy start”. Przed projekcją filmu powołano jeszcze członków Kolegium Orzekającego przy Prezydium MRN. W jego skład wybrano Bolesława Szweda (przewodniczący), Feliksa Szczodrowskiego (wiceprzewodniczący) oraz trzech, a nie jak planowano wcześniej pieciu, członków: Józefa Dąbrowskiego, Antoniego Kozłowskiego i Stanisława Pszkita. - Na sesji GRN podjęto uchwałę nakazującą wszystkim radnym, „w związku z ogólnonarodową dyskusją nad projektem Konstytucji”, by „czynnie włączyli się do tej dyskusji” oraz „osobiście wygłaszali odczyty i prelekcje tam gdzie tego zajdzie potrzeba”. Natomiast w „indywidualnych rozmowach mówić o doniosłym, historycznym i przełomowym znaczeniu tej Konstytucji”. Do działań tych włączono też pracowników Prezydium GRN, nauczycieli oraz sołtysów i podsołtysów. W kolejnej uchwale zobowiązano radnych, członków Prezydium GRN i zarząd GS „SCh” do „bardziej ożywionej pracy uświadamiającej wśród rolników o ich zadaniach w związku z nadchodzącą akcją siewną, a w szczególności obsługiwanie zebrań gromadzkich tym sprawom poświęconych”. W tym również „uświadamianie chłopów o dobrodziejstwach wynikających z likwidacji przez nich odłogów, kontraktacji roślin i zwierząt”. Marzec 1 - Walne zgromadzenie członków Spółdzielni, obradujące w auli Czerwonej Szkoły, dokonało zmian w jej zarządzie zmniejszając go z pięciu członków do trzech. Na prezesa wybrano ponownie Antoniego Kozłowskiego, natomiast członkami zarządu zostali: Wacław Grządziel i Józef Szczupak. 11 - Odbyło się uroczyste, wspólne posiedzenie Miejskiej i Gminnej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim z okazji 7. Rocznicy wyzwolenia Ziem Zachodnich. Po wysłuchaniu okolicznościowego referatu i dyskusji, jednogłośnie przyjęto rezolucję. Czytamy w niej: „W siódmą rocznicę wyzwolenia podsumowując nasze osiągnięcia i nasze zdobycze, o które walczymy pod kierunkiem klasy robotniczej i jej partii, stoimy w obliczu nowego zadania jakim jest wiosenna akcja siewna”. W debacie wzięli także udział uczniowie kaliskiej Szkoły Jedenastoletniej. Wiktoria Karczewska, uczennica klasy VIII, powiedziała: „Dzięki zwycięstwu w dniu 9 maja ziemie nasze zachodnie wróciły z powrotem do swoich prawowitych właścicieli. Największą w tym zasługę należy przypisać wodzowi Armii Czerwonej Józefowi Stalinowi. W tym roku został uchwalony projekt Konstytucji, który zapewnia wolność sumienia i wyznania oraz równouprawnienie kobiety z mężczyzną. Pozwolę sobie wznieść okrzyk: przewodniczący Rady Państwa obywatel Bierut, niech żyje! 21 – Prezydium MRN postanowiło zwiększyć pensję Józefowi Białeckiemu kierownikowi referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej z grupy VII na grupę VI. Podobnie podwyższono pensję bibliotekarce miejskiej Stanisławie Szwed z grupy IX na grupę VIII. Powożącemu furmanką w Zakładzie Oczyszczania Miasta Aleksandrowi Emiliańczykowi przyznano dodatek „za futrowanie koni” w wysokości 120 zł miesięcznie. Pozytywnie rozpatrzono podanie Marii Sawickiej „o zniesienie ziemi z powodu, że w/w nie posiada siły roboczej do pracy i nie jest w stanie ziemi tej obrobić”. Po rozpatrzeniu podania Aleksandra Moczarskiego w sprawie zwolnienia go ze Spółdzielni Produkcyjnej „Prezydium MRN stwierdza jego starość i podanie niniejsze wysyła do decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej”. Pozytywnie załatwiono także podanie Władysława Widockiego o zmniejszenie kontyngentu dostawy żywca „ze względu na jego wzorowe i chętne ustosunkowanie się do pracy na gospodarstwie rolnym”. Natomiast odmówiono przydziału działki rolnej Stefanowi Korytkowskiemu gdyż jego żona była członkiem Spółdzielni Produkcyjnej ale „nie chciała pracować tylko prowadziła robotę w celu rozbicia Spółdzielni Produkcyjnej”. Kwiecień 4 – Na wspólnej sesji Miejskiej i Gminnej RN w Kaliszu Pomorskim, poświęconej nowej Konstytucji, do czego wszyscy dyskutanci odnosili się nieodmiennie entuzjastycznie, powołano prezydium honorowe obrad. Z jego składu dowiadujemy się, że sekretarzem KM PZPR był wówczas Feliks Kuciński, prezesem GS Jan Kwiatkowski, dyrektorem POM Wojciech Stoczewski, dyrektorem szkoły 11-letniej obywatel Burakiewicz, a kierownikiem tartaku Mikołaj Bandurowicz. 24 – Gminna Rada Narodowa odwołała ze swojego składu 5 radnych za „bagatelizowanie należnej im pracy i nie wywiązywanie się ze swoich obowiązków”. Mandat stracili: Stanisław Broś (ZSL), Józef Kubiak (PZPR), Jan Naumiak (PZPR), Kazimierz Waluś (bezp.) i Konstanty Wójcicki (ZSL). Ich miejsce zajęli: Antoni Długi (PZPR), Piotr Dołhy (bezp.), Józef Dołżycki (bezp.), Antoni Fajgier (PZPR) i Ignacy Procelewski (PZPR). Ogółem GRN w Kaliszu Pomorskim liczyła 16 radnych, oto 11 pozostałych: Franciszek Bania (bezp.), Stanisław Ćwikliński (PZPR), Franciszek Kubiński (PZPR), Zygmunt Miętek (PZPR), Bronisław Pawłowski (ZSL), Jan Pyra (PZPR), Wanda Skórska (bezp.), Franciszek Szymczak (PZPR), Józef Tatara (PZPR), Józef Zubek (bezp.), Józef Zygan (PZPR). Radni wyrazili zgodę na rezygnację Tadeusza Chwalińskiego ze stanowiska przewodniczącego Prezydium GRN z powodu przeniesienia go na stanowisko przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim. Złożono mu „gratulacje za wydajność w pracy i poświęcenie”. Życzono dalszych sukcesów podkreślając, że „celem rad narodowych jest podniesienie pracy nie tylko na jednym odcinku, nie tylko w jednej gminie”. Jako kandydata na stanowisko przewodniczącego Prezydium GRN radny Franciszek Kubiński zaproponował Jana Staworzyńskiego, który po szczegółowym przedstawieniu swojego życiorysu i osiągnięć, uzyskał jednogłośne poparcie. Przyznano mu „uposażenie w tej samej grupie, którą dotychczas posiadał, mianowicie grupę VI jako pracownik umysłowy w PGR”. Jan Staworzyński podziękował za wybór oraz zobowiązał się do „solidnej i wiernej pracy dla umocnienia Polski Ludowej”. 26 – Na sesji MRN postanowiono odwołać pięciu radnych z powodu „niewywiązywania się należycie ze swoich obowiązków”. Byli to: Hieronim Kurylczyk, Stanisław Pszkit, Jan Sujkowski, Czesław Sulecki i Mikołaj Wosachło. Na ich miejsce powołano uchwałą nowych radnych: Józefa Dąbrowskiego, Wandę Duchnowicz, Bronisława Fajgra, Jana Kulbackiego, Stanisława Naglera i Mariana Wolskiego. Ponadto odwołano przewodniczącego prezydium MRN Władysława Rosiaka (złożył rezygnację) oraz wiceprzewodniczącego prezydium MRN Feliksa Kołsuta (zatrzymany w śledztwie). Nowym przewodniczącym prezydium MRN został Tadeusz Chwaliński, a jego zastępcą Józef Dąbrowski. Ponadto MRN odwołała swojego przedstawiciela w Radzie Powiatu jakim był Feliks Bejnarowicz. Zastąpił go teraz Józef Dudek. W wolnych wnioskach radny z klubu PZPR Adolf Kiziak wyraził nadzieję, że „nowo wybrany skład Prezydium weźmie się lepiej do pracy niż skład dotychczasowy”. Maj 13 – Przewodniczącym Prezydium MRN jest Tadeusz Chwaliński, wiceprzewodniczącym Józef Dąbrowski a sekretarzem Bolesław Szwed. Jak poinformował przewodniczący „są na naszym terenie jeszcze tacy rolnicy, którzy są oporni i pomimo tego, że mają wymierzone działki jako rolnicy indywidualni pracują w innych instytucjach i nie przystąpili do obróbki wymierzonej im działki. Sprawa tych opornych została skierowana do prokuratury w Drawsku”. Ponadto Tadeusz Chwaliński stwierdził, że „podczas swojego krótkiego pobytu w Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim zauważył, że jego pracownicy lekceważą sobie dyscyplinę pracy wychodząc samowolnie z biura, a taki stan rzeczy nie może mieć miejsca”. Dlatego do 19 maja zwoła naradę wszystkich pracowników by ich „ponownie zapoznać z dyscypliną pracy oraz tajemnicą państwową”. Sekretarz Prezydium MRN Bolesław Szwed dodał, że podczas gdy był on na kursie w Szczecinie, a pracą Prezydium kierował jego poprzedni przewodniczący Władysław Rosiak, „niektórzy pracownicy całkowicie zlekceważyli sobie dyscyplinę pracy i zamiast pracować w biurze potrafili wygrzewać się na słońcu”, co przez niego „osobiście zostało stwierdzone”. Na koniec Bolesław Szwed zaproponował by z uwagi na to, że „obecny przewodniczący stanowisko to piastuje już od kilku lat i z obowiązkami na niego ciążącymi jest dobrze zapoznany” proponuje podwyższyć mu uposażenie z grupy VII na grupę VI, co zgodnie przegłosowano. Publiczną samokrytykę złożył kierownik kaliskiego tartaku Mikołaj Bandurowicz. Przyznał, że postąpił „karygodnie i więcej tego nie uczyni” pozwalając swojemu pracownikowi zająć opuszczone przez siebie mieszkanie, nie uzgadniając wcześniej tego z Prezydium MRN. Z uwagi na nałożony na Kalisz Pomorski „duży plan odstawy cegły” postanowiono powołać w celu wykonania tego planu „pełnomocnika rozbiórkowego”, którym został kierownik referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Józef Białecki. Z uwagi na to, że kaliski Komitet Odbudowy Warszawy „nie wywiązuje się należycie ze swoich obowiązków przez swoją słabą działalność i obecnie całkowicie się rozleciał” postanowiono powołać nowy skład tego komitetu z przewodniczącym Tadeuszem Chwalińskim na czele. Członkami zostali kierownicy: szkoły, tartaku, PGR, Spółdzielni Produkcyjnej i Gminnej Spółdzielni. 27 – Prezydium MRN stwierdziło, że „realizacja planu finansowego przebiega zbyt wolno na skutek niedociągnięć w pracy referatu finansowego”. Jego kierownika Franciszka Ziółkowskiego zobowiązano do uaktualnienia wykazu zadłużeń podatkowych mieszkańców. Natomiast kierownika referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Józefa Białeckiego do sporządzenia w terminie do 1 czerwca „szacunku nieruchomości położonych na terenie miasta, który służyć będzie do opodatkowania użytkowników podatkiem od nieruchomości”. Ponadto postanowiono zorganizować „masowe inkaso podatków” w dniach od 28 do 31 maja, które przeprowadzą w terenie pracownicy Prezydium oraz dzielnicowi miasta (Dzielnica I – Bronisław Carło; Dzielnica II – Jan Różański; Dzielnica III – Antoni Bądźwol). W celu skuteczniejszego prowadzenia remontów budynków postanowiono, by kierownik referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Józef Białecki został jednocześnie kierownikiem Zakładu Budynków Mieszkalnych, który zatrudnia ekipę remontowo-budowlaną. Dodatkowo na referenta w ZBM powołano Pawła Głoda, a na referenta w gospodarce komunalnej i mieszkaniowej Edwarda Stronkowskiego. Z kilkunastu rozpatrzonych podań rolników o zmniejszenie lub anulowanie kontyngentu obowiązkowej dostawy mleka, pozytywną decyzję otrzymał m.in. Stefan Korytkowski gdyż „omyłkowo wymierzono mu dostawę mleka z 6,6 ha podczas gdy posiada tylko 0,6 ha” oraz Józefa Pieciukiewicz gdyż „nie ma krowy”. Natomiast negatywnie rozpatrzono podanie byłego przewodniczącego Prezydium MRN Feliksa Bejnarowicza argumentując, iż „posiada ponad 6 ha ziemi”. Do pracy w Prezydium MRN na stanowisku referenta podatkowego przyjęto „po analizie personalnej i życiorysu” Irenę Rynkiewicz. 29 - Na posiedzeniu komitetu miejskiego PZPR zobowiązano tych członków partii, którzy „mieli przydzieloną pracę w ORMO na terenie Kalisza Pomorskiego” do złożenia pisemnego sprawozdania z wykonania obowiązków. Obecnie w mieście i gminie jest 8 funkcjonariuszy ORMO oraz 14 kandydatów do tej służby. Żadnego ORMO-wca nie ma w Starej Korytnicy, Wacławowie (Jasnopolu) i Białym Zdroju. Czerwiec 17 – Załoga Przedsiębiorstwa Robót Drogowych Nr G-11/52 w Kaliszu Pomorskim podjęła zobowiązanie dla uczczenia VIII Rocznicy PKWN. W jego ramach oszczędności przy pracach maszynowych i smołowych mają wynieść 60 tys. zł. Kaliski tartak zadeklarował wykonanie produkcji dodatkowej o wartości 33 tys. zł, a pracownicy Rejonu Brakarskiego w Kaliszu Pomorskim ładując drewno w godzinach wolnych od pracy oraz dotrzymując terminów załadunku wagonów (co przyniosło dodatkowe oszczędności), w sumie wykonają zobowiązania sięgające 23 tys. zł. 19 – Uroczystą sesję MRN zorganizowano w gmachu miejscowego kina. Po odczytaniu przez przewodniczącego prezydium MRN Tadeusza Chwalińskiego referatu „O rozwoju przemysłu i rolnictwa w Polsce Ludowej”, przedstawiciele zakładów pracy oraz instytucji złożyli meldunki „z wykonania zobowiązań podjętych ku uczczeniu 8. rocznicy PKWN”. Następnie wręczono dyplomy przodownikom pracy, którzy wyróżnili się sumiennością oraz „pełnym zrozumieniem budowy podstaw socjalizmu w Polsce Ludowej”. 25 – Jak wykazała Komisja Finansowa MRN analizując wykonanie budżetu za pierwsze półrocze 1952 roku, wielu zadań nie zrealizowano mimo posiadanych na ten cel funduszy, co wskazuje na niedostateczny nadzór ze strony Prezydium MRN oraz samych radnych. 27 – Ze sporządzonego w tym dniu sprawozdania Straży Pożarnej w Kaliszu Pomorskim za I półrocze 1952 roku wynika, iż drużyna liczy 15 ochotników, których komendantem jest J. Szwed, a jego zastępcą J. Lewandowski. Druhowie dysponują samochodem półciężarowym, motopompą i sikawką czterokołową. Zabudowania straży „świetlica i sala zabaw, z której korzystają wszystkie organizacje społeczne i polityczne jest w opłakanym stanie. Dachy przeciekają, mury się walą, a MRN niczym się nie interesuje”. Ponadto stoły i ławy „zdobyte własnymi siłami strażaków zostały zabrane do szkoły i do komitetu PZPR”. 28 - Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński oraz sekretarz Bolesław Szwed stwierdzili zgodnie, iż „są tacy pracownicy Prezydium, którzy nieraz za nieprzestrzeganie socjalistycznej dyscypliny pracy powinni dostać naganę, a są tacy, którzy pracują chętnie z pełnym zrozumieniem i ofiarnością”. Tu wymieniono Elżbietę Bejnarowicz i Edwarda Stronkowskiego proponując ich awansowanie na kierownicze stanowiska. Jako przykład negatywny wskazano kierownika referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Józefa Białeckiego, który nie sporządził w wyznaczonym terminie szacunku miejskich nieruchomości. Zdaniem przewodniczącego Tadeusza Chwalińskiego to, że często przebywał służbowo w Drawsku, a potem na urlopie „go nie usprawiedliwia”. Nałożonego zadania przeprowadzenia masowego inkasa podatku gruntowego oraz sporządzenia wykazu zadłużeń podatkowych nie wykonał także kierownik referatu finansowego Józef Ziółkowski. Przesunięto mu termin realizacji zadań z 1 czerwca na 15 czerwca. Po ponownym przeanalizowaniu przychylnie rozpatrzono podanie Feliksa Bejnarowicza o zmniejszenie kontyngentu dostawy mleka ponieważ „w/w mieszka do 6 km od mleczarni i nie jest w stanie codziennie jeździć tak daleko z mlekiem gdyż ucierpiałaby gospodarka”. - GRN zobowiązała w uchwale radnych do „aktywnego włączenia się do akcji przeciwstonkowej poprzez jak najszersze uświadamianie ludności o konieczności zwalczania stonki”. Jak wynika z raportu złożonego przez przewodniczącego Prezydium GRN Jana Staworzyńskiego, „w każdej gromadzie jest ekipa składająca się z 10 ludzi, którzy trudnią się opylaniem pól ziemniaczanych jak również opryskiwaniem. Większe połacie upraw będą opylane samolotami”. Wymieniono rolników, którzy „nie doceniają ważności akcji przeciwstonkowej”. To: Adam Bartosiak, Ryszard Dąbrowski, Adam Kiszko, Marek Rak, Czesław Rakowski i Paweł Witek - wszyscy z gromady Dębsko. „Takich rolników należy potępiać i podawać do kolegium orzekającego”. Ustalono dochody i wydatki gminy na rok 1952 w wysokości 200.107 zł. Z tego 75.743 zł przypada na administrację, 102.364 zł na zdrowie i kulturę fizyczną, a na oświatę 22.000 zł. Sekretarz Prezydium GRN Adolf Wesołowski złożył rezygnację „w związku z wyjazdem na inny teren”. Odwołano go ale pod warunkiem, że „wyprowadzi wszystkie zaległości oraz zapozna z pracą nowego sekretarza, który zostanie przydzielony”. Lipiec 1 – Prezydium GRN obradujące pod przewodnictwem Jana Staworzyńskiego rozpatrzyło wnioski 25 rolników w sprawie zmniejszenia wymiaru podatków lub dostaw obowiązkowych. Tylko 3 podania załatwiono negatywnie. 5 – Na sesji MRN zatwierdzono budżet i przyjęto do wiadomości uwagi Komisji Finansowej. Z funkcji wiceprzewodniczącego Prezydium zrezygnował Józef Dąbrowski. Na jego miejsce wybrano Edmunda Kwiatkowskiego. Prowadzący obrady radny Adam Malinowski stwierdził na zakończenie, iż „wielką bolączką na naszym terenie jest brak lekarza”. Lekarz Romach obsługuje kolejarzy i ma gabinet na Dużej Stacji, natomiast dentysty w ogóle nie ma i z bolącym zębem trzeba jechać do Drawska lub do Wałcza, co zajmuje cały dzień. Uchwałą zobowiązano Prezydium MRN do „zorganizowania i przeprowadzenia na terenie miasta dodatkowej lustracji stonki ziemniaczanej”. Jak bowiem stwierdzono w dyskusji, poprzednie lustracje „nie zostały przeprowadzone szczegółowo i dokładnie” gdyż tam gdzie stonki miało nie być, to okazało się, że jednak jest. 19 – W sali kina (kaliskie kino miało numer 35) odbyła się uroczysta sesja MRN z okazji święta 22 Lipca. Po okolicznościowym referacie oraz po złożeniu meldunków z wykonania zobowiązań podjętych dla uczczenia 8. rocznicy powstania PKWN, wręczono dyplomy przodownikom pracy. Otrzymali je wg kolejności wręczania: Elżbieta Bejnarowicz, Bolesław Sieradzki, Irena Jastrzębska, Halina Zacharmin, Irena Kowalewska, Jerzy Lewandowski, Tadeusz Tuziak, Józef Matusiak, Jarosław Jakim, Marian Suber, Sylwester Wernik. Sierpień 6 – Z powodu nieobecności na posiedzeniu Prezydium MRN przewodniczącego Spółdzielni Produkcyjnej Antoniego Kozłowskiego (chory) i prezesa Gminnej Spółdzielni (nieusprawiedliwiony) wyznaczono im czas do 7 sierpnia na złożenie sprawozdania z przebiegu akcji żniwno-omłotowej. Po złożeniu rezygnacji z pracy na stanowisku miejskiej bibliotekarki przez Stanisławę Szwed postanowiono zatrudnić na jej miejscu (od 1 września) Helenę Bejnarowicz. Podanie o zwolnienie z pracy złożył także kierownik referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Józef Białecki. Prezydium wyraziło zgodę na jego odejście z dniem 31 października. Dokonano podziału pracy pomiędzy członków Prezydium MRN. Przewodniczący Tadeusz Chwaliński odpowiada za referat finansowy oraz wojskowy, wiceprzewodniczący Edmund Kwiatkowski za referat socjalno-kulturalny i gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, a sekretarz Bolesław Szwed za referat ogólno-administracyjny. Z powodu „lekceważenia tak ważnego zagadnienia jak akcja żniwna” postanowiono w uchwale „zobowiązać wszystkie podległe zakłady pracy do wysłania 10% pracowników umysłowych do PGR Giżyno do prac żniwnych na okres tej akcji”. W kolejnej uchwale zadeklarowano „udzielać jak najdalej idącej pomocy zarządowi Spółdzielni Produkcyjnej przy zwoływaniu i odbywaniu się zebrań, delegując jednego z członków Prezydium na każde ich posiedzenie”. Jak podkreślił przewodniczący Tadeusz Chwaliński „zebrania takie dają możność omówienia różnych ważnych spraw jak polepszenie poziomu pracy, jak również członkowie mają możność wypowiedzenia się o swoich bolączkach gdzie można zastosować krytykę i samokrytykę”. 8 – Zarząd Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Kaliszu Pomorskim napisał w sprawozdaniu do Prezydium MRN, że „skup w magazynach zbożowych jest całkiem przygotowany i nie stanie przed nim żadna przeszkoda na przyjęcie zboża na punkt skupu od dostawcy. Usprawniono przy tym przyjmowanie zboża co daje duży rezultat w gospodarce krajowej, przez co zwiększa szybkość wykonania Planu 6-letniego w Państwie dążącym do socjalizmu.” 26 – Prezydium MRN pod przewodnictwem Tadeusz Chwalińskiego omawiało przebieg akcji żniwno-omłotowej oraz „analizowało poszczególnych rolników z wykonania obowiązkowych dostaw mleka, mięsa i zboża”. Jak stwierdził przewodniczący, „dzielnicowy Dzielnicy I Bronisław Carło wywiązuje się ze swoich zadań czuwając nad omłotami i odstawą zboża, natomiast dzielnicowy Dzielnicy II Jan Różański mało interesuje się pracą, a najgorzej przedstawia się sprawa z dzielnicowym Dzielnicy III Antonim Bądźwolem, który w ogóle nie docenia poceń prezydium i w ogóle nie wywiązuje się ze swoich zadań.” Dalej Tadeusz Chwaliński ocenił, że obowiązkowe dostawy zboża, mleka i mięsa „przebiegają bardzo słabo”. Dlatego należy „mobilizować aktyw, który uda się w teren i drogą uświadamiania będzie mobilizował chłopów do realizacji tych wszystkich zadań”. Sekretarz Prezydium MRN Bolesław Szwed dodał, że „zmobilizowanie aktywu i puszczenie go w teren jest sprawą bardzo ważną gdyż plan roczny mamy wykonany zaledwie w 35% i niemożliwą jest rzeczą aby w ostatnim półtora kwartale można wykonać w terenie 65% planu”. Wrzesień 5 – Prezydium MRN zobowiązało wykonawcę remontu ośrodka zdrowia do jego ukończenia do 15 września. Przybyły na posiedzenie nowy lekarz oświadczył, iż „został tu skierowany aby przypilnować tych robót i zacząć pracować dla świata pracy i dobra Polski Ludowej”. Na liście obecności nie podano nazwiska tego lekarza, jednakże figuruje na niej były kierownik referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Józef Białecki w roli kierownika Zarządu Budynków Mieszkalnych. 12 – Omawiając przygotowanie do wyborów do Sejmu, przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński zaproponował by komisję wyborczą „zlokalizować w szkole jedenastoletniej, a za przygotowanie dekoracji uczynić odpowiedzialnym jej dyrektora”. Tadeusz Chwaliński postawił też wniosek „aby tych rolników, którzy mieli możność młócenia, a nie wywiązali się z planowej dostawy zboża do dnia 30 sierpnia, podać do ukarania”. 19 – Sesja MRN mimo rozesłanych do radnych zawiadomień nie odbyła się gdyż większość radnych nie przyszła i nie usprawiedliwiła się z nieobecności. 24 – Prezydium MRN analizowało zaległości rolników w obowiązkowych dostawach zboża, ziemniaków, mleka i mięsa. 16 z nich postanowiono wezwać w celu złożenia wyjaśnień „z jakich przyczyn nie wykonują nałożonych dostaw”, natomiast ponad 20 całkowicie zwolniono z obciążeń w postaci obowiązkowych dostaw produktów kierując się głównie albo posiadaniem „drobnych dzieci”, albo posiadaniem „cielaka, który wymaga mleka”, albo „stwierdzoną starością”, czy „nie uprawianiem ziemi”. W innych przypadkach raczej tylko odraczano termin obowiązkowej dostawy lub zmniejszano jej wymiar. 30 - Na sesji MRN w Kaliszu Pomorskim powołano komitety blokowe oraz wysłuchano sprawozdania przewodniczącego Komisji Rolnej o przebiegu akcji żniwno-omłotowej. Ponadto przesłuchano radnych na okoliczność ich nieobecności na sesji zwołanej na 19 września. Jak podał w sprawozdaniu kierownik referatu finansowego Franciszek Ziółkowski, zaplanowany na rok 1952 podatek od nieruchomości dla rolników indywidualnych (w wysokości łącznej 101. 48 zł) został już przez nich opłacony w 57,9%. Wymieniono z nazwiska 14 „bardzo dobrych płatników, którzy wpłacają w terminie swoje zobowiązania”. Są to: Dionizy Bujonek, Franciszek Grządziel, Wacław Grządziel, Józef Kazimierski, Antoni Kozłowski, Julia Kulik, Mieczysław Kuryłowicz, Feliks Nowoczyński, Marian Suchecki, Józef Szczupak, Zygmunt Tomasik, Konstanty Woźniak, Ignacy Załoga. Wymieniono także czterech „opornych, którzy w ogóle uchylają się od płacenia” ale zaznaczono przy tym, że oni „w ogóle nie uprawiają ziemi” bo pracują poza rolnictwem: Julian Ciszewski, Józef Długi, Władysław Doleżan, Marian Jankowski. Gospodarstwa uspołecznione (Spółdzielnia Produkcyjna, PGR Giżyno i Lasy Państwowe) łączny podatkowy plan roczny w wysokości 70.782 zł wykonały w 50%. Październik 4 – Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński przypomniał trzem dzielnicowym uczestniczącym w posiedzeniu aby „przy każdej sposobności dawali chłopom odpowiednie nastawienie oraz uświadamiali ich” I jak zapowiedział „sam z własnej inicjatywy również przyczyni się do tego”. Postanowiono zapobiec „akcji masowego bicia świń i bydła w okresie przedświątecznym przez rolników, którzy nie wywiązali się z obowiązkowej dostawy mięsa”. Dlatego polecono dzielnicowym „aby wydając świadectwo pochodzenia zwierząt kierowali rolników do Prezydium w celu poświadczenia na odwrocie zrealizowania przez nich dostaw”. W sprawozdaniu sporządzonym przez kierownika referatu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej Edwarda Stronkowskiego zapisano, iż „miasto Kalisz Pomorski posiada 24,1 km długości wszystkich ulic i placów oraz około 300 budynków mieszkalnych”. Niestety „stwierdza się brak zainteresowania czystością i porządkami ze strony mieszkańców miasta”. Na wszystkich ulicach rozmieszczono tabliczki z nazwami ulic, a na budynkach ich numery porządkowe. Brakuje jednak tabliczek z numerami lokali w większych kamienicach. 18 – Przed wyborami do Sejmu Prezydium MRN podjęło uchwałę zobowiązująca Przedsiębiorstwo Robót Drogowych do „dostarczenia dwóch samochodów na dzień 26 października na godzinę 5 rano, które muszą być udekorowane celem przewiezienia dalszej ludności do urn wyborczych”. Ponadto zobowiązano dzielnicowych „do dostarczenia wykazów osób niezdolnych do przybycia w dniu wyborów do urny wyborczej, do dnia 22 października”. Postanowiono także „opracować plan rozstawiania sił w terenie dla zabezpieczenia frekwencji” oraz zatwierdzono plan „kontroli punktów przeznaczonych do wywieszania haseł i odezw”. Będą one wywieszone w sześciu punktach miasta: Na Dużej Stacji przy ulicy Dworcowej, przy Prezydium MRN (kamienica przy kinie), przy Szkole Jedenastoletniej, na placu przy Kościele, przy siedzibie GS (ul. Świerczewskiego) oraz na rogu ulicy Drawskiej. Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński zaproponował, a jego wniosek przyjęto, aby Gminna Spółdzielnia „uruchomiła punkt sprzedaży mleka w trakcie kampanii wyborczej”. Podania kilku rolników „w sprawie umorzenia obowiązkowej dostawy ziemniaków” załatwiono odmownie. Natomiast pozytywnie rozpatrzono podanie Stefana Janiszewskiego „w sprawie zamienienia odstawy pszenicy żytem” gdyż rolnik ten „pszenicy nic nie miał zasianej”. 21 – Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Kaliszu Pomorskim na posiedzeniu, w którym uczestniczyli wszyscy jego pracownicy, zatwierdziło plan „rozstawienia sił na dzień wyborów 26 października” oraz „zabezpieczenia plakatów, haseł i odezw”. Postanowiono tak wykorzystać „agitatorów i wszystkich”, aby „nie było wypadku, żeby mieszkaniec Kalisza Pomorskiego nie głosował za Frontem Narodowym”. Sekretarz Prezydium Bolesław Szwed wnioskował dodatkowo aby zobowiązać dzielnicowych oraz kierowników zakładów pracy „ażeby tak rozstawili swoich pracowników i mieszkańców ażeby nie było jakiegoś nieprzewidzianego wypadku na naszym terenie”. Ponadto zaproponował by „zobowiązać pracowników Prezydium MRN, dzielnicowych i nauczycieli Szkoły Jedenastoletniej o dopilnowanie wszystkich rozplakatowanych obwieszczeń i odezw”. Oba te wnioski wdrożono w życie podejmując odpowiednie uchwały. Ponadto Bolesław Szwed „nadmieniając, że ważną rolę w dniu wyborów odgrywa Rada Narodowa, która jest najwyższym czynnikiem na terenie naszego miasta, więc należy wystąpić z prośbą do najlepszego naszego radnego, którym jest obywatel Bandurowicz Mikołaj, o przybycie na zwołane zebranie w Spółdzielni Produkcyjnej celem zapoznania się w/w radnego z członkami”. 24 – Ponownie w posiedzeniu Prezydium MRN uczestniczyli wszyscy jego pracownicy. Sprawozdanie z przygotowań do wyborów złożył ustnie przewodniczący Tadeusz Chwaliński. Stwierdził, że „lokal wyborczy jest udekorowany ostatecznie w 100 procentach, ludność miasta Kalisza Pomorskiego otrzymała numery, pod którymi jest wpisana na liście wyborców, obwieszczenia i hasła rozplakatowane są na mieście, jak również plan głosowania jest rozpracowany ulicami i ludność będzie przystępować do urny ulicami”. Po przeanalizowaniu podań 30 rolników, którzy „są mniej zagospodarowani i mają trudności w zrealizowaniu podatku gruntowego”, postanowiono im ten podatek obniżyć od 20% do 50%. 31 – W związku z potrzebą udzielenia pomocy przy wykopkach ziemniaków w PGR Giżyno, o co zaapelował jego dyrektor Antoni Sokołowski, przewodniczący Prezydium MRN zadeklarował, że w kopaniu ziemniaków od 3 listopada przez kolejnych siedem dni pomogą pracownicy biurowi Prezydium MRN, Prezydium GRN oraz GS. Zaprotestował prezes GS Stanisław Majewski mówiąc, iż zatrudnieni u niego w biurze referenci są nieodzowni by dopilnować trwające akcje skupu żywca czy ziemniaków. Te argumenty nie trafiły do Tadeusza Chwalińskiego, który stwierdził, iż „tak nie możemy stawiać sprawy jak stawia prezes GS, bo biura nie trzeba zamykać dając codziennie jednego pracownika”. Zobowiązano wiceprzewodniczącego Prezydium MRN Edmunda Kwiatkowskiego by wraz z Komisją Rolną MRN zbadał dokładnie stan odłogów przeznaczonych do zagospodarowania. Podjęto uchwałę o przekazaniu „nieruchomości położonej w Kaliszu Pomorskim przy Alei Piastowskiej nr 1 dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Kaliszu Pomorskim”. Na podania kilku rolników proszących o zwolnienie z obowiązkowej dostawy mleka Prezydium MRN odpowiedziało, że mogą zamiast mleka odstawić odpowiednią ilość mięsa. Zwolnienia od dostaw mięsa dano tylko tym rolnikom, którym „padły świnie”, a zwolnienia od dostaw mleka tylko tym, którym „padła krowa”. Listopad 3 – Komisja Rolna MRN zajęła się sprawą zagospodarowania odłogów. Postanowiono zaapelować do zakładów pracy aby „zaagitowali wszystkich pracowników o podjęcie po kilka arów odłogów”. 15 – Wiceprzewodniczący Prezydium MRN Edmund Kwiatkowski poinformował, że zasiewy jesienne zrealizowano na terenie miasta Kalisza Pomorskiego w 90%, akcję wykopkową w 100%, orkę zimową w 75%, a podorywki w 80%. Przewodniczący Tadeusz Chwaliński stwierdził, iż zasiewy powinny być zrealizowane w 100%. Dlatego „ należy zmobilizować chłopów przez pracowników Prezydium i dzielnicowych gdyż jeszcze można zasiać”. Trzej dzielnicowi (Bronisław Carło, Jan Różański i Antoni Bądźwol) zgodnie po kolei oświadczyli, że ich wysiłki „w celu zmobilizowania ludzi do wykopków” na polach PGR Giżyno nie przyniosły skutku bo mieszkańcy albo nie pracują na roli, albo odmawiają i nawet jak się zgodzą, to nie przychodzą. Przewodniczący Tadeusz Chwaliński zarządził, by dzielnicowi poszli jutro do każdego mieszkańca i wyjaśnili mu jak ważną jest rzeczą „wydobycie ziemniaków i buraków z ziemi tym bardziej, że zaczynają się już mrozy”. Podjęto uchwałę, w której zobowiązano Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska” w Kaliszu Pomorskim by „w terminie 14 dni uruchomiła punkt sprzedaży mleka w mieście Kaliszu Pomorskim” oraz by „podniosła na wyższy poziom sprzedaż artykułów żywnościowych na kartki” i by „dostarczała codziennie chleb na godzinę 8 dla mieszkańców Dużej Stacji”. 16 - W niedzielę od rana dzielnicowy Dzielnicy I Bronisław Carło, dzielnicowy Dzielnicy II Jan Różański i dzielnicowy Dzielnicy III Antoni Bądźwol chodzili od domu do domu namawiając mieszkańców aby pomogli w wykopkach ziemniaków i buraków na polach PGR Giżyno. 17 – Trzej dzielnicowi w towarzystwie pracowników Prezydium MRN chodzili tzw. trójkami po domach i mieszkaniach osób zalegających z obowiązkowymi dostawami lub podatkami, aby im przypomnieć o konieczności ich uregulowania przed końcem roku 1952, gdyż „miasto Kalisz Pomorski chce się wywiązać ze wszystkiego w 100%”. 29 – Na posiedzeniu Prezydium MRN księgowa Spółdzielni Produkcyjnej Ludwika Piasecka poinformowała, że „rozliczenie się z instytucjami i rozliczenie kont zostało już załatwione”, natomiast do zakończenia rocznego bilansu nie można przystąpić do czasu zakończenia omłotów. Prezes Spółdzielni Antoni Kozłowski zapewnił, że „ze swej strony będzie dokładał wszelkich starań aby jak najszybciej zakończyć omłoty”. Z uwagi na to, że jak stwierdził przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński, „nie docenia się tak ważnych zagadnień jakimi są skargi i zażalenia bo niejednokrotnie rejestruje się je jak zwykłe podanie”, należy wprowadzić przyjmowanie skarg i zażaleń przez kolejno każdego członka Prezydium w każdy piątek w godzinach od 15. do 17. By podać to do wiadomości publicznej mieszkańców Kalisza Pomorskiego postanowiono rozplakatować w mieście odpowiednie ogłoszenie. Po wypowiedzi sekretarza Prezydium MRN Bolesława Szweda na temat „doniosłości i znaczenia szkolenia sołtysów, dzielnicowych, pracowników Prezydium i członków Prezydium”, gdyż „chcąc wychować człowieka trzeba najpierw być odpowiednio wychowanym”, uchwalono, że sołtysi, dzielnicowi, pracownicy Prezydium oraz członkowie Prezydium mają obowiązek „brania czynnego udziału w szkoleniu, które odbywać się będzie raz w tygodniu i obsłuży je delegat Prezydium Powiatowej Rady Narodowej”. Do pracy w Prezydium MRN przyjęto Alojzego Beszczyńskiego na stanowisko kierownika Zarządu Budynków Mieszkalnych z VII grupą uposażenia. Grudzień 12 – Realizując polecenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, Prezydium MRN powołało komisję inwentaryzacyjną w składzie: Tadeusz Chwaliński, Alojzy Beszczyński, Bronisław Carło, Elżbieta Bejnarowicz. Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński poruszył „sprawę socjalistycznej dyscypliny pracy”. Otóż „zaistniał taki wypadek gdy pracownicy Prezydium wychodzili w teren bez wpisywania się do książki wyjść”. Należy bezwzględnie wpisywać się do tej książki przed wyjściem w teren, „żeby Prezydium mogło wiedzieć gdzie jest dany pracownik i co robi”. 20 – Na sesji MRN w Kaliszu Pomorskim złożono sprawozdania z działalności poszczególnych komisji Rady oraz ustalono plan pracy na I kwartał roku 1953. Ponadto podano informacje o stanie wywozu drewna z lasów oraz o przygotowaniach do rozliczenia rocznego Spółdzielni Produkcyjnej. 1953 Styczeń 9 – W posiedzeniu Prezydium MRN uczestniczyli także trzej dzielnicowi: Bronisław Carło (dzielnica I), Jan Różański (dzielnica II) i Antoni Bądźwol (dzielnica III). Aby sprawnie przeprowadzić kontraktację trzody chlewnej postanowiono zorganizować trzy tzw. trójki (dzielnicowy, pracownik GS i pracownik Prezydium) po jednej na każdą dzielnicę miasta. Ich praca rozpocznie się 12 stycznia o godz. 8. Postanowiono zdyscyplinować POM, który nie wysyła na czas traktorzysty do Rolniczego Zespołu Spółdzielczego i przez to są tam opóźnione omłoty. - Na wspólnym posiedzeniu Miejskiej i Gminnej RN w Kaliszu Pomorskim omawiano sprawę przebiegu omłotów w spółdzielniach produkcyjnych. Jak się okazało wszystkie 5 RZS (4 Rolnicze Zespoły Spółdzielcze w gminie oraz 1 w mieście) mają opóźnienia w młocce dlatego, że „traktory z POM przychodzą bardzo późno”. Prowadzący posiedzenie przewodniczący Prezydium GRN Jan Staworzyński zalecił, aby mu „meldować o każdym takim wypadku spóźnienia”. 16 – Prezydium MRN wyliczyło, że w ramach obowiązkowej zwózki drewna z lasów Nadleśnictwa Biały Zdrój, na jednego konia posiadanego przez rolników i Rolniczy Związek Spółdzielczy przypada 16 kubików drewna. Zawiadomienia o tym szarwarku zostały natychmiast wysłane do posiadaczy koni. Obecny na posiedzeniu Eugeniusz Reutt, przedstawiciel Powiatowej RN, skrytykował opieszałość POM w pomocy przy omłotach dla kaliskiej Spółdzielni. Jak stwierdził, to POM jest dla Spółdzielni, a nie Spółdzielnia dla POM-u. Spółdzielnia ma być wzorem dla rolników indywidualnych i dlatego nie może opóźnić swoich omłotów. Jak zadecydował przewodniczący Prezydium Tadeusz Chwaliński, ich zakończenie ma nastąpić do 25 stycznia. Podsumowano wykonanie obowiązkowych dostaw za rok 1952. W zakresie dostaw żywca wyniosło ono 75% planu i zaległości ma tu 31 rolników. Natomiast w zakresie dostaw mleka wykonano 62% planu i zaległości ma 42 rolników. Wśród kilkudziesięciu podań rolników o umorzenie lub zmniejszenie kontyngentu dostaw znalazło się podanie Genowefy Pszkit, której uchylono obowiązek dostawy mleka „mając na uwadze to, że nie posiada krowy”. - Prezydium GRN postanowiło zawiadomić zarządy działających na terenie Gminy Kalisz Pomorski trzech RZS (W Cybowie, Dębsku i Starej Korytnicy), by „otoczono lepszą opieką traktorzystów, którzy przyjeżdżają do młócenia, aby nie szczędzono im ciepłego jedzenia celem rozgrzania się”. 30 – Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim zobowiązało kierownika Gospody Ludowej do jej punktualnego otwierania „to jest od godz. 7 rano oraz do należytego przestrzegania porządku w hotelu i ogrzewania go w porze zimowej”. Jak podkreślił przewodniczący Tadeusz Chwaliński, ta interwencja została spowodowana skargami obywateli. W związku „ze znikomym udziałem rolników w zwózce drewna z lasu”, polecono dzielnicowym by „przetłumaczyli ważność powyższej akcji co zmieni dotychczasowy stosunek rolników”. Innej rady nie było gdyż w tej sprawie „ustawa nie przewiduje możliwości ukarania rolnika”. Powołano przewodniczącego Prezydium MRN Tadeusza Chwalińskiego na pełnomocnika miejskiego do walki ze stonką ziemniaczaną. Luty 18 – Prezydium MRN zobowiązało zarząd GS do oddelegowania 21 lutego trzech pracowników „w celu przeprowadzenia kontraktacji trzody chlewnej i ziemiopłodów przy współudziale dzielnicowych i pracowników Prezydium”. Postanowiono wystąpić z wnioskiem o zwołanie (23 lutego) w pełnym składzie Komisji Rolnej MRN „w celu przeprowadzenia kontroli GS w zakresie przygotowania do wiosennej akcji siewnej” oraz do ustalenia stanu siewników. Dziesięciu kaliskich rolników, którzy w styczniu nie wykonali obowiązkowych dostaw mleka, skierowano do ukarania przez Kolegium Orzekające. Natomiast podania sześciu kolejnych rolników „o umorzenie obowiązkowych dostaw mleka” tylko w dwóch przypadkach rozpatrzono pozytywnie z powodu „padniętej krowy”. Stanisławowi Osińskiemu, który napisał, że krowy nie posiada, odpowiedziano, iż skoro jest rolnikiem powinien krowę kupić i mleko państwu oddawać. 20 – Na posiedzeniu Prezydium GRN jej przewodniczący Jan Staworzyński zobowiązał sołtysów by w ramach akcji zwalczania stonki ziemniaczanej już sporządzili listy rolników, którzy sadzą ziemniaki gdyż to oni będą uczestniczyli w tej akcji. 27 – Na posiedzeniu Prezydium MRN ustalono, że na terenie Dzielnicy I są 4 siewniki zdatne do użytku, na terenie Dzielnicy II – 1 siewnik, a w Dzielnicy III – 3 siewniki. Na czele komitetu sanitarno-porządkowego, mającego nadzorować przeprowadzenie wiosennych porządków w Kaliszu Pomorskim stanął przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński oraz sekretarz KM PZPR Ryszard Maciak. Jego pierwsze posiedzenie wyznaczono na 3 marca. Wobec niewykonania obowiązkowych szarwarków przy zwózce drewna postanowiono ukarać „opornych wozaków”, których doliczono się 23. Na początek kary pieniężne po 1.500 zł otrzymali: Jan Panas, Stanisława Szumilas, Stefan Wojciechowski i Piotr Zaborowski. Marzec 1 – Do sali kaliskiego kina zwołano „rolników posiadających inwentarz żywy” aby ich poinformować o planowanej od 15 do 30 marca „akcji oczyszczania i odkażania” obejmującej walkę z pryszczycą. Poinstruowano zebranych jak zapobiegać pryszczycy wśród zwierząt używając mleka wapiennego. 4 – Prezydium MRN omawiało sprawy zaopatrzenia ludności w artykuły pierwszej potrzeby. Prezes Gminnej Spółdzielni „SCh” Stanisław Majewski stwierdził, że „zaopatrzenie jest dostateczne brakuje jedynie wędlin i masła”. Prezesa zobowiązano aby „na skutek zażaleń miejscowej ludności otwarto w przydzielonym lokalu sklep jajczarsko-mleczarski”. Również uchwałą zobowiązano kierownika Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych Alojzego Beszczyńskiego do „takiego zorganizowania pracy przy remontach kapitalnych, aby wykonawstwo za I kwartał 1953 r. zostało wykonane”. 6 – Komisja Rolna MRN dokonała w terenie pomierzenia gruntów i oceny stanu odłogów. 7 – Na godzinę 8. wezwano do siedziby Prezydium MRN w celu przesłuchania rolników, którzy nie zrealizowali planu obowiązkowej dostawy żywca (w lutym nie odstawiono ani jednej sztuki). 14 - Podczas sesji MRN radni na podstawie sprawozdania Komisji Rolnej analizowali dokonaną przez Komisję kontrolę pomiaru gruntów oraz wyniki akcji likwidacji odłogów. Ponadto oceniono stan organizacyjny i gospodarczy Rolniczego Zespołu Spółdzielczego „Rocznica”. 23 – Na sesji MRN nie stawił się bez usprawiedliwienia prezes kaliskiej GS Stanisław Majewski, który miał przedstawić sprawozdanie „z zaopatrzenia w ziarno siewne i nawozy sztuczne”. Podjęto uchwałę zobowiązującą go do złożenia tego sprawozdania na najbliższej sesji ale już Powiatowej RN w Drawsku Pomorskim. Analizując przygotowania do akcji siewnej poinformowano, że kaliski Rolniczy Zespół Spółdzielczy już przystąpił do prac polowych i „nawoził gnojem 6 ha”. Aby umożliwić rolnikom sprzedaż „nadwyżek produkcji roślinnej i mięsnej z uboju gospodarczego” wyznaczono dni targowe w środy i piątki (od godz. 8. do godz. 15.) oraz miejsce sprzedaży na placu przy skrzyżowaniu ulic: Wolności i Szczecińskiej. Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński złożył niespodziewaną rezygnację z zajmowanego stanowiska, motywując ją tym, że „jest wyczerpany”. Radni przyjęli tę rezygnację, ale zgodzili się na odejście przewodniczącego dopiero od 30 kwietnia, tak by do tego czasu wprowadził w obowiązki nowo wybranego wiceprzewodniczącego Prezydium MRN Olgierda Pieciukiewicza. Jak wynika ze sprawozdania Kolegium Orzekającego przy Prezydium MRN w Kaliszu Pomorskim za I kwartał 1953 roku, ogółem ukarano 27 osób na łączną kwotę 3.330 zł, w tym: za niedostarczenie kontyngentu mleka 8 osób (na sumę 1.700 zł), za nieprzestrzeganie przepisów meldunkowych 7 osób (na sumę 520 zł), za pijaństwo 5 osób (na sumę 500 zł), za nieprzestrzeganie przepisów sanitarnych 2 osoby (na sumę 110 zł) oraz za naruszenie ;przepisów drogowych 5 osób (na sumę 500 zł). Wykonano jedynie 5 orzeczonych kar na łączną kwotę 475 zł. Za tak niską egzekucję należności obwiniono przewodniczącego kolegium Bolesława Szweda, który jest jednocześnie członkiem Prezydium MRN, i który sporządził to sprawozdanie oraz pod nim się podpisał obwiniając samego siebie. Kwiecień 1 – Prezydium MRN zobowiązało trzech dzielnicowych Kalisza Pomorskiego by w terminie do 4 kwietnia sporządzili wykazy rolników, którzy jeszcze „nie przystąpili do akcji wiosenno-siewnej”. Przedstawiciel PGR Giżyno poinformował, iż zagospodarują wszystkie należące do nich na terenie miasta odłogi, zamieniając je „w ugór czarny”, na którym jesienią posieją żyto ozime. 8 – Prezydium GRN debatowało nad sposobami zagospodarowania odłogów na polach Gminy, których zlikwidowano zaledwie 48 ha na wykazanych 185 ha. Ustalono, iż pomogą w tym zaplanowane do przeprowadzenia wiejskie zebrania uświadamiające. Umorzono 14 rolnikom zaległości w zakresie obowiązkowych dostaw ziemniaków gdyż „mogło by to przyczynić się do zrujnowania ich gospodarstw”. - Podczas obrad Prezydium MRN dzielnicowy Dzielnicy I Bronisław Carło poinformował, że Władysław Doleżan i Marian Jankowski mają ziemię, lecz pracują gdzie indziej więc jej „w ogóle nie uprawiają”, zatem nie przystąpili ani do akcji siewnej ani do akcji sadzenia ziemniaków. Przewodniczący Prezydium Tadeusz Chwaliński postawił wniosek o skierowanie przeciwko nim sprawy do prokuratury powiatowej w Drawsku. Ponadto przewodniczący zawnioskował by w celu „umożliwienia lepszego dostępu do książek przez świat pracy”, Biblioteka Miejska była czynna w poniedziałki, środy i piątki od godz. 13. do 20., co uchwalono. 11 – Sekretarz Prezydium MRN Bolesław Szwed przeprowadził odprawę z pracownikami Prezydium przypominając „zasady wyjścia z biura w czasie pracy” oraz zapoznając ich z uchwałą Prezydium Rządu „w sprawie przeprowadzania rozmów telefonicznych międzymiastowych”. 15 – Pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego Prezydium MRN Olgierda Pieciukiewicza (przewodniczący Tadeusz Chwaliński był nieobecny) omawiano wykonanie budżetu za I kwartał oraz stan przygotowań do święta 1 Maja, zobowiązując wszystkich pracowników Prezydium „do rozpoczęcia przygotowań”, czyli „zabezpieczenia płótna i dekoracji”. Zobowiązano rolników, których pola przylegają do lasów, do „wyorania pasów ochronnych przeciwpożarowych w terminie do 25 kwietnia”. 22 – Prezydium MRN pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego Olgierda Pieciukiewicza (mimo, że przewodniczący Tadeusz Chwaliński był obecny), zajęło się m.in. wiosenną akcją sanitarno-porządkową, w ramach której Komisja Zdrowia skontrolowała sklepy, stołówki i gospodę. W uchwale zobowiązano służby komunalne miasta do usunięcia z ulic wszelkich śmieci przed 1 maja. Nakazano by referat rolny Prezydium MRN skierował do prokuratora wnioski o ukaranie tych rolników, którzy jeszcze nie przystąpili do siewów wiosennych. Plan dostaw mleka na marzec wynosił 4.880 litrów, z czego dowieziono jedynie 2.294 litry. Przewodniczący Tadeusz Chwaliński stwierdził, iż „nie będzie realizacji obowiązkowych dostaw zanim nie zostanie przeprowadzona regulacja gruntów, ponieważ plany obowiązkowych dostaw w większej części opierają się na trupach”. Wśród kilkunastu podań rolników o zwolnienie z rozmaitych zaległości, załatwionych w większości negatywnie, było podanie Jana Panasa o zwolnienie z wywózki drewna. Prezydium postanowiło załatwić je odmownie „ponieważ w/w obywatel posiada siłę pociągową oraz posiada szwagra zdolnego do pracy jako członka rodziny”. 25 – Dwaj delegaci Prezydium Rady Powiatowej (Franciszek Marek i Eugeniusz Reutt), przybyli do Kalisza Pomorskiego na sesję MRN by zaapelować do Tadeusza Chwalińskiego o wycofanie rezygnacji, oraz do radnych o odwołanie uchwały przyjmującej tę rezygnację. Jak argumentowano, ta rezygnacja i jej akceptacja zostały podjęte zbyt pochopnie. Tymczasem to nie jest moment na zmiany w składzie władz Prezydium MRN gdyż stoją przed nim ważne, aktualne zadania: obchody święta 1-maja, akcja siewna i wybory do rad. Na wniosek radnego Mikołaja Bandurowicza postanowiono jednogłośnie wycofać się z wcześniej podjętej decyzji o przyjęciu rezygnacji Tadeusza Chwalińskiego, a on zgodził się pozostać na stanowisku mimo, że jak powiedział wcześniej, „miał już inną pracę”. Wiceprzewodniczący Prezydium MRN Olgierd Pieckiukiewicz zreferował przebieg akcji siewnej. Przebiega ona dobrze w kaliskiej Spółdzielni, a gorzej u rolników indywidualnych gdyż pięciu z nich jeszcze nie rozpoczęło siewów, więc skierowano na nich wnioski do prokuratora. Jak bowiem ustalili radni, akcja siewna ma być zakończona do święta 1 Maja. W przyjętej uchwale zobowiązano kierownika referatu finansowego Franciszka Ziółkowskiego do „ściągnięcia wszystkich zaległych podatków i opłat na rzecz Prezydium MRN, jak podatku od lokali, czynszu, podatku od psów, od polowania i podatku gruntowego”. W dyskusji nad wykonaniem planu dostaw żywca (realizacja w 62%) i mleka (realizacja w 34%) stwierdzono, iż plany są zbyt wygórowane. Nakłada się je na rolników bez wcześniejszych z nimi uzgodnień, bo jeśli mają cielną krowę to wiadomo, że mleka od niej nie dostarczą. W wolnych wnioskach zabrał głos radny Adam Malinowski, który poinformował, że „w sklepie GS nr 11 ekspedientki nie odnoszą się należycie do obywateli i robią sobie z ludzi pachołków, a tak samo jest w sklepie rzeźniczym”. - Na sesji GRN podjęto uchwałę zobowiązującą Prezydium GRN „do dalszego i systematycznego prowadzenia akcji likwidacji odłogów aż do całkowitej ich likwidacji”. Sekretarz KG PZPR Franciszek Szymczak poinformował, że „otrzymał meldunek z RZS Cybowo o całkowitym zakończeniu sadzenia ziemniaków w związku ze zobowiązaniami 1-majowymi. Inne RZS i rolnicy indywidualni powinni wziąć wzór i do 1 maja również zakończyć sadzenie ziemniaków w 100%”. Przewodniczący Jan Staworzyński zaapelował aby „przyczynić się ze wszystkich sił do jak największego udziału gromad w święcie 1 Maja”. 30 – Opublikowany przed świętem 1 Maja wykaz przodowników pracy w Kaliszu Pomorskim objął 18 osób. Na pierwszym miejscu wymieniono przewodniczącego Prezydium GRN Jana Staworzyńskiego, po nim umieszczono krawca Eugeniusza Pioruna i planistę z PGR Józefa Białeckiego. Dalej są nazwiska 9 kolejnych pracowników PGR (głównie traktorzystów), a na końcu listy 3 robotników POM (Państwowego Ośrodka Maszynowego). Na drugiej liście umieszczono 11 przodowników z węzła kolejowego PKP na Dużej Stacji z dyżurnym ruchu Alojzym Michalskim na czele. Maj 1 – Podczas wystąpienia sekretarza komitetu miejskiego PZPR Adolfa Kiziaka, przemawiającego do zebranych w parku pod Pałacem, krawiec Alfons Kowalewski zauważył półgłosem, że woli świętować 3 Maja niż 1 Maja, Hieronim Kurylczyk przytaknął mu wraz ze stojącym obok Krzysztofem Bejnarowiczem. Ktoś doniósł o tym na milicję i cała trójka została aresztowana. Wypuszczono ich dopiero wieczorem. 13 – Prezydium MRN dokonało podziału pracy pomiędzy swoich członków „po to ażeby każdy członek Prezydium wiedział za co jest odpowiedzialny i nadzorował odpowiedni referat”. Przewodniczący Tadeusz Chwaliński odpowiada za pracę referatu finansowego oraz wojskowego, wiceprzewodniczący Olgierd Pieciukiewicz nadzoruje referat socjalno-kulturalny oraz komunalno-mieszkaniowy natomiast sekretarz Bolesław Szwed ma pieczę nad referatem ogólno-administracyjnym. Rozpatrywano tylko dwa podania. Piotrowi Bzymkowi odmówiono przydziału stodoły, ponieważ „posiada swoją dostateczną stodołę”. Natomiast Stanisława Jaremę postanowiono nie zwolnić z prowadzenia gospodarstwa gdyż „jego żona jest w stanie pracować na gospodarstwie przy udziale pomocy sąsiedzkiej”. 20 – W siedzibie Prezydium MRN odbyła się narada aktywu kierowniczego miasta w sprawie dekretu z dnia 4 marca br. „o ochronie własności społecznej przed drobnymi kradzieżami” (za kradzież drobną uważano kradzież mienia o wartości poniżej 300 zł i groziła za to kara więzienia od 6 miesięcy do roku). Zobowiązano aktyw do upowszechnienia treści dekretu w swoich zakładach pracy i placówkach w terminie do 24 maja, a następnego dnia, 25 maja należy złożyć w Prezydium MRN sprawozdanie z tych zebrań. Ustalono terminy przyjmowania skarg obywateli. Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński będzie je przyjmował we wtorki od godz. 16. do 18. Natomiast w piątki w tych samych godzinach dyżur będzie pełnił sekretarz Prezydium MRN Bolesław Szwed. Omówiono stan przygotowań do sianokosów i żniw wnioskując aby polecić GS zaopatrzenie sklepów w kosy, osełki do ich ostrzenia i młotki oraz babki do ich klepania. Za niewykonanie obowiązkowych dostaw mleka nałożono kary finansowe na siedmiu rolników: Edwarda Fronię, Michała Jastrzębskiego, Józefa Kazimierskiego, Konstantego Martensa, Wiktora Pietruszewskiego, Józefa Skrzatka i Stefana Wasiaka. Od początku 1953 roku Kolegium Orzekające przy Prezydium MRN rozpatrzyło 40 spraw. Grzywnami na łączną kwotę 4.340 zł ukarano 34 osoby (w tym 8 za niewykonanie obowiązkowej dostawy mleka), a karą „pracy poprawczej” dwie osoby po trzy dni. Wyegzekwowano 20 nałożonych kar na sumę 1.730 zł. 28 – GRN przyjęła sprawozdanie z przebiegu akcji sadzenia ziemniaków, którą w gminie zakończono na polach o łącznej powierzchni 161 ha. Antoni Sobczuk z Prezydium PRN w Drawsku omówił plan remontów szkół. Remont kapitalny obejmie placówkę w Białym Zdroju, natomiast w szkołach w Dębsku i Starej Korytnicy zostanie przeprowadzony jedynie remont bieżący. Przewodniczący Prezydium GRN Jan Staworzyński stwierdził, że „wszystkie te szkoły są w jednakowym stanie i grożą nawet zawaleniem”. Dlatego remonty kapitalne konieczne są w każdej. Zabrał także głos komendant MO apelując do radnych aby „typowali na stróżów nocnych ludzi odpowiednich, a nie kalekich, którzy nie są w stanie pełnić swoich obowiązków”. Czerwiec 10 – Na posiedzeniu prezydium MRN kierownik kaliskiej szkoły Piotr Kitaszewski poinformował, że z Kalisza Pomorskiego wyjedzie latem na kolonie 24 dzieci wytypowanych przez komitet rodzicielski, natomiast do nas przyjedzie na kolonie łącznie ze Śląska 450 osób. Ponadto dla nauczycieli potrzeba pięciu mieszkań, a w kaliskim kinie seanse nie rozpoczynają się punktualnie więc trzeba zdyscyplinować jego kierownika. Sianokosów jeszcze nie rozpoczęto. Wiceprzewodniczący Prezydium MRN Olgierd Pieciukiewicz przypomniał prezesowi Rolniczego Zespołu Spółdzielczego Antoniemu Kozłowskiemu, że sianokosy czas tam rozpocząć bo pierwszy pokos jest dla Spółdzielni, a drugi dla jej członków. Dzielnicowi zdali raport z przygotowania do akcji żniwno-omłotowej. W Dzielnicy I (dzielnicowy Bronisław Carło) jest jedna duża żniwiarka i pięć małych, w Dzielnicy II (dzielnicowy Jan Różański) jest jedna żniwiarka, a w Dzielnicy III (dzielnicowy Aleksander Emiliańczyk) mają jedną żniwiarkę i trzy maszyny do omłotu. 13 – Do siedziby prezydium MRN wezwano na godz. 8. rolników, którzy zalegają z obowiązkową dostawą żywca gdyż w maju nie dostarczono ani jednej sztuki. 17 – Na polach rolników indywidualnych oraz Spółdzielni jeszcze nie wykryto stonki. Natomiast zlikwidowano trzy ogniska stonki na samosiejkach. Jak poinformowano na posiedzeniu Prezydium MRN, po przesłuchaniu rolników zalegających z dostawami mleka, ci oporni „zrozumieli i w maju dostawy zrealizowano w 87%”. Ponadto jeśli mleka rzeczywiście nie mają „to mogą odstawić zamienniki”. 19 – Komisja Rolna MRN pod przewodnictwem Józefa Szczupaka ustaliła plan rozstawienia maszyn do akcji żniwno-omłotowej. 24 – Na Prezydium MRN, które prowadził wiceprzewodniczący Olgierd Pieciukiewicz (przewodniczący Tadeusz Chwaliński był nieobecny usprawiedliwiony) przedstawiciel kaliskiego POM-u poinformował, że posiadają 18 młockarni i 36 snopowiązałek, które już są przydzielone do akcji żniwno-omłotowej w jednym miejskim i w trzech gminnych Rolniczych Zespołach Spółdzielczych. Do usług dla rolników indywidualnych przewidziano 41 kosiarek. Ponadto POM ma 61 ciągników, 78 pługów, 37 bron i 50 kultywatorów. Z kolei przedstawiciel PGR w Giżynie poinformował, że mają 12 kosiarek, 33 ciągniki oraz 38 zetorów. Maszyn im nie brakuje tylko siły roboczej, więc będą się wspomagać brygadami Służby Polsce i żołnierzami Wojska Polskiego. Dyrektor szkoły Piotr Kitaszewski podsumował osiągnięcia kadry nauczycielskiej w kształceniu uczniów. Na pytanie jak uczą się synowie i córki członków kaliskiej Spółdzielni odpowiedział, że „są strony dobre i złe, bo niektórzy są w bardzo krytycznym położeniu z nauką”. 25 – Sesja MRN obradująca w sali kina „Tracz” (obecnych 8 radnych, nieobecnych też 8, w tym 4 nieusprawiedliwionych) uchwaliła jednogłośnie budżet na rok 1953. Wyniesie on 370 tys. zł, z czego 230 tys. zł przeznaczono na gospodarkę komunalną („w tym na remonty 125 izb”), 110 tys. zł na administrację i 30 tys. zł na oświatę („by podnieść poziom świadomości dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym”). W dyskusji radny Adam Malinowski stwierdził, że 800 zł przeznaczone w planie na remont publicznych studni „to jest naprawdę śmieszne”, bo nie wystarczy nawet na jedną studnię. Tymczasem „ludność miasta odczuwa duże braki wody i szkodliwość dla zdrowia, bo bierze wodę z rzek i jezior”. Ponadto radny Malinowski skrytykował funkcjonowanie GS podając kilka przykładów. Między innymi sprzedawano rolnikom stare ziarna do sadzenia buraków, które potem nikomu nie wzeszły, a dzisiaj gdy jest zakończenie roku szkolnego to w żadnym sklepie nie można kupić cukierków dla dzieci. 28 – Do Czerwonej Szkoły przybył pierwszy turnus młodzieżowej kolonii ze Stalinogrodu (Katowic). Specjalnie dla tych kolonistów wytyczono palami kąpielisko nad Bobrowem Wielkim. Lipiec 7 – W posiedzeniu Prezydium MRN, prowadzonym przez wiceprzewodniczącego Olgierda Pieciukiewicza uczestniczył przewodniczący Prezydium GRN Jan Staworzyński. Omawiano przygotowania do obchodów święta 22 Lipca oraz przebieg akcji zwalczania stonki jaka wystąpiła masowo na kartofliskach i w mieście i na wsiach gminy. Jak poinformowano, tylko dzisiaj (7 lipca) na terenie Kalisza Pomorskiego sprawdzono 120 ha upraw przez 248 osób w czym pomogli uczestnicy kolonii letniej. Najwięcej stonki odkryto na działkach robotniczych na Dużej Stacji. Jan Staworzyński zaproponował by zorganizować tam dla działkowiczów „zebranie uświadamiające, co by w dużej mierze pociągało do lustrowania i niszczenia stonki”. 10 – W Prezydium MRN spotkał się liczący 17 osób komitet organizacyjny obchodów święta 22 Lipca z przewodniczącymi Prezydium MRN i GRN na czele. 19 – Wspólna uroczysta sesja MRN i GRN z okazji świętem 22 Lipca odbyła się w sali kina. Po okolicznościowym referacie na temat „osiągnięć dziewięciu lat Polski Ludowej w mieście i gminie Kalisz Pomorski (przygotowanym i wygłoszonym przez Jana Staworzyńskiego) nastąpiło wręczenie przodownikom pracy medali oraz nagród. Część artystyczną wykonała młodzież szkolna i żołnierze WP. 21 – W przeddzień święta 22 Lipca, członkowie Związku Młodzieży Polskiej oraz Służby Polsce, w uzgodnieniu ze strażą pożarną i milicją, rozpalili wieczorem ogniska na wzgórzach nad jeziorem Bobrowo Wielkie, a następnie spotkali się na okolicznościowych capstrzykach. 23 – Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński zaapelował na posiedzeniu tego gremium do dzielnicowych nakazując im „podanie do wiadomości wszystkich rolników indywidualnych aby nie orali i niczego nie siali na ziemi należącej do miasta, do PGR-u i do Spółdzielni. Podobnie Spółdzielnia ma opuścić ziemię rolników indywidualnych”. Drużynowy „akcji stonkowej” Bronisław Ufniarz poinformował, że na polach PGR Giżyno „jest aż czerwono od stonki na ziemniakach”. Przewodniczący Tadeusz Chwaliński zapytał wezwanego na posiedzenie kierownika kaliskiej gospody dlaczego nie sprzedaje w niej piwa po godzinie 20. na co się skarżą mieszkańcy. Kierownik odpowiedział, że nie może rozpocząć kolejnej beczki tak późno bo jej nie rozsprzeda, a reszta piwa do rana skwaśnieje i byłaby strata. Następnie przewodniczący T. Chwaliński zapytał wezwanego na posiedzenie kierownika piekarni dlaczego mieszkańcy narzekają na brak chleba? Ten tłumaczył się tym, że „w pierwszej kolejności musi zaopatrzyć wojsko i kolonie”, więc miejscowym może pieczywa już zabraknąć. 24 – W Kaliszu Pomorskim przeprowadzono „ogólną lustrację stonki ziemniaczanej”. Musieli na niej pod groźbą kary stawić się wszyscy rolnicy wraz z rodzinami oraz ekipy z zakładów pracy i instytucji. Z uczestnictwa w lustracji zwolniono jedynie „matki z małymi dziećmi”. Sierpień 9 – Dwudniowa (8 i 9 sierpnia) zbiorowa lustracja stonki ziemniaczanej zdaniem Tadeusza Chwalińskiego kierującego akcją antystonkową, „nie dała żadnych dobrych wyników z powodu tego, że kierownicy zakładów pracy nie dołożyli należytych starań” gdyż ich pracownicy zamiast zbierać stonkę „uciekli do żniw”. W szczególności tak się zachowali pracownicy Gminnej Spółdzielni „SCh”. 12 – Na posiedzeniu Prezydium MRN przewodniczący Tadeusz Chwaliński zapowiedział trzem dzielnicowym (Bronisław Carło – Dzielnica I, Jan Różański – Dzielnica II, Aleksander Emiliańczyk – Dzielnica III), że jeśli akcja żniwna nie zostanie zakończona do 15 sierpnia to będzie ich wina. Ponadto mają zgłosić się 13 sierpnia do Prezydium w celu odebrania planów omłotów i bezwzględnie pilnować ich realizacji. Podanie Edwarda Froni w sprawie odroczenia wszystkich obowiązkowych dostaw „nie zostało rozpatrzone ponieważ na każdą dostawę winno wpłynąć osobne podanie”. 13 – Na wezwanie przewodniczącego MRN do Prezydium przybył cały zarząd GS „SCh”, w celu „ustalenia złożonych doniesień” w sprawie zlekceważenia lustracji stonki. 15 – Kolejna, dwudniowa (14 i 15 sierpnia) zbiorowa lustracja stonki ziemniaczanej na kartofliskach w Kaliszu Pomorskim. 18 – Zwołane w tym dniu zebranie kaliskich rolników nie odbyło się z powodu niskiej frekwencji, więc nie powołano Komitetu Dożynkowego ani nie ustalono kto wykona dożynkowy wieniec. 19 – Na posiedzeniu Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński zarządził by Gminny Delegat Ministerstwa Skupu Witold Małyszko do 20 sierpnia doręczył upomnienia wszystkim rolnikom zalegającym z obowiązkową dostawą zboża, którą wykonano jedynie w 37%. 28 – W sesji MRN uczestniczyło 13 z 16 radnych oraz około 60 mieszkańców. W uchwale zobowiązano wszystkich radnych do „czynnego udziału w pracach komisji” oraz by świecili przykładem „w realizacji obowiązkowych dostaw i realizacji planów finansowych”. Prezydium MRN ma do 15 września „przeanalizować skład Kolegium Orzekającego w celu oczyszczenia go z ewentualnych kułackich i wrogich elementów, bo w stosunku do opornych w obowiązkowych dostawach stosować należy konsekwentnie kary administracyjne stosownie do wysokości zaległości i zamożności gospodarstwa. Orzeczenia wobec opornych należy podejmować na publicznych zebraniach. Powzięte decyzje nie mogą krzywdzić mało i średnio rolnych chłopów”. W terminie do 10 września Prezydium MRN ma „ustalić imiennie wszystkich chłopów, którzy w drodze kumoterstwa i oszustwa uprawiali ukrytą ziemię i czerpią z niej dodatkowe korzyści. Wszystkich tych chłopów obciążyć należy podatkiem i obowiązkowymi dostawami, zaś winnych dopuszczenia takiego stanu pociągnąć do odpowiedzialności”. Ponadto Prezydium „dopilnuje aby realizacja obowiązkowych dostaw obejmowała równocześnie wszystkie odcinki, a więc dostawę żywca, mleka, zboża i ziemniaków przy jednoczesnym wywiązywaniu się z należności podatkowych i świadczeń w naturze. Tolerowanie niewykonania dostaw na jakimkolwiek odcinku rozzuchwala elementy spekulanckie i podważa ogólną dyscyplinę dostaw”. Przewodniczący Prezydium MRN Tadeusz Chwaliński złożył rezygnację ze stanowiska tłumacząc to otrzymaną propozycją pracy w Drawsku, czyli awansem. Radny Jerzy Andrzejczak zaapelował by tego nie robił gdyż „doprowadził miasto Kalisz do porządku i wydobył z bagna”, więc dobrze aby pozostał i to robił nadal. W głosowaniu 9 radnych nie przychyliło się do tej rezygnacji, a za nią głosowało pozostałych 4. Podobnie nie poparto (tym razem radni byli jednogłośnie przeciw) rezygnacji jaką złożył wiceprzewodniczący Prezydium MRN Olgierd Pieciukiewicz. 31 – W sesji MRN uczestniczyło 12 radnych oraz komendant MO Lucjan Bujak. Ponownie poddano pod głosowanie wniosek Tadeusza Chwalińskiego o odwołanie go ze stanowiska przewodniczącego Prezydium MRN. W jawnym głosowaniu za odwołaniem było 5 radnych, przeciw 2, a pozostałych 5 wstrzymało się od głosu. Stanowisko tych wstrzymujących się wyjaśnił radny Jerzy Andrzejczak mówiąc, iż przewodniczący ze swoich obowiązków wywiązuje się należycie, więc trzeba go w Kaliszu zatrzymać. Natomiast głosujący za odwołaniem Adam Malinowski stwierdził, iż Tadeusz Chwaliński „idzie na wyższe stanowisko, więc trzeba mu dać taką możliwość, gdyż on jest młody i potrzebuje awansu”. Potwierdził to sam zainteresowany informując, że „w Drawsku będzie miał lepsze warunki do życia”. Zarządzono drugie, jawne głosowanie w tej sprawie. Tym razem za odwołaniem było 6 radnych, przeciwko 4, a 2 wstrzymało się. Wobec tego zarządzono trzecie głosowanie, w którym odwołanie poparło 6 radnych, a przeciwko było też 6. Aby wyciszyć nerwową atmosferę na sali obrad ogłoszono przerwę. W czwartej turze głosowania, po przerwie, za odwołaniem było 7 radnych, 4 było przeciw, a 1 się wstrzymał. Jeszcze na tym samym posiedzeniu, tym razem w głosowaniu tajnym, radni wybrali jednogłośnie na nowego przewodniczącego Prezydium MRN Jana Staworzyńskiego, który był jedynym zgłoszonym kandydatem. Wrzesień 2 – Obrady Prezydium MRN prowadził jego przewodniczący Jan Staworzyński. Stwierdził on, podczas dyskusji na temat roli komitetów blokowych, że „będziemy się starać aby zostały one ożywione”. Zarządził też aby „wszystkich rolników, czy to trupy czy półtrupy, wezwać do Prezydium i przeanalizować powody nieodstawienia zboża”, by ukarać tych, którzy mogą odstawić, a nie odstawiają. 4 – Komisja rolna MRN zapoznała się na posiedzeniu „z gotowością maszyn do jesiennej akcji siewnej”. 9 – Na posiedzeniu Prezydium MRN zobowiązano Delegata Ministerstwa Skupu do przedłożenia w terminie do 15 września „wykazu rolników zalegających z dostawą żywca”. Po informacji referentki do spraw podatkowych Anny Sieradzkiej, iż „wielu rolników nie wpłaciło dotychczas ani jednej raty podatku gruntowego”, postanowiono zrealizować propozycję sekretarza Prezydium Bolesława Szweda i „wysłać aktyw w teren na inkaso”, a u kogo się stwierdzi niemożność zapłaty, to „po wniesieniu podania należność całkowicie umorzyć”. Do Prezydium MRN zwołano na naradę członków komitetów blokowych, wybranych w każdej dzielnicy miasta, „w celu pobudzenia ich działalności do życia” w zakresie kwestii bytowych mieszkańców. 16 – Na posiedzeniu Prezydium MRN kierownik mleczarni na Dużej Stacji poinformował, że „z powodu braku siły fachowej są wypadki, że nieraz rolnicy odstawią mleko, a to nie zostało wpisane w księdze”. Wiceprzewodniczący Prezydium Olgierd Pieciukiewicz określił takie postępowanie, jeśli nie wystąpiła nadwyżka mleka, „jako złodziejstwo”. Witold Małyszko dodał, że dwaj rolnicy Michał Preca i Nikodem Ratkun twierdzą, że „mleko odstawiają, a mleczarnia tego nie wykazuje, co jest jasnym dowodem kradzieży”. Jan Staworzyński zapowiedział, że „jeśli te wszystkie fakty oszustwa i niedociągnięć wyjdą na wierzch, to sprawa ta zostanie skierowana do prokuratora”. 24 – Na sesji MRN podsumowano przebieg „akcji żniwno-omłotowej oraz jesiennej akcji siewno-wykopkowej”. Październik 2 – Na posiedzeniu Prezydium MRN przewodniczący kaliskiego Rolniczego Zespołu Spółdzielczego Antoni Kozłowski poinformował, że Spółdzielnia „Rocznica” posiada 9 koni i 11 krów. Nie jest w stanie określić kiedy zakończą wykopki gdyż „członkowie Spółdzielni nie bardzo wychodzą do pracy, bo dwa, trzy razy w tygodniu”. Powołano komisję rejestracyjną do przeprowadzenia spisu bydła w mieście oraz komisję techniczną do kontroli i odbioru remontu mieszkań. 7 – Lucjan Bujak, komendant posterunku MO w Kaliszu Pomorskim, stwierdził na posiedzeniu Prezydium MRN, że to wina członków Prezydium MRN, iż wciąż nie można spowodować by obywatele posiadający ziemię nie uchylali się od jej uprawiania. Milicja interweniuje, a Prezydium jej w tym skutecznie nie pomaga tylko porusza tę sprawę na każdym posiedzeniu. Jan Staworzyński stwierdził, że należy tych ludzi z miasta „ustawić do pracy aby pracowali tak, jak rolnicy w gminie”. Postanowiono wezwać na przesłuchanie do Prezydium Stanisława Dziewierza, który jako „rolnik wyjątkowo oporny zalega ze wszystkimi obowiązkowymi dostawami”. Udzielono „ostrej nagany” Franciszkowi Ziółkowskiemu (kierownikowi referatu finansowego) odpowiadającemu za ściąganie kar nałożonych przez Kolegium Orzekające gdyż ich egzekucja jest zbyt niska. Wyznaczono mu czas do 15 października na ściągnięcie wszystkich zaległości. Ponadto zalecono, by Kolegium „przeprowadzało rozprawy karno-administracyjne w zakładach pracy oraz stosowało więcej kar pracy poprawczej”. - Zakończono trwającą kilka dni akcję zbiórki złomu na odbudowę Warszawy, do czego zachęcały rozwieszone na ulicach plakaty. 8 – Na sesji MRN powołano na nowego przewodniczącego komisji urządzeń i osiedli Zdzisława Ziółkowskiego (jego poprzednik Jan Różański zginął tragicznie), a na przewodniczącą komisji finansowo-budżetowej Felicję Michalską (jej poprzednik Mikołaj Bandurowicz wyjechał z miasta). Natomiast do składu Kolegium Orzekającego postanowiono dokooptować Feliksa Bejnarowicza, Mariana Kowalskiego i Władysława Widockiego. W wolnych wnioskach radny Antoni Kozłowski poskarżył się na złe oświetlenie ulic miasta. Odpowiedział mu wiceprzewodniczący Prezydium MRN Olgierd Pieciukiewicz, że za włączanie i wyłączanie oświetlenia ulic w Kaliszu Pomorskim odpowiada woźny magistratu Franciszek Kania, który już został pouczony aby należycie wykonywał swoje obowiązki. 15 – Kierowniczka referatu rolnego Józefa Socha poinformowała na posiedzeniu Prezydium MRN, że rolnicy indywidualni z Kalisza Pomorskiego wykopali ziemniaki ze 115 ha pól, a buraki z 7,5 ha. Natomiast Spółdzielnia, jak podał prezes RZS Antoni Kozłowski, wykopała ziemniaki z 7 ha, a buraki z 1 ha. Bronisław Carło (dzielnicowy Dzielnicy I) poskarżył się na przyjmującego buraki od rolników przedstawiciela cukrowni, który uznaniowo odtrąca procenty wagi dostaw. Przewodniczący Jan Staworzyński nakazał go wezwać nazajutrz do Prezydium „w celu rozstrzygnięcia tej sprawy”. Odczytano sprawozdanie „z przebiegu Miesiąca Odbudowy Warszawy”. Zorganizowane w tym czasie przez Prezydium MRN dwie zabawy przyniosły 3 tys. zł dochodu, natomiast zbiórka złomu (5 ton) dała kolejne 500 zł na ten cel przez co roczny plan wpłat wykonano już w 75%. 19 – powołana przez Prezydium MRN Komisja Techniczna przeprowadziła kontrolę remontów kapitalnych 140 izb na podstawie dokumentacji przekazanej przez kierownika Miejskiego Zarządu Budynków Mieszkalnych Alojzego Beszczyńskiego. Do Prezydium MRN wezwano 16 rolników, którzy zalegają z dostawami żywca. 21 – Na posiedzeniu Prezydium MRN jego przewodniczący zabrał głos w sprawach organizacyjnych. Zarządził, by pouczyć wszystkich pracowników aby „załatwiali interesantów grzecznie i sumiennie i nie szwendali się z pokoju do pokoju”. Ponadto w każdy wtorek od godz. 15. do 17. będą prowadzone obowiązkowe szkolenia jakie zapewnią „sumienne wykonywanie swoich obowiązków” przez pracowników Prezydium. Dzielnicowy Dzielnicy III Aleksander Emiliańczyk zawnioskował o „zrobienie porządku z Edwardem Froniem ponieważ dotychczas nie wykopał ziemniaków”. Delegat Ministerstwa Skupu Witold Małyszko dodał, że Julian Ciszewski nie wykonał obowiązkowej dostawy żywca natomiast sprzedał świnię w punkcie skupu GS. Sekretarz KM PZPR Antoni Walczak zaproponował by powołać na każdą dzielnicę trójki, które „uświadomią rolników by wywiązali się z obowiązkowych dostaw wobec państwa”. Wniosek ten zrealizowano. 22 – Rozpoczęły pracę w terenie trójki uświadamiające rolników zalegających z dostawami o potrzebie ich wykonania dla zrealizowania planu. W Dzielnicy I trójkę tę stanowili: Bronisław Carło (dzielnicowy), Bolesław Szwed (sekretarz Prezydium MRN), Aleksander Piotrowski (PZPR) i dodatkowo Witold Małyszko (delegat Ministerstwa Skupu); w Dzielnicy II: Maria Różańska (ref. wojskowy Prezydium MRN), Zygmunt Rybicki (PZPR), Danuta Rogucka (prac. Mleczarni); w Dzielnicy III: Aleksander Emiliańczyk (dzielnicowy), Wacław Grzadziel (PZPR), Olgierd Pieciukiewicz (wiceprzewodniczący Prezydium MRN). Wypowiedzi odwiedzonych rolników miano skrupulatnie zaprotokołować. 26 – W sesji MRN, którą otworzył przewodniczący Prezydium Jan Staworzyński, uczestniczyło 7 z 16 radnych. Na przewodniczącą obrad wybrano Eugenię Piłat, a na sekretarza Henrykę Szymańską. Z powodu ciągłej, nieusprawiedliwionej nieobecności radnego Wojciecha Stoczewskiego postanowiono zwrócić się do komitetu powiatowego PZPR gdzie jest członkiem egzekutywy, o odpowiednie zdyscyplinowanie go. Aby wspomóc odbudowę Warszawy, radni przyjęli uchwałę aby Prezydium rozpropagowało wśród rolników z Kalisza Pomorskiego akcję wpłacenia na ten cel 3 zł od posiadanego hektara ziemi. W dyskusji nad stanem realizacji obowiązkowych dostaw, gdzie najsłabiej wypadają dostawy żywca, zabrał głos przewodniczący Jan Staworzyński. Stwierdził, iż rolnicy w mieście mają nie tylko lepiej niż ci na wsi, bo są blisko sklepy i szkoła, ale też bardziej kombinują. Przykładowo gdy rolnik ma zięcia robotnika i mieszkają w jednym domu, to hodowane tam świnie rzekomo należą nie do rolnika, lecz do robotnika. Jak zapowiedział, „Prezydium MRN postara się takich kombinatorów wyłapać i skierować do prokuratora”. Na końcu dodał, że „nasze państwo karze rolników uświadomić i wychować na dobrego obywatela, a nie starać się niszczyć. Karać należy tylko tych najbardziej opornych, którzy mogą się z dostaw wywiązać, a nie chcą”. 28 – Prezydium MRN postanowiło wystosować pisma do tych rolników, którzy jeszcze nie wykopali ziemniaków, aby zrobili to w terminie do 31 października. Omawiając duże zaległości niektórych rolników w dostawach żywca i mleka przewodniczący Jan Staworzyński stwierdził, że ich zaległości z ubiegłego roku przeszły na rok bieżący i dlatego są tak wielkie. Dlatego powinni oni złożyć podania o umorzenie aby przerwać to naliczanie, które bez tego jeszcze zwiększy się w roku przyszłym. Rozpatrując wyniki kontroli Przedszkola Miejskiego przez Komisję Zdrowia MRN, postanowiono z powodu ujawnionych zaniedbań udzielić nagany dla kierowniczce tej placówki. Wiceprzewodniczący Prezydium Olgierd Pieciukiewicz poinformował, że przy ulicy Drawskiej powinno być 80 ha odłogów, a jest tylko 8 ha i „w ogóle nie jest wiadomo gdzie i kto uprawia te działki”. Dzielnicowy Dzielnicy I Bronisław Carło dodał, że „są tacy rolnicy, którzy uprawiają ziemię, a nie są opodatkowani jak Kazimierz Rulewicz, Jan Głuszko, Michał Hurko i wielu innych”. Sekretarz KM PZPR Antoni Walczak zgłosił wniosek aby zwołać „komisję rolną i aktyw społeczny w celu dokładnego wymierzenia działek dla rolników i dla robotników”. Listopad 4 – Realizując uchwałę Wojewódzkiej Rady Narodowej w sprawie pomoru świń, Prezydium MRN zobowiązało rolników do wybielenia wapnem wszystkich zagród oraz powiadomienia pod groźbą kary weterynarza w razie stwierdzenia choroby trzody chlewnej. Przeprowadzenie dezynfekcji oraz oczyszczania gospodarstw sprawdzą trójki kontrolne powołane dla trzech dzielnic miasta. Poruszono sprawę Edwarda Froni znacznie zalegającego z obowiązkowymi dostawami. Jak poinformował przewodniczący Spółdzielni Antoni Kozłowski, „obywatel Fronia kiedyś był wzorowym rolnikiem, dopiero ostatnio jak wyjechał do pracy na budowę zapoznał tam drugą kobietę i odtąd zaniedbał gospodarstwo”. Prezydium podjęło uchwałę o skierowaniu do prokuratora sprawy przeciwko Edwardowi Froni „za dewastację gospodarstwa”. Przewodniczący Prezydium Jan Staworzyński polecił przewodniczącemu Spółdzielni Antoniemu Kozłowskiemu by w najbliższym czasie zwołał zebranie swoich członków z jego udziałem „w celu ożywienia członków i rodzin członków do pracy”. 11 – Jak wynika ze sprawozdania z nocnej kontroli przeprowadzonej przez pracowników Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w siedzibach prezydiów miast i gmin powiatu drawskiego, jedynie w Kaliszu Pomorskim „wszystko było w porządku w zakresie zabezpieczenia tajemnicy służbowej i przestrzegania socjalistycznej dyscypliny pracy”. Sprawozdanie z zabezpieczenia ulic i chodników przed gołoledzią, złożone na posiedzeniu Prezydium MRN przez drogomistrza Aleksandra Tomaszewicza uznano za niewystarczające i udzielono mu naganę oraz zobowiązano do „złożenia należytego sprawozdania na kolejnym posiedzeniu Prezydium”. Relacjonując sprawę przyjmowania i załatwiania skarg oraz zażaleń, wiceprzewodniczący Prezydium Olgierd Pieciukiewicz stwierdził, że „są tacy kanciarze, którzy chcą okłamywać wyższe instancje gdyż wiedzą, że tu im się nie uda okłamać Prezydium, więc starają się okłamywać wyższe instancje aby osiągnąć swoje wymogi nieuzasadnione i bezprawne”. Wśród podań rolników o umorzenie zaległych dostaw znalazły się dwa podania żony Edwarda Froni o umorzenie dostaw żywca i mleka, które załatwiono pozytywnie. Do pracy w Prezydium MRN przyjęto dwie pracownice umysłowe: Janinę Rudzik (na referentkę socjalno-kulturalną) i Janinę Jaworek (do MZBM). 13 – W siedzibie Prezydium MRN obradował zespół gminny do spraw „przeanalizowania rolników zalegających w obowiązkowych dostawach”. 18 – Prezydium MRN przyznało premie uznaniowe swoim czterem pracownicom, w tym najwyższą premię (250 zł) otrzymała referentka podatkowa Anna Sieradzka. Członek zarządu GS Edward Michnowski przyznał na posiedzeniu Prezydium MRNł, że w sklepach GS w Kaliszu Pomorskim „zaopatrzenie nie jest należyte, a w szczególności brak jest masła, słoniny, wędlin oraz mleka i śmietany”. Antoni Walczak dodał, że brakuje także żarówek, Aleksander Stelmach do tej listy dotkliwych braków dołożył garnki, a przewodniczący Prezydium Jan Staworzyński nici, igły oraz szydła. W uchwale zobowiązano zarząd GS do otwarcia w mieście sklepu nabiałowego do 1 grudnia 1953 roku, a w terminie późniejszym także sklepu z obuwiem oraz sklepu tekstylnego. 25 – Na porannym posiedzeniu Prezydium MRN (przed sesją Rady) Rejonowy Nadleśniczy, któremu podlega Nadleśnictwo Biały Zdrój, poinformował, że „nasze lasy zniszczyły meszki i powstał stan posuszy drzew”. Dlatego zaprzestano cięcia „drzew surowych aby najpierw pościnać drzewa posuszowe”. I zaapelował do władz Kalisza Pomorskiego aby tutejsi rolnicy pomogli w wywozie drzew aby „nie dopuścić do zahamowania przemysłu tartacznego”. – W sesji MRN poświęconej „zagospodarowaniu obszarów rolnych na terenie miasta”, która rozpoczęła się o godz. 16. w kaliskim kinie „Tracz”, uczestniczyło około 300 mieszkańców. Rolnik Piotr Zaborowski powiedział, że gospodaruje na 6,6 ha ziemi i posiada dwa konie, trzy krowy oraz „poważną ilość trzody chlewnej” i z obowiązków wobec państwa wywiązał się w stu procentach. Na to Józef Ufniarz stwierdził, że „nie wszyscy tak mają jak obywatel Zaborowski, bo moja teściowa nie posiada ani konia, ani krowy, a nałożono na nią takie same obowiązki dostaw jak na niego”. Przewodniczący Zespołu Spółdzielczego Antoni Kozłowski pochwalił się, że mimo dawnych braków i niedociągnięć, mimo zaczynania od dwóch krów, w tym roku już mieli na polach ładne buraki i wywiązali się z dostaw. Prezes GS Stanisław Majewski wskazał Zespół Spółdzielczy jako przykład dla rolników, bo gdyby także oni zakupili poważną ilość nawozów sztucznych, to „zupełnie inaczej prowadziliby gospodarstwo i inne mieli plony”. W podjętej uchwale postanowiono „wstrzymać samowolne przesiedlanie chłopów w związku z przebudową ustroju wsi i jej zagospodarowania do czasu uzyskania zgody władz centralnych na dokonanie zamierzonych przesunięć”. Natomiast „przy wnoszeniu wkładów inwentarzowych do Spółdzielni Produkcyjnej traktować te wkłady jako własność rolnika”. Na końcu postanowiono „wyciągać wnioski z napływających skarg i zażaleń dotyczących spraw wpływających na zagospodarowanie miasta”. 26 – Rozpoczęła się trzydniowa akcja „wywozu drewna z lasu przez rolników”. Jak podał nadleśniczy z Białego Zdroju obywatel Kabza, nałożony na Kalisz Pomorski plan wywozu drzewa w IV kwartale 1953 roku wykonano dotąd jedynie w 37%. Wzięło w niej udział 23 rolników, którzy wywieźli 28 m³ drewna. Tych, którzy w akcji nie uczestniczyli postanowiono przesłuchać na posiedzeniu Prezydium MRN. Grudzień 2 – Po interwencjach rolników, że z powodu prowadzonych w mieście robót melioracyjnych „woda wylewa i zatapia chlewy, a na ulicy Koszalińskiej krowy po kolana stoją w wodzie”, Prezydium NRN postanowiło zainterweniować u wykonawcy prac – Przedsiębiorstwa Melioracyjnego z Wałcza. 12 – Na posiedzeniu Prezydium MRN zatwierdzono uposażenie jego członków na rok 1954. Przewodniczącemu Janowi Staworzyńskiemu przyznano miesięczną pensję wg grupy VI, a wiceprzewodniczącemu Olgierdowi Pieciukiewiczowi oraz sekretarzowi Bolesławowi Szwedowi wg grupy VII. Woźny magistratu Franciszek Kania otrzyma stawkę z grupy X. Dzielnicowy Dzielnicy I Bronisław Carło zawnioskował „o przydzielenie rakarzowi jakiejś szopy na kozy, ponieważ kozy chodzą po ulicach i obgryzają drzewka owocowe”. 16 – Prezydium MRN postanowiło „urządzić dla dzieci choinkę w Przedszkolu Miejskim”. Na organizację tej imprezy wyasygnowano 150 zł oraz przeznaczono po 10 zł na jedną paczkę dla przedszkolaka według listy sporządzonej przez kierowniczkę placówki. 17 - Walne zgromadzenie członków Spółdzielni dokonało zmian w jej kierownictwie. Na prezesa wybrano Józefa Walczaka, a członkami zarządu zostali: Wacław Grządziel i Antoni Kozłowski. 18 - W sesji MRN jaka odbyła się w sali kina uczestniczyło 120 mieszkańców miasta. Kilku obecnych rolników zabrało głos skarżąc się na podwyższenie wymiaru obowiązkowych dostaw na rok 1954 i pytając z czego to wynika? W protokole odnotowano, że wyjaśnień udzielił przewodniczący Prezydium MRN Jan Staworzyński, lecz nie podano jakie to były argumenty. Wiele wyjaśnia przyjęta przez radnych uchwała dotycząca „wzrostu produkcji w gospodarstwach indywidualnych i Spółdzielni”. Założono w niej bowiem, że w roku 1954 wzrosnąć ma wszystko: od zbiorów zbóż, ziemniaków i buraków, przez wydajność mleczną krów, dostawy żywca, po większą dbałość o utrzymanie porządku, lepszą organizację życia społeczno-kulturalnego oraz wnikliwsze rozpatrywanie skarg ludności. 28 – GRN debatowała nad sposobami zwiększenia w roku 1954 pogłowia bydła i świń. Bronisław Pawłowski oświadczył, że w gromadzie Jasnopole „jest 9 rolników i wszyscy zaplanowali podnieść hodowlę o 30%, tak jak Partia i nasz Rząd sobie tego życzy”. Sołtys Cybowa Józef Tatara oświadczył, że członkowie RZS w Cybowie postanowili, że każdy z członków da od swojej krowy jednego cielaka, „co przyczyni się do wzrostu pogłowia w spółdzielni”. Radny Józef Zygan zabrał głos w sprawie odłogów wnioskując, aby rolników, którzy nie obrabiają całego swojego areału do tego nie zmuszać, lecz po oszacowaniu wartości ich nieuprawianej ziemi przekazać ją chętnym do pracy rolnikom.
1954 Luty 5 – Na 16 radnych na sesję Miejskiej Rady Narodowej przybyło 9 oraz „społeczeństwo 40 osób”. Obrady otworzył przewodniczący Prezydium MRN Jan Staworzyński, a w głównym punkcie posiedzenia, którym był plan rozwoju rolnictwa na lata 1954/55 dla miasta Kalisza Pomorskiego, stwierdził w dyskusji, iż „winniśmy iść za wskazaniem IX Plenum KC PZPR przez podniesienie hodowli trzody chlewnej i bydła rogatego”. Ponadto zaapelował w wolnych wnioskach, aby „w tym roku nie było żadnych zaległości w podatkach przez co podniesiemy dobrobyt mas pracujących”. - Na sesji GRN odwołano 4 radnych: Jana Kirjańskiego, Bronisława Pawłowskiego, Józefa Wawrzyniaka i Józefa Zygana. Ich miejsce w radzie zajęli: Józef Jany, Eugeniusz Kisała, Franciszek Szymczak, Władysław Wojtczak. Marzec 3 – Omawiając sprawy przygotowań do wiosennej akcji siewnej wyznaczono GS „SCh” termin przygotowania ziarna siewnego do 15 marca. Tymczasem przedstawiciel GS obywatel Ziółkowski poinformował, że GS „nie posiada obecnie żadnego zboża siewnego za wyjątkiem 2 ton pszenicy”, chociaż „zapotrzebowanie na wszystkie zboża w dostatecznej ilości składano”. Wiceprzewodniczący Prezydium GRN Władysław Chojnacki uznał ten stan rzeczy za „zastraszający, bo akcja siewna się zbliża”. Niemniej w odczytanym referacie stwierdzono, że „dzięki maksymalnej inicjatywy i operatywności w usuwaniu wszelkich trudności”, hasło partii „uczynić z wiosny zjazdowej wiosnę wzorowego siewu” – zostanie „w pełni świadomości i z całą sumiennością wykonane”. 4 – W sesji MRN nie uczestniczyło 8 radnych (4 usprawiedliwionych i 4 nieusprawiedliwionych), natomiast przybyło 15 rolników oraz sekretarz KM PZPR Antoni Walczak. W uchwale sprecyzowano zadania związane z wiosenną akcją siewną, w tym zobowiązano GS „do natychmiastowego sprowadzenia ziarna siewnego na rośliny kontraktowane oraz skóry na remont uprzęży”. Przewodniczący Jan Staworzyński dodał przy tym, iż „każdy rolnik powinien mieć swoje ziarno i na to z GS nie należy liczyć”. Odpowiadający za sprawy rolnictwa w Prezydium MRN jego wiceprzewodniczący Olgierd Pieciukiewicz po raz kolejny złożył wniosek o odwołanie go ze stanowiska gdyż „nie może podołać tej pracy i jeśli wynikną jakieś niedociągnięcia to nie chce za nie odpowiadać”. Postanowiono sprawę odwołania odłożyć do następnej sesji aby władze powiatowe wskazały najpierw następcę O. Pieciukiewicza. Kwiecień 27 – W sesji MRN nie uczestniczyło 8 radnych (7 nieusprawiedliwionych, 1 usprawiedliwiony). W uchwale uznano, że w gospodarce komunalnej i mieszkaniowej miasta „uwidacznia się cały szereg niedociągnięć i zaniedbań, co jest zasadniczym hamulcem w napływie siły roboczej”. W dyskusji nad przyjęciem rezygnacji Olgiera Pieciukiewicza, Jan Staworzyński stwierdził, iż „w obecnym okresie wiosennej kampanii siewnej i kampanii przedwyborczej do rad narodowych, rzucenie pracy byłoby dezercją”. Innego zdania był radny Zdzisław Ziółkowski mówiąc, że „nikogo do pracy nie należy zmuszać o ile nie chce tego stanowiska”. W głosowaniu (5 za, 3 przeciw) postanowiono odwołać O. Pieciukiewicza z dniem 30 czerwca 1954 r. Maj 26 – W przeprowadzonej w ramach walki ze stonką wstępnej lustracji pól ziemniaczanych wzięło udział ponad 150 osób, które przeglądnęły 120 ha pól uprawnych. Co oznacza, iż „społeczeństwa miasta Kalisza Pomorskiego doceniło ważność walki z tak groźnym szkodnikiem”, a tym samym „przyczynia się do realizacji wytycznych II zjazdu PZPR”. 28 – W sesji MRN uczestniczyło 12 radnych (nieobecni: Adam Malinowski, Wojciech Stoczewski, Józef Sudnicki, Marian Wolski) oraz „społeczeństwo miasta Kalisza Pomorskiego w ilości około 25 osób”. Na przewodniczącego sesji wybrano Adolfa Kiziaka (jego kandydaturę zgłosił w imieniu klubu radnych PZPR Zdzisław Ziółkowski), a na sekretarza obrad wybrano Feliksa Szczodrowskiego (tę kandydaturę zgłosił w imieniu klubu radnych PZPR Wacław Grządziel). Następnie odwołano z funkcji radnych (z racji wyjazdu lub innych obowiązków): Józefa Sudnickiego, Bronisława Ufniarza, Antoniego Walczaka i Michała Widockiego. W ich miejsce powołano: Czesławę Jęsiek, Aleksandra Piotrowskiego, Zygmunta Rybickiego i Konstantego Rynkiewicza. Dyskusję na temat walki ze stonką oraz obowiązkowych dostaw przez rolników podsumował przedstawiciel powiatu – Edward Jaksender. „Partia i rząd niosą na każdym kroku pomoc rolnikom (…) ale dużo rolników nie spełnia nałożonych na nich zadań. Dlatego należy przeprowadzić więcej pracy masowo-politycznej i uświadamiającej by żyć tym zagadnieniem na co dzień oraz wykrywać wszelką spekulację”. W uchwale radni zobowiązali Prezydium MRN by „przeanalizowało do głębi zalegających rolników w obowiązkowych dostawach ażeby móc stwierdzić , gdzie przejawia się oporność ze strony rolników, a wtedy takich ukarać surowo, zaś pomóc natychmiast takim, którzy mają trudności”. Czerwiec 18 – Radni MRN przyjęli budżet na rok 1954 w wysokości 542.453 zł z czego 371.100 zł skierowano na gospodarkę komunalną, 113.500 zł na administrację, 20.375 zł na oświatę i 41.473 zł na inne cele. W dyskusji radny Antoni Kozłowski domagał się założenia większej liczby lamp na ulicach, radny Feliks Szczodrowski przypomniał, że w Kaliszu Pomorskim wciąż nie ma gabinetu dentystycznego, radny Józef Wieczorek poskarżył się na brak wody pitnej w mieście gdyż jest zbyt mało pomp, a radny Mikołaj Wasachło zaapelował o założenie przedszkola na Dużej Stacji. Sekretarz Prezydium MRN Bolesław Szwed w odpowiedzi na te postulaty przypomniał, że „nasze państwo ludowe przeznacza ponad 75% całego dochodu narodowego w celu podniesienia stopy życiowej mas pracujących miast i wsi, natomiast rządy krajów kapitalistycznych chłopa i robotnika utrzymują w ciemnocie przeznaczając 82% dochodu narodowego na zbrojenia w celu wywołania nowej wojny”. 19 - Franciszek Szymczak, I sekretarz komitetu miejskiego PZPR w Kaliszu Pomorskim, zwołał naradę sekretarzy POP by ocenić przebieg szkolenia partyjnego. W dyskusji narzekano na małą frekwencję oraz na częsty brak przygotowania wykładowców, którzy zbyt rzadko nawiązują do „przykładów z życia”. Postanowiono, że towarzysze „notorycznie lekceważący szkolenia” będą usuwani z szeregów PZPR. I dla przykładu usunięto dwóch. 26 - Na posiedzeniu komitetu miejskiego PZPR, jego I sekretarz Franciszek Szymczak postawił wniosek o odwołanie ze składu tych czworo towarzyszy, którzy „wybyli z miasta albo nie udzielają się w pracy partyjnej”. Na ich miejsce powołano czworo nowych, w tym sekretarkę KM PZPR Lucynę Kowalczyk oraz nauczyciela Józefa Ficyka. Lipiec 14 – Radni MRN przyjęli uchwałę dotyczącą terminowej realizacji kampanii żniwno-omłotowej mającą zapobiec „zmarnowaniu choćby jednego kłosa zboża”. Jako pierwszy ziarno dla państwa dostarczył Marian Suchecki, a Bazyli Kaniuka w celu szybszej realizacji obowiązkowych dostaw prowadził omłoty nocne. Niemniej snopowiązałki jakimi dysponuje POM (Państwowy Ośrodek Maszynowy) pracują w pierwszej kolejności na polach Rolniczego Zespołu Spółdzielczego i rolnicy indywidualni – jak zauważył sekretarz Prezydium MRN Bolesław Szwed - nie mają co na te maszyny liczyć. W wolnych wnioskach Józef Wieczorek zaapelował o sprawdzenie pracy kaliskiej mleczarni, bo rolnicy oddają do niej pełne mleko, a klienci otrzymują już mleko nie takie, więc zachodzi podejrzenie, że dolewa się do mleka wodę. 24 - Na posiedzeniu Komitetu Miejskiego PZPR towarzysz Jan Staworzyński oświadczył, iż był w kaliskiej Spółdzielni i stwierdził, że hodowane tam świnie są tak chude, że jedna nawet padła z głodu. Sekretarz organizacji PZPR w Spółdzielni tow. Stanisław Piątkowski wyjaśnił, że apelował do spółdzielców, aby zakupili ziemniaki do wyżywienia świń, lecz oni się na to nie zgodzili. – Jeśli tak będziemy dbali o wspólne gospodarowanie, to nowych spółdzielni nie powołamy w Kaliszu Pomorskim nawet za 20 lat – odpowiedział tow. Staworzyński. Sierpień 19 – Na sesji MRN, którą otworzył przewodniczący prezydium Jan Staworzyński, dyskutowano nad stanem kultury i oświaty w mieście. Radny Adolf Kiziak poskarżył się na brak aparatu radiowego w świetlicy na Dużej Stacji gdyż go skradziono. Przewodniczący Jan Staworzyński postulował aby „jak najwięcej czytać książek i prasy bo poprzez to idziemy do wiedzy i dobrobytu”. W odpowiedzi radny Mikołaj Wosachło przypomniał, iż w mieście brakuje kiosku gdzie można by kupić książki i gazety. W przyjętej uchwale radni „nakazali zwrócić większą uwagę na krzewienie czytelnictwa wśród uczącej się młodzieży nie dopuszczając do jej rąk literatury wrogiej”. W bibliotece miejskiej zgromadzono 3.899 tomów, z tego 325 klasyków marksizmu-leninizmu, 335 literatury społeczno-politycznej i 945 dla dzieci i młodzieży, a dla dorosłych – 1.399. 20 – Gminna Rada Narodowa oceniała stan oświaty i kultury. Referat wprowadzający znowu zaczął się od cytatu z Bieruta, że „nieodłączną cechą naszego budownictwa jest budowa kultury socjalistycznej”. Jako największe osiągnięcie podano fakt, że w każdej szkole jest przynajmniej dwóch nauczycieli i w każdej gromadzie działa świetlica, a gminna biblioteka ma cztery punkty biblioteczne. Dlatego „pomnożymy jeszcze ten dorobek wiernie wykonując wskazania naszej Partii i Rządu”. W koreferacie komisji oświatowej GRN oprócz osiągnięć podano też niedociągnięcia. Przykładowo niszczejącą od lat świetlicę w Dębsku oraz remonty bieżące szkół, które zamiast trwać w wakacje przeciągają się utrudniając prowadzenie lekcji. Ponadto „nauczycielstwo zbyt słabo i bezskutecznie pracuje w środowisku nie reagując nawet na wrogie wystąpienia”. Prezydium GRN dopuściło też „do rozpadu przedszkola w gromadzie Cybowo, kiedy było ono tam najbardziej pożądane”. Wrzesień 1 – Szkoła Jedenastoletnia prowadzi 14 oddziałów i zatrudnia 17 nauczycieli. Jej dyrektorem jest Piotr Kitaszewski, dzięki któremu w tematyce organizowanych przez młodzież programów artystycznych „znalazł wyraz zapał do budownictwa socjalistycznego, szacunek do ludzi pracy, braterskie uczucie przyjaźni do Kraju Rad oraz nienawiść do podżegaczy wojennych”. 15 – Ks. proboszcz Jan Borodzicz przeszedł na emeryturę. Październik 1 – Obowiązki proboszcza kaliskiej parafii objął ks. Mieczysław Brzozowski. Grudzień 22 – Pierwsza sesja MRN nowej kadencji odbyła się w sali kina „z szerokim udziałem społeczeństwa”. Najpierw omówiono postulaty mieszkańców zgłaszane podczas kampanii wyborczej. W dyskusji nad nimi Feliks Kulbacki upomniał się o świetlicę dla młodzieży, która z braku innej rozrywki „wałęsa się po ulicach”. Wskazał ponadto na dotkliwy brak artykułów spożywczych w sklepach prowadzonych przez GS za co należy winić członków jej zarządu. To stwierdzenie poparł Marian Zwan i dodał, że rolnicy trzymają swój sprzęt zimą pod gołym niebem co powoduje niszczenie maszyn. Natomiast Kazimierz Śliwiński przypomniał o konieczności zabezpieczenia studni przed zamarznięciem. Franciszek Szymczyk zauważył, że „miasto ma duże osiągnięcia ale także niedociągnięcia” i podał przykład złej pracy piekarni GS skąd chleb jest „niedopieczony albo przepieczony”. Po dyskusji w tajnym głosowaniu powołano Prezydium MRN. Przewodniczącym został Jan Staworzyński, zastępcą Witold Jankowski, sekretarzem Marian Zwan, a członkami Józef Drzewiecki i Wanda Przybyłowska. Wszyscy oni zostali wybrani „jednogłośnie”. Radnych było 20, oto ich lista: Stanisław Czerniga, Józef Drzewiecki, Jan Iwanczewski, Witold Jankowski, Czesława Jęsiek, Józef Kaźmierski, Piotr Kitaszewski, Feliks Kulbacki, Mieczysław Kuryłowicz, Adam Malinowski, Jan Nowicki, Piotr Pieciukiewicz, Wanda Przybyłowska, Jan Staworzyński, Marian Suchecki, Franciszek Szymczak, Kazimierz Śliwiński, Zygmunt Tomasik, Stefan Wasiak, Marian Zwan. 27 – Prezydium MRN (przewodniczący Jan Staworzyński, wiceprzewodniczący Witold Jankowski, sekretarz Marian Zwan) omawiało realizację obowiązkowych dostaw zboża, żywca, mleka i ziemniaków. Ponadto postanowiono przyjąć do pracy w Prezydium na okres próbny Jadwigę Janicką i Gertrudę Skórkę.
|